Europese stedelingen willen niet terug naar de luchtvervuiling vóór covid-19, blijkt uit een opiniepeiling in zes lidstaten. Een grote meerderheid steunt ingrijpende veranderingen in de publieke ruimte, openbaar vervoer en een verbod op vervuilende voertuigen.
De lockdowns in heel Europa deden het niveau van luchtverontreiniging door verkeer en andere bronnen in veel steden kelderen. In China is inmiddels gebleken hoe snel de vervuiling opnieuw kan aantrekken als de beperkende maatregelen worden afgebouwd.
Een grote meerderheid van de Europese stedelingen wil zo’n scenario vermijden, blijkt uit een opiniepeiling bij 7545 stedelingen in Italië, Spanje, Duitsland, Frankrijk, het Groot-Brittannië en België. Bijna twee op de drie mensen (64 procent) zegt niet terug te willen naar de vervuilingsniveaus van vóór de lockdown.
Ongeveer hetzelfde percentage (68 procent) is het erover eens dat steden maatregelen moeten nemen om burgers te beschermen tegen luchtverontreiniging, ook al moeten daarvoor vervuilende auto’s geweerd worden uit de stadscentra. Opvallend genoeg is daarvoor ook onder de automobilisten zelf een meerderheid te vinden van 63 procent.
Openbare ruimte en vervoer
Een nog grotere meerderheid (74 procent) is gewonnen voor ingrepen in de openbare ruimte ten voordele van wandelen, fietsen en openbaar vervoer. Amper een op tien bevraagden verzet zich tegen dergelijke ingrepen.
Vanwege het potentiële besmettingsgevaar is er terughoudendheid is om het openbaar vervoer te gebruiken bij regelmatige gebruikers van bussen en treinen. Hygiëne blijkt een dealbreaker: vier op de vijf mensen (81 procent) die voornamelijk gebruik maakten van het openbaar vervoer voor de pandemie zijn bereid terug te keren, maar een grote meerderheid doet dat enkel als er voldoende hygiënemaatregelen worden genomen om besmetting met covid-19 te voorkomen.
Geproefd van schone lucht
‘Mensen hebben diep adem gehaald en schone lucht geproefd, en die willen ze houden’, zegt Sascha Marschang, secretaris-generaal van de European Public Health Alliance (EPHA). ‘De onzichtbare moordenaar is zichtbaar geworden: luchtvervuiling maakte ons ziek, verergerde de pandemie en trof de meest behoeftigen het hardst. Een verkeerssysteem zonder vervuiling in de steden ontwerpen om ongelijkheid te verminderen kan niet langer wachten.’
Ook William Todts, directeur van de ngo Transport & Environment (T&E), ziet een duidelijk signaal in de resultaten van de opiniepeiling. ‘Europeanen eisen meer fietspaden, veiliger openbaar vervoer en minder vervuilende auto’s’, zegt hij. ‘De burgemeesters van Parijs, Brussel en Londen bouwen op dit krachtige publieke draagvlak door de fietspaden uit te breiden en de lage-emissiezones in te stellen. De uitdaging is nu om deze tijdelijke duurzame maatregelen permanent te maken, vervuilende auto’s te vervangen door gedeelde, elektrische voertuigen en andere steden te laten volgen.’
