Ons lichaamsbeeld is er erg aan toe: “Stop met gezondheid te verwarren met gewicht”

Missverkiezing voor kinderen in Engeland © Getty Images

Een laag lichaamsbeeld treft vooral meisjes, is een groot probleem met gevolgen voor de hele samenleving en er is nog veel werk aan de winkel. Dat is wat we leerden uit het Britse Body Confidence Report.

Onlangs kwam in Groot-Brittannië het Body Confidence Report uit, met daarin de resultaten van twee jaar sensibiliseringswerk rond het lichaamsbeeld van de Britten. Wij legden de resultaten voor aan An Vandeputte, directeur van het Vlaamse kenniscentrum voor eet- en gewichtsproblemen Eetexpert.

Het Body Confidence Report definieert lichaamsbeeld als de som van hoe zeker jijzelf je voelt over je verschijning en hoe je jezelf bekijkt doorheen de ogen van iemand anders. Jezelf niet aantrekkelijk voelen is niet noodzakelijk een probleem – elke samenleving heeft schoonheidsidealen waar je toch niet aan kan voldoen -, maar van zodra een maatschappij schoonheid als de belangrijkste (vrouwelijke) kwaliteit gaat beschouwen, komt de publieke gezondheid in gevaar.

Eén op vijf meisjes in de lagere school in Groot-Brittannië zegt dat ze al een dieet gevolgd heeft en 87 % van de meisjes tussen 11 en 21 jaar denken dat vrouwen meer beoordeeld worden op basis van hun uiterlijk dan op wat ze bereikt hebben.

GirlGuiding UK. (2013).

Misleid door BMI

De situatie in Groot-Brittannië klinkt vertrouwd in de oren van An Vandeputte, die als directeur van Eetexpert al jaren met de problematiek in de weer is. Ze wijt het collectieve lage lichaamsbeeld aan wat we als ideaal zien. “Als je er goed uitziet, ben je goed bezig. Uiterlijk wordt als parameter gezien van succes. Hoe dit ingevuld wordt, verschilt van generatie tot generatie. Nu is er ‘gezond uitzien’ belangrijk. We hebben ons laten misleiden: een normale BMI lijkt ‘gezond’. Eigenlijk moet de nadruk komen te liggen op een gezond lichaam dat niet noodzakelijk aan bepaalde maten en gewichten hoeft te voldoen.”

Een positief lichaamsbeeld hebben betekent niet dat je gelooft dat je extreem knap bent (hoewel dat gerust mag!), het betekent dat je je lichaam apprecieert voor wat het doet.

Algemeen gezondheidsprobleem

De redenen voor psychologisch lijden zijn dan wel individueel, de uitdrukking ervan is cultureel beïnvloed. Het feit dat zo veel mensen hun mentale ongezondheid uiten via hun lichaam is het ultieme signaal dat het idealiseren van magere lichamen, het moreel stigmatiseren van onder- of overgewicht en het afmeten van eigenwaarde aan het uiterlijkheden moet stoppen.

Een laag lichaamsbeeld kan bovendien niet worden afgedaan als een probleem van enkele onzekere individuen, want het is een zaak van ons allemaal. Aangezien een laag lichaamsbeeld kan leiden tot eetproblemen, depressies en risicogedrag zoals alcohol- of drugsmisbruik, is het een zaak van de volksgezondheid en wordt het zware kost voor de gemeenschap.

“Jezelf niet aantrekkelijk voelen is niet noodzakelijk een probleem – elke samenleving heeft schoonheidsidealen waar je toch niet aan kan voldoen.”© iStock

Laag lichaamsbeeld is een ongelijkheidsprobleem

Een weinig positief lichaamsbeeld is voor een groot deel een genderkwestie. Zo hebben voornamelijk vrouwen te kampen met objectificatie door anderen. Mannen denken niet noodzakelijk positiever over hun eigen lichaam, maar in tegenstelling tot vrouwen worden ze er minder vaak voor afgerekend.

Seksuele objectificatie van vrouwen en het verkleinen van hun verwezenlijkingen wakkert een pover lichaamsbeeld alleen nog maar aan. Een laag vrouwelijk lichaamsbeeld leidt verder tot het verkleinen van haar stem in de publieke ruimte, waardoor ze in een viscieuze cirkel terecht komt, want een laag lichaamsbeeld wordt geassocieerd met gebrek aan zelfvertrouwen, minder sociale participatie en minder ambitie.

Als vrouwen het in het algemeen al moeilijk hebben met hun lichaamsbeeld, geldt dat zeker voor hun sexegenoten uit een etnische minderheid, oudere vrouwen en vrouwen met beperkingen. Ze worden wel gevierd als ze dicht bij het ideaal komen (denk maar aan een vrouw die er veel jonger uitziet dan ze werkelijk is), maar dat blijven uitzonderingen.

Klaar, actie!

In Groot-Brittannië is de regering de voorbije jaren flink in actie geschoten, maar ook bij ons lopen allerlei initiatieven. “Wij pikten de boodschap op die internationaal is gegeven om vooral ‘versterkend’ te werken. Zo zorgen we ervoor dat jongeren sterker worden in het omgaan met het slankheidsideaal,” zo zegt Vandeputte, “We zetten in op verschillende gebieden. Zo trainden we al 4000 leerkrachten, geven we wekelijks advies aan beleidsmakers waardoor we ook op wetgevend vlak meespelen, ondersteunen we dagelijks 4000 Vlaamse Professionals, organiseren we doordachte vormingen, en zorgen we voor verbindingen tussen veel Vlaamse partners en beroepsverenigingen… We zijn goed bezig, maar moeten volhouden en nog breder inzetten. Een laag lichaamsbeeld is een diepgeworteld probleem en het zal jaren vergen om de ingesteldheid van mensen te veranderen.”

(EK)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content