Boer Tom Troonbeeckx: ‘Ik wil ons voedselsysteem verbeteren, op welke manier ook’

© FOTO JORIS CASAER

Zekerheid is overschat. Te veel mensen bergen hun dromen te snel op omdat ze bang zijn. Ga ik wel een inkomen hebben? Zou ik niet beter een job kiezen die meer zekerheid biedt? Dat zijn vragen waar je als jonge mens niet bij stil moet staan. Neem de tijd om te voelen wat je wilt en ga er dan voor. Toen ik mijn boerderij opstartte, geloofde niemand dat dit zou werken in Vlaanderen. Intussen zijn er meer dan zeventig CSA-boerderijen en komen er elke maand bij. Boeren en burgers die samen een landbouwbedrijf runnen? Het bleek geen utopie.

Mijn moeder wakkerde mijn zelfvertrouwen aan. Ze vroeg me nooit waar ik naartoe ging en drukte me nooit op het hart om voorzichtig te zijn. Dat gaf me een groot geloof in mijn eigen kunnen. Toen ik op mijn zestiende naar Praag liftte, met de fiets naar Istanboel reed of enkele toppen van de Pyreneeƫn beklom, wist ik dat niemand me zou komen halen als het misging. Al waren mijn vrijheid en autonomie ook gekoppeld aan verantwoordelijkheid. Kwam ik pas thuis als het licht werd, dan kon ik geen hele dag in mijn bed blijven liggen: feesten was geen excuus om mijn huishoudelijke taken te laten voor wat ze waren.

Neem de tijd om te voelen wat je wilt en ga er dan voor.

Vrijheid is niet afhankelijk zijn van Poetin. Als Rusland besluit om geen Belgische peren meer in te voeren, heb ik als boer geen probleem. Onze groenten, fruit, zuivel en vlees gaan rechtstreeks naar twaalfhonderd mensen in de buurt, ik ben dus niet afhankelijk van externe factoren die de prijs van mijn producten bepalen. Onze leden willen ook niet dat we als boeren voor een hongerloon werken. Omdat we dicht bij elkaar staan, zorgen we voor elkaar: wij voorzien gezond eten, zij voorzien in ons levensonderhoud. Ik besef dat het systeem niet voor iedereen betaalbaar is, maar dat een plofkip goedkoper is dan een duurzaam geteelde kip is een systeemfout. De schade die dat berokkent aan de natuur en onze gezondheid zou moeten worden meegerekend in de prijs. Op basis van zo’n true cost analysis zou gezond en lokaal voedsel altijd de goedkoopste optie zijn.

Als ik iets in mijn hoofd heb, ben ik niet te stoppen. Op mijn achtste wist ik al dat ik boer wilde worden, iets wat onmogelijk leek als je niet uit een boerenfamilie kwam. Op mijn dertigste richtte ik een autonoom biologisch landbouwbedrijf op waarvan ik kon leven, tot ik het na tien jaar overliet. Boerencompagnie is nu een coƶperatie waarvan honderd leden een aandeel hebben gekocht. Samen zetten we de grote lijnen uit voor ons eigen voedselsysteem. De behoefte om dingen vast te houden, is me vreemd. Door het bedrijf los te laten heb ik ervoor gezorgd dat het klaar is voor de toekomst: het kan verder zonder mij.

Pionieren zit me in het bloed. Als iets goed draait, ben ik in mijn hoofd al bezig met de volgende uitdaging. Toen ik het groenteluik van de boerderij op de rails had, begon ik na te denken over koeien. Toen de kudde gesetteld was, besloot ik oude graansoorten te gaan telen. Intussen bieden we zuivelpakketten aan met zelfgemaakte yoghurt en plattekaas van onze eigen melk en kunnen leden bloem kopen van ons zelf geteeld graan. Dat kan alleen doordat ik collega’s heb die beter zijn dan ik in kaasmaken of tomaten telen. Zo heb ik ruimte om alweer met iets nieuws bezig te zijn.

Ik woon op mijn werk: mijn huis staat aan de ingang van het plukveld. Ik hecht veel belang aan de balans tussen werk en leven, voor andere boeren en voor mezelf, maar als je ’s nachts een koe moet helpen bevallen is het wel handig. Bovendien is mijn zoon van zeven vaak mee buiten met me en brengen we veel tijd samen door – toen hij niet naar school kon, werd hij voltijds boer. (lacht)

Zeilen brengt rust. Als de boerderij het toelaat, trek ik eropuit, alleen of met mijn gezin, om te zeilen – even weg van het land, ronddobberen op zee. Op mijn boot bestaat de rest van de wereld niet. Al kan ik het ook daar niet laten om de vissers te vragen hoe zij hun vis afzetten en op welke problemen zij stoten. Ik zou me dus net zo goed kunnen bezighouden met een korteketensysteem voor duurzaam gevangen vis. Ik wil ons voedselsysteem verbeteren, op welke manier ook.

boerencompagnie.be, csa-netwerk.be

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content