
10 leuke weetjes over de aardappel
Een onderwijzer uit het Friese dorpje Suameer in het begin van de 20e eeuw was bezeten door aardappelen. Al zijn vrije tijd ging op aan het kruisen van bekende rassen. Elke nieuwe soort die hij zo kweekte gaf hij de naam van één van zijn negen kinderen. Toen hij een tiende nieuw aardappelras kweekte, noemde hij dat naar een meisje uit zijn klas, Bintje Jansma. De bintjes waren geboren en zouden heel wat succes kennen.
De Space Shuttle Columbia experimenteerde tijdens een ruimtevlucht in 1995 met het kweken van aardappelen aan boord van het ruimteschip. Het resultaat waren 5 kleine aardappelen. In 2015 startten NASA en het International Potato Center met een gezamenlijk project om aardappelen te laten groeien in een omgeving identiek aan die van Mars.
Chuno is typisch voor Bolivia en Peru. Men laat aardappelen bevriezen in de kou die er heerst ’s nachts op grote hoogte, daarna wordt de aardappel verder uitgedroogd tijdens de warme dagen. Chuno kan meerdere jaren bewaard worden zonder slecht te worden.
Tijdens het krijgsgevangenschap van de Fransman Antoine-Augustin Parmentier in Pruisen kregen de Franse manschappen twee weken lang alleen aardappelen te eten. Tot zijn verbazing raakte niemand ondervoed of uitgeput. Na een hongersnood in 1769 schreef de Academie van Besançon een prijsvraag uit. Parmentier herinnerde zich dat feit. Hij verklaarde dat de aardappel een goed medicijn was tegen dysenterie. Parmentier won de prijs in 1773 en deed er alles aan om de aardappel in de gevangenis en ziekenhuizen op het menu te krijgen. Parmentier ontwikkelde wel twintig verschillende manieren om de aardappelen te bereiden, waaronder de ‘Pommes Parmentier’.
Zijn ze nu Belgisch of niet? Jawel ze zijn het! Al sinds 1680 werden door de inwoners van Namen, Andenne en Dinant kleine gefrituurde visjes gegeten. Wanneer het water bevroor en het te gevaarlijk werd om te vissen, sneed men aardappelen in de vorm van visjes om te frituren. De friet was geboren.
Aardappelen groeien niet uit zaden, maar de planten ontkiemen uit eerdere aardappelen. Zo ontstaan genetisch gezien identieke klonen in plaats van verschillende nakomelingen. 250 jaar geleden waren alle aardappelen in Europa afkomstig van een klein aantal exemplaren dat in de late 16de eeuw door Spaanse kolonisten naar Europa waren gebracht.
De eerste aardappelen die in Europa gekweekt werden, werden niet gegeten. Men kweekte ze als sierplanten omwille van hun mooie bloesems.
Een lastige klant ligt aan de basis van de chips. In 1853 in de Amerikaanse stad Saratoga bestelde meneer Vanderbilt, een scheeps- en spoorwegindustriemagnaat, op een dag een stukje vlees met frietjes in de plaatselijke kroeg. De frieten stuurde hij meteen terug naar de keuken. Die waren te dik, vond hij. De eigenaar van het restaurant dacht Vanderbilt een lesje leren. Hij sneed de aardappelen in flinterdunne schijfjes en dompelde ze in kokende olie. Tot zijn eigen stomme verbazing, en gelukkig voor ons, vond de spoorwegmagnaat de ‘potato chips’ verrukkelijk.
De bekende Mr. Potato Head is uitgevonden in 1952 door George Lerner, om op een goedkope wijze poppen te maken voor zijn zussen. In eerste instantie werden kunststof onderdelen in echte aardappelen gestoken, later kwam hier een kunststof lichaam bij. Mr. Potato Head werd nog een stuk populairder in 1995, toen hij verscheen in de ¬ film Toy Story.
Hoewel de bataat ‘zoete aardappel’ wordt genoemd, is het geen aardappel: de plant is afkomstig van de Windefamilie en is een zetmeel houdende verdikking van de wortel. In tegenstelling tot de gewone aardappel kan deze rauw gegeten worden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier