‘Wie consequent ethisch wil leven, kan al vlug geen voet meer verzetten’

Op het terras van de buren staat een jonge blonde vrouw die ik niet eerder gezien heb. Ze rookt een sigaret en negeert mij volslagen. Als ze in haar telefoon begint te praten, doet ze dat in een taal die ik hier niet eerder gehoord heb. Normaal kan ik geen Wit-Russisch van Krim-Tataars onderscheiden, maar nu begrijp ik dat er Oekraïens wordt gesproken. Mijn buren hebben een groot hart, vermoedelijk bieden ze onderdak aan vluchtelingen. Je kent de oorlog intussen van de televisie, maar het blijft vreemd om hem in je stadstuin gewaar te worden.

Verderop beslissen twee ouderlingen over het lot van miljoenen jonge mannen en vrouwen, maar in de Westhoek kun je nog gaan wandelen alsof er niets aan de hand was. Soms kom je daar schapen tegen, bij uitzondering zelfs een dat op zijn rug lijkt te zonnen. Van nature zou ik daar sympathie voor voelen, maar ik heb geleerd om schapen te wantrouwen die zich anders gedragen dan de andere schapen. Ik herinner mij ooit iets te hebben gehoord over schapen die op hun rug sukkelen. Op mijn telefoon lees ik hoe de dieren in deze tijd van het jaar extra risico lopen. Door een zware vacht of omdat ze drachtig zijn, zijn ze topzwaar en kunnen ze op eigen kracht niet meer overeind krabbelen. Voor de holhoornige is dat een levensbedreigende situatie. Het gas in de pensmaag zet uit en drukt tegen de longen, zodat het schaap gevaar loopt te stikken.

Je mag het dier niet zomaar omrollen. Daardoor kan een maagkanteling optreden waardoor het schaap alsnog komt te overlijden, zoals de door mij geraadpleegde website het plechtstatig uitdrukt. Ik lees ook nog de wonderlijke zin: ‘aan de hoeveelheid drollen bij de kont van een verwenteld schaap, is vaak in te schatten hoe lang het dier er al ligt’.

De hoeveelheid drollen bij de kont blijkt in dit geval erg mee te vallen. In plaats van mij aan de beginnersfout te bezondigen, neem ik het schaap bij de oksels en trek het voorzichtig omhoog tot het op zijn achterste zit. Dan moet je even wachten en het schaap vervolgens naar voren laten leunen. Het gaat ervandoor met een dronkemansloopje. Ik weet dat het gevaar geweken is als het verderop begint te grazen. De lammetjes kijken alsof ze zouden willen applaudisseren. Het is de eerste keer dat ik een leven red met behulp van een instructiefilmpje.

Uit de stallen verderop komt een man met een stofjas en lange grijze haren, die uit de televisiereeks All Creatures Great and Small lijkt weggelopen. Hij mompelt een dankwoord en zegt dat hij nochtans een oogje in het zeil houdt. Ik ben al blij dat hij mij niet toesnauwt: ‘Blijf met je poten van mijn beesten af. Mijn schapen liggen op hun rug als zij daar zin in hebben.’ Maar in de uithoeken van ons vaderland zijn de mensen nog vriendelijk.

De rest van de dag voel ik een schaapachtig aureooltje boven mijn hoofd hangen, terwijl ik in andere omstandigheden niet terugdeins voor het verorberen van pakweg lenterisotto met snijbonen en lamsworstjes. De wereld zit vol tegenstellingen. Wie consequent ethisch wil leven, kan al vlug geen voet meer verzetten.

In bed vraag ik mij af wat schapen tellen als zij de slaap niet kunnen vatten.