Anorexiapatiënten wordt vaak een uitzonderlijke zelfcontrole toegeschreven. Een nieuwe studie toont aan dat het extreem diëten eigenlijk een diepgewortelde gewoonte is en dus geen karaktertrek.
Bij anorexia staan therapeuten vaak machteloos tegenover de dieetzucht van hun patiënten. Hoewel die patiënten zelf zeggen dat ze beter willen worden, blijven ze streng en selectief in hoeveel calorieën ze dagelijks naar binnen spelen. Vaak wordt dit gedrag toegeschreven aan een buitengewone vorm van zelfcontrole omdat ze in staat zijn om zo’n primitieve drang – honger – te onderdrukken. Maar een nieuwe studie wijst eerder in de richting van een diepgewortelde gewoonte die het destructieve patroon in stand houdt.
Tijdens een test waarbij ze gezond van lekker eten moesten onderscheiden en punten geven, werden de hersens van deelnemers (allemaal vrouwen) aan de studie gemonitord. Zowel mensen met als zonder anorexia vertoonden sterke activiteit in het deel van het brein dat gelinkt is aan beloning. Maar enkel de deelnemers met anorexia vertoonden een hogere activiteit in het deel van hersenen dat je gewoontes regelt. Dit suggereert dat zij de keuzes automatisch maakten in plaats van de voor- en nadelen rationeel te overwegen. Dit is het soort gedrag dat je ook ziet bij bijvoorbeeld gokverslaafden.
Deze bevindingen kunnen helpen met uitleggen waarom de hardnekkige eetstoornis, die de hoogste sterftegraad heeft van alle geestesziekten, op lange termijn zo moeilijk behandelbaar is. Hoe langer iemand namelijk mentaal afvallen als belonend beschouwt, hoe moeilijker het is om die denkwijze te ontkrachten. “Hierdoor kan je verklaren waarom behandelingen die effect zouden moeten hebben – zoals antidepressiva en cognitieve therapie – niet zo goed werken. Een gewoonte moet je kunnen vervangen door ander gedrag”, verklaart Dr. B. Timothy Walsh, medeauteur van het onderzoek en professor psychiatrie, aan The New York Times. (AW)
