Het Initiatief Duurzame Handel (IDH) presenteert vandaag het rapport The Data Speaks, over duurzame import in Europa. Daaruit blijkt dat België een van de (iets) betere leerlingen is van de klas, maar dat er nog heel wat werk aan de winkel blijft.
Ongeveer tachtig procent van het verlies van tropisch regenwoud wordt veroorzaakt door landbouw. Volgens het Global Forest Watch rapport is sinds 2002 ruim 3,6 miljoen hectare tropisch regenwoud gekapt, een gebied ter grootte van België. Bovendien neemt de snelheid van ontbossing nog ieder jaar toe. Bovendien worstelen wereldwijd miljoenen boeren om het hoofd boven water te houden. Voor beide problemen kan duurzame handel een oplossing bieden en daar heeft Europa volgens IDH een voortrekkersrol in te spelen.
Gebuisd: Zuid-Europa
Toch kopen Europese bedrijven- ondanks luidkeels geroepen beloften omtrent duurzaamheid tegen 2020 – nog massaal soja, palmolie en cacao waarvoor tropisch regenwoud is moeten wijken. Dat blijkt uit het rapport The Data Speaks. ‘De groei van verantwoorde import gaat bij lange na niet hard genoeg’, aldus Daan Wensing, programmadirecteur bij IDH. ‘Bedrijven, overheden, banken en ngo’s moeten de handen ineenslaan. We moeten economische drijfveren creëren om duurzaam te produceren en natuurgebieden te beschermen.’
Vooral in Zuid-Europa lijkt de vraag om duurzaam geproduceerde cacao, soja en palmolie uit te blijven. Voor soja was die in Spanje en Portugal bijvoorbeeld quasi onbestaande, terwijl de twee landen samen goed zijn voor dertig procent van de totale Europese import. Mede daardoor blijft het Europese marktaandeel van verantwoorde soja steken op iets meer dan twintig procent. Palmolie doet het beter: daarvan is drie kwart afkomstig uit verantwoorde import. Voor cacao geeft het rapport geen Europese cijfers, maar zou het globale marktaandeel op dertig procent liggen.
België, de iets betere leerling
Een lichtpuntje in het dossier zijn de cijfers van België. Ons land scoort immers steevast boven de Europese gemiddelden. Zo draagt 46 procent van de hier geïmporteerde soja het FAFAC-logo, voor ‘verantwoorde teelt’. Op vlak van cacao en palmolie zijn we dan weer koplopers. Van de palmolie in ons land is slechts één procent niet gecertificeerd met het CSPO-label, iets wat enkel Frankrijk ons nadoet. Bovendien heeft de chocolade-industrie in ons land het voornemen gemaakt om tegen 2025 enkel nog gecertificeerde cacao te gebruiken.
Dat ziet er op papier erg goed uit, maar er is een belangrijke voetnoot te maken. Zo kent elk label haar beperkingen en bleek uit eerder onderzoek ook al dat zelfs gecertificeerde producten niet altijd even traceerbaar zijn. Bart Van Besien, beleidsmedewerker bij Oxfam België, licht toe. ‘Van de onafhankelijke third party certification tot bedrijfseigen programma’s: er zijn erg veel verschillende standaarden. Het probleem is dat het meestal te weinig is. Zo definiëren bepaalde labels wel heel uitgebreid de verplichtingen voor de boer, maar zeggen ze amper wat aankopers moeten doen voor die boer. Organisaties durven hun lat vaak niet hoog te leggen, om op die manier zoveel mogelijk bedrijven aan te trekken. Grote impact creëren is immers gemakkelijker met veel kopers die aan je standaarden willen voldoen. Maar op die manier kunnen bedrijven bij wijze van spreken shoppen welk systeem hen het beste uitkomt en hen het minste kost. Zo blijven het toch de multinationals die de macht behouden.’
Op vlak van beleid is Belgiu0026#xEB; zeker niet de beste leerling van de klas: we lopen erg achter op andere Europese landen
Het rapport van IDH laat ons land er in theorie dan wel mooi uitzien, het systeem van certificeringen deugt niet helemaal als maatstaf om te beoordelen hoe duurzaam onze handel is, aldus Van Besien. De Oxfam-medewerker stoort zich vooral aan de vrijwilligheid die ermee gepaard gaat. ‘Op vlak van beleid is België zeker niet de beste leerling van de klas: we lopen erg achter op andere Europese landen zoals Frankrijk, Nederland of het Verenigd Koninkrijk.’
‘Gecertificeerd is geen synoniem voor duurzaam’, besluit hij. ‘Het is altijd aan te moedigen dat mensen producten kopen die gecertificeerd zijn, zelfs al leggen sommige labels de lat hoger dan andere. Je kan nu eenmaal niet verwachten dat consumenten alle verschillende soorten uit elkaar kunnen houden. Maar wij, burgers, moeten de druk durven opvoeren op onze beleidsmakers om hun verantwoordelijkheid op te nemen. Want dit is te veel om aan de individuele consumenten over te laten.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier