Antieke eetkamer in Art Nouveau Stijl

Art Nouveau © d

Geachte Heer Swimberghe,

Als abonnee van het eerste uur volg ik uw rubriek reeds jaren. Naar aanleiding van de Biënnale Art Nouveau rees bij mij het idee om ook eens een vraag te stellen.

Ingevolge erfenis van mijn grootvader zijn wij reeds jaren de gelukkige bezitter van een art nouveau eetkamer ensemble van rond 1900 naar wij vermoeden; tafel met 6 stoelen, buffetkast, barkast en spiegelgarnituur. Van in mijn jeugd was ik al helemaal weg van zijn meubelen die opgesteld stonden in zijn beste kamer waar nooit iemand kwam zoals dat toen ging. Mijn grootvader is in 1921 gehuwd en ik vermoed dat hij deze meubelen toen tweedehands heeft gekocht. Op de achter zijde van de kasten staan nog nummers in krijt van de roepzaal of veiling. Wij hebben ze nu ruim 36 jaar in gebruik en ze zijn nog steeds in perfecte staat. Enkel de zittingen van de stoelen hebben we van nieuw leder moeten voorzien omdat het leder door de gedrukte tekening gebroken was. De rugleuningen hebben we kunnen redden. In bijlage zend ik u enkele foto’s van de meubelen. Graag vernam ik wat meer over deze meubelen en hoe waardevol ze zijn. Het is volgens mij ook uitzonderlijk dat het totale ensemble nog bijeen is en zeker een meerwaarde geeft voor de liefhebbers. Mocht u nog bijkomende foto’s / details wensen dan kan ik u deze bezorgen.

Dank bij voorbaat. Met vriendelijke groeten,

Walter Moers

Antieke eetkamer in art nouveau stijl.

Wat een mooi ensemble! Het gaat duidelijk om meubilair in art nouveaustijl, wat we herkennen aan de fraaie zweepslagmotieven en de bloemotieven die inderdaad typisch zijn voor deze “1900 stijl”.

Art Nouveau.

Even stilstaan bij de stijl zelf, want veel lezers haspelen de “art nouveau” en de “art deco” door elkaar. De art nouveau bloeide tussen 1890 en 1920, want zelfs na de Eerste Wereldoorlog werden nog huizen in die stijl opgetrokken, maar het hoogtepunt was voorbij en toen dook de ietwat hoekigere art decostijl op, die eerder geometrisch dan plantaardig is. De art deco bloeide tussen de twee wereldoorlogen, tijdens het interbellum dus. Maar had ook nog een staartje in de vroege jaren ’50. Maar dit doet hier niet echt terzake.

Jugendstil.

Wie wat over de art nouveau gaat opzoeken botst op een wirwar aan begrippen die min of meer dezelfde lading dekken. De stijl brak immers overal door, van de States (in mindere mate) tot in Finland en Rusland. Art Nouveau is de basisbenaming. In Nederland hebben ze het over de “Moderne Stijl”, in Duitsland over de Jugendstil en in Engeland en Schotland over de “Modern Style” of “Liberty”.

Gaudi en co

De stijl bleek een inspiratiebron voor heel wat beroemde ontwerpers en architecten, zoals Antoni Gaudi in Spanje, Hector Guimard, Emile Gallé en Louis Majorelle in Frankrijk, Victor Horta in België, Carlo Bugatti in Italië en Charles Rennie Mackintosh in Schotland. Het waren er veel meer. Maar scheer al deze ontwerpers niet over dezelfde kam, omdat ze lang niet allen dezelfde vormentaal en filosofie deelden.

Floraal versus geometrisch

In de art nouveau onderscheiden we grosso modo twee basisstromingen, de florale of barokke art nouveau en de geometrische art nouveau. De eerste stijl, waarbij dit ensemble uiteraard thuishoort, is eerder romantisch en vooral druk versierd met zweepslagmotieven van takken en bloemen , waartussen zelfs dieren (zoals vleermuizen en slangen) en insekten leven. Maar daartegenover had je ook de gemetrische art nouveau die eerder stamt uit de traditie van de Britse Arts & Craftstraditie, en meer nadruk legt op het constructieve element. Deze stijl evolueerde uiteindelijk tot het echte modernisme, net voor de Eerste Wereldoorlog, en tot de quasi abstracte architectuur van De Stijl en het Bauhaus. Uiteraard speelde daarbij de Weens-Duitse Jugendstil een grote rol.

Het ameublement.

Deze mooie eetkamer in art nouveaustijl hoort dus bij de florale art nouveau en lijkt van Franse of Belgische makelij. Het gaat om een ensemble van hoge kwaliteit, wat we merken aan de algemene stijl, de kwaliteit van het hang- en sluitwerk, alsook de gebruikte houtsoort, geen eik, maar exotisch hout (vermoedelijk een soort mahonie).

Anoniem ensemble

Jammer genoeg weten we niet wie dit meubilair ontworpen heeft, wat ook niet makkelijk is om te achterhalen. Waarom? Het gaat niet om een serieproduct, maar om een uniek ensemble, destijds vervaardigd op bestelling. De kans bestaat dat het voor een welbepaald gebouw werd geproduceerd, misschien werd het wel ontworpen door de architect die dit pand heeft getekend. Maar we weten dus niet wie. Dit speelt een grote rol bij de waardebepaling. Verzamelaars van art nouveaumeubilair houden er immers aan meubels te verwerven van een welbepaalde ontwerper, zoals Horta, Gallé of Majorelle. Anonieme meubels zijn minder gezocht en niet zo waardevol. We schatten de waarde van dit fraaie ensemble op een 2.500 à 3.000 euro. Mocht de auteur bekend zijn, dan ligt de waarde ruim dubbel zo hoog.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content