In Argentinië wordt elke dertig uur een vrouw vermoord om genderredenen. Het toenemende aantal massamanifestaties heeft het probleem op zijn minst zichtbaar gemaakt.
Sinds juni vorig jaar vinden in Argentinië regelmatig grote manifestaties plaats nadat een vrouw is vermoord. Ni Una Menos (Niet Één Minder) heet de beweging. Op 19 oktober kwamen opnieuw duizenden mensen op straat na de moord op Lucía Pérez, een zestienjarig meisje uit Mar del Plata. Ze was gedrogeerd, verkracht en vermoord.
Volgens het Nationaal Register voor Femicide vonden vorig jaar 235 vrouwenmoorden plaats. Amper zeven daders werden gestraft.
Aan de manifestatie ging een staking vooraf. Vrouwen legden gedurende een uur het werk neer onder het thema ‘Als mijn lichaam niet belangrijk is, produceer dan zonder mij’.
Verbloemend taalgebruik
Argentinië is een van de landen met het hoogste aantal vrouwenmoorden ter wereld. Het probleem bleef lang onzichtbaar door gebrekkige statistieken en verbloemend taalgebruik.
Volgens het Nationaal Register voor Femicide, dat de Argentijnse justitie sinds eind 2014 bijhoudt, vonden vorig jaar 235 vrouwenmoorden plaats. In 20 procent van de gevallen was vooraf een klacht ingediend voor gendergeweld. 70 procent van de vrouwen werd vermoord door iemand in wie ze ooit vertrouwen hadden gesteld. Amper zeven daders werden gestraft.
Middenveldorganisaties hanteren andere cijfers. La Casa del Encuentro vond via mediaberichten zeker 286 vrouwenmoorden in 2015. Het wijst ook op 42 gerelateerde moorden op mannen en kinderen: mensen die de moord op de vrouw hebben proberen te verhinderen, die in de vuurlinie terechtkwamen, die een relatie hadden met het slachtoffer of die gedood werden om de vrouw te treffen.
Geen passionele moord
De officiële statistieken zijn onvolledig omdat er verschillende concepten circuleren, zegt Ada Rico, voorzitter van La Casa del Encuentro. Justitie telt bijvoorbeeld daders die nadien zelfmoord plegen niet mee. Roofmoordenaars die het slachtoffer seksueel misbruikt hebben, duiken evenmin op in de statistieken. “Als een man een vrouw berooft, en haar misbruikt en doodt, dan is dat duidelijk vrouwenmoord.”
In de helft van de gevallen vindt de gendermoord plaats in het kader van een relatie. Vroeger duidde men die aan als passionele moorden. “Toen we van start gingen in 2008, sprak men van passionele misdaden, een manier om het gedrag van de agressor te rechtvaardigen”, zegt Rico. “Vandaag spreekt men van gendergeweld en vrouwenmoord.”
Geen daling van het aantal vrouwenmoorden
Het veranderende woordgebruik is mede een gevolg van de Ni Una Menos-beweging. Na elke manifestatie “verdrievoudigt het aantal informatievragen” in La Casa del Encuentro. “Niet alleen van slachtoffers, maar ook van familieleden die willen weten hoe ze het slachtoffer kunnen helpen.”
Maar de manifestaties doen het aantal vrouwenmoorden niet dalen. Dit jaar werden al 226 vrouwen slachtoffer van een gendermoord, volgens het observatorium van de Mujeres de la Matria Latinoamericana (MuMaLá). “Het aantal vrouwenmoorden is niet gestegen maar het is ook niet gedaald”, zegt Rico. “Elke dertig uur wordt in dit land een vrouw vermoord.”
Wat wel veranderd is, is de zichtbaarheid in de media en bezorgdheid in de samenleving. De Ni Una Menos-beweging heeft ertoe bijgedragen “dat Argentijnen van uiteenlopende strekkingen nu niet alleen een politieke maar ook een culturele verandering in de hele samenleving vragen”, zegt Mabel Bianco, voorzitter van Feim, een centrum voor vrouwenstudies. “Vrouwenmoorden gaan niet van de ene dag op de andere verdwijnen door een manifestatie of wet of overheidsprogramma. Daarvoor is veel meer tijd nodig, met inspanningen op verschillende domeinen.”
Maar daarbij “is het van cruciaal belang dat de media hun seksistische boodschappen veranderen, omdat die de discriminatie van vrouwen of de minderwaardigheid van vrouwen ten opzichte van mannen blijven aanwakkeren.”
Auteur: Fabiana Frayssinet (IPS)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier