Treinstation van Kortrijk op lijst van 7 belangrijkste bedreigde monumenten in Europa

Het treinstation van Kortrijk heeft een plek gekregen op de definitieve lijst van ‘The 7 Most Endangered 2023’. Dat is de lijst van de zeven belangrijkste bedreigde monumenten in Europa. Die wordt jaarlijks samengesteld door een internationaal team van deskundigen. De stad en de NMBS plannen het gebouw te slopen om er een moderner stationsgebouw voor in de plaats te zetten.

Het station van Kortrijk stond op de shortlist van elf bedreigde monumenten. Donderdag werd via een online aankondiging bekendgemaakt dat de site ook een plaats krijgt op de definitieve lijst van zeven bedreigde monumenten. Nog zes andere bedreigde monumenten in Europa kregen een plek op de lijst: de partizanenbegraafplaats in Mostar (Bosnië-Herzegovina), het Tchakvinjifort (Georgië), Zustershuisensemble (Duitsland), Memento Park in Boedapest (Hongarije), het cultuurlandschap van Sveti Stefan (Montenegro) en de watermolens van Bistrica (Servië). 

Sloopplannen

Het station werd gebouwd in 1839 en werd in de Tweede Wereldoorlog zwaar gebombardeerd. Het station is heropgebouwd in 1951 door architect Pierre Albert Pauwels, geheel in Expo 58-stijl.  Op 15 maart van dit jaar diende de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie (VVIA), in overleg met Kortrijkse erfgoedverenigingen, bij Vlaams minister van Onroerend erfgoed Matthias Diependaele (N-VA) een officiële aanvraag in voor de wettelijke bescherming als monument van het station. Daarmee wil de vzw vermijden dat het station verloren gaat bij de ontwikkeling van een nieuw treinstation. De NMBS heeft namelijk vernieuwingsplannen voor het station waarbij het gebouw zou moeten worden gesloopt.

“Dit is goed voor het gebouw”, reageert Hendrik Melde van VVIA. “Het is van belang omdat er weinig grote gebouwen overblijven van vlak na de tweede wereldoorlog in België. Het is een belangrijk signaal naar overheden toe om dit soort gebouwen te bewaren in plaats van te vervangen. We hopen dat dit een debat kan starten over hoe we omgaan met belangrijke monumenten.”

Modernisering

Het Kortrijkse stadsbestuur en vervoersmaatschappij NMBS houden vast aan de plannen voor een nieuw stationsgebouw in Kortrijk. De stad en NMBS verwijzen naar het belang van toegankelijkheid en multifunctionaliteit van het gebouw.

“De tijd dat het station gewoon een lokettenzaal was aan de sporen, is al lang voorbij”, is te horen bij het bestuur. “Een modern station moet aan heel wat mobiliteitseisen voldoen.” De stad benadrukt ook dat het station toegankelijk moet worden voor iedereen, terwijl die toegankelijkheid vandaag nog ontoereikend is. “Het belangrijkste punt is dat de verschillende vervoersmodi (voetganger, fiets, bus, trein, auto) goed op elkaar afgestemd zijn. Hierbij moeten de reiziger zo vlot mogelijk de overstap kunnen maken tussen bus en trein of van de ondergrondse parking of fietsenstalling naar het station.”

Bovendien zegt de stad dat het station het sluitstuk is van het masterplan voor het station uit 2010, waarbij de werken al in 2019 zijn gestart. “Alle werken zijn daarbij integraal op elkaar afgestemd. Je kan het stationsgebouw niet als een los element zien, alle delen hangen aan elkaar.”

De stad zegt tenslotte het engagement van Europa Nostra en VVIA en hun algemene inzet rond erfgoed te begrijpen, maar “Kortrijk verdient een nieuw, modern en voor iedereen toegankelijk station”. Het Kortrijkse stadsbestuur beloofd ook de kunstwerken, het beeldhouwwerk op de voorgevel en het bas-reliëf in de lokettenzaal, te integreren in het ontwerp van het nieuwe station. (Belga)