Annet Daems reisde zeven maanden alleen door Italië: ‘Om me goed te voelen, mag ik niet te veel zekerheid hebben’

Annet Daems (52) schreef Italia con gusto e amore, een roadtrip naar de roots van de Italiaanse keuken. De gewezen docente journalistiek verkocht er haar traiteurzaak Sette Piatti voor en ging zeven maanden alleen door Italië reizen in haar Volkswagen California. Qua avontuur was ze niet aan haar proefstuk toe.

“Op mijn veertiende zonderde de schooldirecteur me af in het klooster omdat ik te erg zou hebben gerevolteerd. Ik was inderdaad geen doetje, maar vond het oprecht onrechtvaardig dat bijvoorbeeld iedereen blauw moest dragen behalve dan de dochter van een notabele. Of dat klasgenoten die kauwgom kauwden gewoon berispt werden, terwijl ik daar op een dag strafstudie voor kreeg. Toen ik weigerde daar naartoe te gaan, haalden de directeur en twee nonnen me uit de klas – ik vergeet de schok nooit – om me twee dagen in het klooster te zetten.

De zusters preekten dat er nooit iets van mij zou terechtkomen. Het kraakte me zo dat ik maar bleef wenen, ook toen ik thuiskwam. Mijn brave mama, die anders nooit iets besliste zonder haar echtgenoot, zei: ‘Je zet in die school geen voet meer binnen.’ Chapeau.

Later liet ze me naar de VUB gaan, waar ik pas echt een keerpunt beleefde dankzij wijlen Hubert Dethier. In zijn inspirerende lessen citeerde hij de Franse filosoof Henri Poincaré: ‘Het denken mag zich nooit onderwerpen, noch aan een dogma, een partij, een belang, een vooringenomen idee (…) omdat voor het denken onderwerping zou betekenen ophouden te zijn.’ Blijkbaar mocht ik dingen in vraag stellen, het was zelfs een must!

Sindsdien bleef ik alert voor dat ‘ophouden te zijn’, wat bij mij gebeurt als ik niet de vrijheid krijg om te pionieren. Gelukkig mocht ik op de hogeschool nieuwe vakken en programma’s uitwerken en weet mijn man – zelf een ondernemer – dat ‘graag zien’ ook ‘loslaten’ betekent. Hij vond het prima dat ik een jaar in Toscane woonde met onze kinderen toen die zes maanden, twee en vier jaar oud waren en ik ons huis daar verbouwde. Anderen vonden het vreemd, maar dankzij Poincaré trok ik me dat niet aan.

Het was soms zwaar omdat ik in dat dorpsgemeenschapje de zonderling was, maar ik vond ook meerwaardezoekers die tegen de industrie ingingen ter bescherming van hun dierbaarste erfgoed: de keuken. Zo vond de foodie in mij haar roots en tien jaar later runde ik een Italiaanse traiteurzaak. Ik gaf er een job met aanzien bij een onderzoekscentrum voor op, maar om me goed te voelen, mag ik niet te veel zekerheid hebben.

Begin 2021 was het verlangen naar de volgende uitdaging nog acuter dan anders omdat ik vijftig was geworden. Het klonk als een alarmbel, alsof ik moest beginnen af te tellen. Het wrong ook dat ik door zes op zeven in Sette Piatti te werken het opgroeien van mijn kinderen deels gemist had. Kortom: ik moest mijn leven weer vastpakken.

Ik vertrok met een licht schuldgevoel, hoor, maar mijn familie begrijpt mijn drang naar vrij denken én doen. Rijdend door het voortdurend veranderende Italiaanse landschap overheerste bij mij de extase. Ook de culinaire ontdekkingen en vriendschappen die ik eraan overhield, waren zeer bevredigend.

Bij mijn vertrek was mijn adresboek zo goed als blanco, maar onderweg vond ik een rijkdom aan recepten en mensen die je niet kunt googelen, gaande van de Umbrische godfather van de prosciutto-makers, die na de aardbeving in 2016 nog opnieuw begon – op zijn 92ste! – tot de Sloveense Italianen die in hun dorp Prosecco hun artisanale drank willen terugwinnen op de grootindustrie. Het leerde me nog meer te genieten van al het moois op deze aarde. Ik heb nu ook vrede met ouder worden. Met 52 ben ik maar net over de helft, hè.”

Italia con gusto e amore, uitg. Lannoo, 39,99 euro.