Amerikaanse studie waarschuwt voor chemicaliën in schoonheidsproducten: ‘Hormoonverstorend tijdens zwangerschap’

De studie, gepubliceerd in Environmental Research, onderzocht het verband tussen het gebruik van producten voor persoonlijke verzorging en de niveaus van geslachtssteroïde hormonen bij zwangere vrouwen, waaronder oestrogeen, progesteron en schildklierhormonen. Het gebruik van bepaalde haarproducten wordt in het onderzoek in verband gebracht met lagere concentraties geslachtshormonen.

De onderzoekers bekeken ook hoe demografische factoren van invloed zijn op het gebruik van bepaalde verzorgingsproducten. Ze verzamelden daarvoor bloedmonsters en allerlei andere informatie van 1070 zwangere vrouwen tussen de 18 en 40 jaar die deelnamen aan een lopend geboorteonderzoek in Puerto Rico. Dat onderzoek is eerder gestart om de blootstelling aan bepaalde milieuaspecten te onderzoeken bij zwangere vrouwen en hun kinderen in het noorden van Puerto Rico.

Verstoorde ontwikkeling van de foetus

Voor het onderzoek ondergingen de deelnemers fysieke tests en vulden ze een reeks vragenlijsten in over hun demografische gegevens en hun beroep en levensstijl. Ook gaven ze aan hoeveel gebruik ze maakten van verzorgingsproducten zoals parfums, lotions, cosmetica, nagellak, scheerschuim, mondwater, shampoo en andere haarproducten zoals bleekmiddel, relaxers (ontkrullingscrèmes) en mousse. Deelnemers leverden tijdens hun zwangerschap twee keer een bloedmonster in dat werd geanalyseerd op negen geslachtssteroïden en schildklierhormonen.

De onderzoekers ontdekten dat het gebruik van haarproducten, met name haarverf, bleekmiddel, relaxer en mousse, gepaard gaat met lagere niveaus van geslachtssteroïde hormonen. Deze spelen een cruciale rol bij het in stand houden van de zwangerschap en de ontwikkeling van de foetus. Verstoringen van deze hormonen kunnen bijdragen aan nadelige zwangerschapsuitkomsten zoals groeibeperking, vroeggeboorte en een laag geboortegewicht, vertelt hoofdauteur van de studie Zorimar Rivera-Núñez, assistent-professor aan de Rutgers School of Public Health.

‘Veranderingen in hormoonspiegels, vooral tijdens de zwangerschap, kunnen grote gevolgen hebben voor de gezondheid van het kind ook ver ná de geboorte, zoals voor de groei van het kind en zelfs processen in de puberteit. Ook kunnen ze de ontwikkeling van hormoongevoelige kankers zoals borst-, baarmoeder- en eierstokkanker beïnvloeden.’ Vervolgonderzoek moet dan ook meer aandacht besteden aan de gevolgen voor de volksgezondheid van blootstelling aan chemicaliën in haarproducten bij zwangere populaties, vindt de wetenschapper.

Sociaaleconomische positie

De onderzoekers ontdekten ook dat sociaaleconomische variabelen, zoals inkomen, opleiding en werkstatus het gebruik van verzorgingsproducten onder zwangere vrouwen beïnvloeden. Deelnemers met een hoog gezinsinkomen gebruiken bijvoorbeeld vaker producten voor persoonlijke verzorging dan deelnemers met een lager gezinsinkomen. Bovendien bleken werkende deelnemers meer cosmetica te gebruiken dan de ondervraagde vrouwen zonder betaalde baan.

‘Eerder onderzoek heeft aangetoond dat niet-zwangere populaties ook verbanden hebben gemeld tussen gebruiksfrequentie en sociaaleconomische markers, zoals gezinsinkomen en opleiding’, vertelt Rivera-Núñez. ‘Een dominant schoonheidsideaal beïnvloedt veel vrouwen, wat frequent gebruik van cosmetica tijdens de zwangerschap kan aansturen. Deze kennis is belangrijk omdat ze ons in staat stelt populaties aan te wijzen die een verhoogd risico lopen op blootstelling aan chemische stoffen door gebruik van persoonlijke verzorgingsproducten.’

De onderzoekers roepen huisartsen en verloskundigen op om met vrouwen in de vruchtbare leeftijd te praten over de mogelijke gevolgen voor de gezondheid van hormoonverstorende chemicaliën zoals die in haarproducten.