Bourgondisch België: Waarom ook bier zijn plaats verdient op uw feesttafel
Zowat alle Belgen drinken wel eens graag een frisse pint, maar wanneer het gaat over de feesten grijpen we toch nog steeds massaal naar champagne of wijn. Dat ook bier perfect kan harmoniëren met een gastronomisch diner, bewijst Bapas met dit feestelijk menu.
Kerstavond is in zicht en misschien heb je naast een overvloed aan voedsel ook al enkele prestigieuze flessen champagne de koelkast ingeladen. Maar dacht je er ook eens aan om de klassieke bubbels in te ruilen voor verrassende bieren van eigen bodem? Nu de Belgische biercultuur ook door Unesco als erfgoed erkend werd, luidt het geen twijfel meer dat onze kwaliteitsbieren aan een opmars bezig zijn en dus heel goede redenen hebben om hun plaats op je kerstdis op te eisen. Dat weten ze al langer bij Bapas – voluit: Belgische biertapas- waar ze de gastronomische waarde van bier niet enkel als een kunst, maar bijna als een wetenschap zien.
Unieke smaaksensaties
‘We voelden dat er een gat was in de markt’, vertelt Karl Van Malderen, voedingsexpert en drijvende kracht achter het concept. ‘Wij hebben in België heel goede bieren en een lekkere keuken. Maar wat de combinatie betreft zijn mensen er niet echt mee bezig, of ze doen het vanuit hun buikgevoel. Wij Belgen zijn bourgondisch, maar ook klassiek: in de VS serveren sterrenchefs al veel langer bier.’ Daar willen ze bij Bapas verandering in brengen, door aan te tonen dat je met bier niet enkel kan koken, maar dat een bepaald bier een gerecht ook kan ‘vervolledigen’ en voor unieke smaaksensaties kan zorgen.
Vanuit de kookboeken Bapas 1 en 2 stelde Van Malderen speciaal voor Knack Weekend een perfect uitgebalanceerd kerstmenu met aangepaste bieren samen. Bijna alle gerechten zijn seizoensgebonden, en vragen ook niet al te veel tijd in de keuken.
‘Kerst gaat voor mij vooral om familie en plezier’, vertelt de bierkenner, ‘Mensen moeten vooral bij hun gasten kunnen zijn. Daar hebben we echt rekening mee gehouden.’
Geuze, champagne onder de bieren
Het eerste gerstenat wordt al bij het aperitief geserveerd, volgens Van Malderen de ideale starter om de apetijt op te wekken: ‘Het eerste bier is een geuze, een eerlijk en artisanaal bier van bij ons. Geuze komt namelijk voort uit een mengeling van Lambiekbrouwsels, vroeger de drank bij uitstek voor het werkvolk op de landerijen rond Brussel.’
‘Het moederbier Lambiek wordt gebrouwen met een behoorlijk deel tarwe en komt tot leven door spontane gisting. Dat wil zeggen dat na het koken van de wort de natuurlijke gistcellen uit de lucht in de vloeistof mogen vallen om de suikers in alcohol om te zetten. In die zin zijn de lambiek en de geuze echte oerbieren: op die manier werden waarschijnlijk eeuwen geleden al bieren gebrouwen.’
Zo heeft geuze niet alleen een vrij zure smaak, maar doet het ook heel hard aan champagne denken. ‘De geuze wordt niet voor niets de champagne onder de bieren genoemd, al noemen sommigen hem ook de champagne van de boeren. Daarom vond ik het wel leuk als starter’, vertelt van Malderen.
‘Niet iedereen is ervoor te vinden, want het is een zuur bier met complexe achterliggende aroma’s die kunnen gaan van Sherry tot iets meer zuivelachtig.’ Geuze is immers het resultaat van een verfijnde mix van lambiekbieren van verschillende leeftijd en smaken. Om aan zoveel mogelijk smaken tegemoet te komen, raadt Van Malderen aan je gasten drie verschillende soorten Geuze aan te bieden, gaande van een zoete tot een meer aromatische variant.
Na de geuze volgt nog een dubbel bier en een fruitbier. Meer bieren drink je op eigen risico, want anders dan wijn bevat bier koolzuur, waardoor een verzadigingsgevoel al snel optreedt. ‘Maar je moet natuurlijk wel rekenen dat in bier minder alcohol zit, dus dat verteert wel beter’, weerlegt Van Malderen.
Experimenteren
‘Bij mij thuis drinken we op kerst altijd bier in plaats van champagne. Zo gaan we dit jaar als dessert iets doen met chocolademousse met een crumble in combinatie met Stout. Dat is een zwart bier dat eerder uit Angelsaksische landen komt. Tegenwoordig is het de trend om zwarte bieren te lageren, waardoor er tonen van caramel en toffee naar voren komen. Ook nieuwe Belgische brouwers experimenteren met dat rijpingsproces. Die extra gelaagdheid werkt heel goed in combinatie met desserten.’
Het mag duidelijk zijn dat bier heel wat meer kan betekenen dan een frisse pint. ‘Het is puur vakmanschap, en een belangrijk deel van onze traditie. Bier verdient een volwaardige plaats op de menukaart’, besluit Van Malderen.
HET FEESTMENU
Viooltjesoester met passievrucht
Gemarineerde komkommer, zalmtartaar, haringeitjes
Bresse kippenvleugels, gerookt spek, zure tomatensaus, gremolata
Alle (lichtjes aangepaste) recepten komen uit de kookboeken:
Bapas 1, Sven Gatz en Karl Van Malderen, Standaard uitgeverij – uitverkocht
Bapas 2, Karl Van Malderen, Manteau – nog steeds te koop via de standaard boekhandel
Meer info: www.bapas.be
(DB & EVL)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier