Elke dag een nieuwe tip om je mentale weerbaarheid te verhogen. Vandaag: reflectief luisteren om eenzaamheid tegen te gaan.
Parallel met de coronapandemie verspreidt zich langzaam maar zeker ook een andere pandemie: die van de eenzaamheid. Er wordt massaal veel over geschreven, en stapsgewijs ook meer en meer over gesproken. Het lijkt erop dat taboe rond eenzaamheid stilaan begint te verdampen, maar dat betekent niet dat het daarom gemakkelijk is om er een goed, diepgaand gesprek over te voeren.
‘Praten over eenzaamheid confronteert je met jezelf’, verduidelijkt Martha Talma van Movisie, een kennisinstituut dat trainingen geeft over hoe je over eenzaamheid in gesprek gaat in dit Knack-artikel. ‘Je vraagt je al snel af of je zelf wel voldoende hebt ondernomen om de persoon in kwestie uit zijn of haar isolement te halen. Dat zijn begrijpelijke, maar belemmerende gedachten.’
Focus op de ander
In plaats van je te focussen op die gedachten en het eventuele schuldgevoel dat erop volgt, is het belangrijk om je aandacht te blijven richten op je gesprekspartner. ‘Het is belangrijk om een ontspannen, empathische basishouding aan te nemen. Cruciaal is dat je je gesprekspartner oprecht aandacht geeft en regelmatig hardop probeert samen te vatten wat hij bedoelde’, aldus Talma.
‘De intenties van je partner achterhalen is een kunst en vraagt een continue afstemming. “Je voelt je…”, “Je hebt het idee dat…” zijn typische zinnetjes om betekenisvolle gevoelens en behoeften in eigen woorden terug te geven. De essentie is dat je gist naar wat de ander bedoelt. De ander mag je corrigeren en zeggen hoe het werkelijk is. Door reflecties te geven, stroomt het gesprek natuurlijk en voelt de ander zich gezien, gehoord en begrepen. Wie zich beperkt tot passief luisteren zal niet snel doordringen tot de kern van wat iemand wil zeggen.’
Neem genoeg tijd
Verder is het belangrijk om genoeg tijd te nemen voor zo’n gesprek. Omdat het onderwerp vrij zwaar is, en vaak gepaard gaat met gevoelens van schaamte, kan het even duren om tot een echte conversatie te komen. Veel mensen hebben ook de neiging om oplossingen voor die eenzaamheid te suggereren, maar daarmee moet je opletten.
‘Als je eenzaamheid met een paar concrete acties kunt verhelpen, waarom voelt die persoon zich dan nog alleen? Door goedbedoeld te stellen dat iemand “meer moet buitenkomen” of “zich moet aansluiten bij een sportclub” maak je mensen verantwoordelijk voor hun eigen gevoel’, legt Talma uit. Tot slot is het niet verboden om je eigen kwetsbaarheid te tonen in zo’n gesprek. Komt bepaalde info hard binnen? Wees dan niet bang om dat ook aan te geven en je eigen gevoelens te tonen.
Voel je dat je mentale weerbaarheid enorm gekelderd is? Dan zou het kunnen dat deze tips niet voldoende zijn voor jou. Probeer erover te praten met een vertrouwenspersoon of durf professionele hulp te overwegen. Je bent niet alleen.
