‘Alles is tijdelijk’

Els Van Hoorebeeck (34) is designer. Ze staat aan het hoofd van de ontwerpafdeling van het Deense merk &Tradition en woont sinds twee jaar in Kopenhagen. Dé sleutel tot gemoedsrust vond ze echter in het Zuid-Afrikaanse Worcester.

“Ik heb meer dan tien jaar geturnd, dus hard werken en grenzen verleggen zit er diep in. Zeker in mijn beroep, dat mijn passie is, geef ik me driehonderd procent. Maar toen ik op mijn zesentwintigste de liefde was gevolgd naar Londen, namen de stad en mijn job vijfhonderd procent. Daarbovenop kwam in 2017 de breuk met mijn vriend – mijn beslissing, maar ik lag er ferm mee in de knoop.

Om niet langer door die zwaarte verteerd te worden, raadden vrienden me vipassana aan, een oude, Indiase meditatievorm die zoekt naar de diepe connectie tussen lichaam en geest. Ik besliste impulsief om een retraite te volgen waarop je tien dagen niet mag praten en je telefoon moet afgeven. Tja, ik doe alles of niets… Ik koos een centrum in het binnenland van Zuid-Afrika, naast een wildreservaat. Om halfvijf ’s ochtends mediteerden we terwijl rondom ons de leeuwen wakker werden – magisch. De rest van ons verblijf was verfrissend eenvoudig: we sliepen in slaapzakken, kregen havermoutpap als ontbijt en één hoofdmaaltijd.

Op drie van de dagelijkse elf meditatie-uren bewogen we niet. In het begin kroop ik naar buiten als een kreupele – door te turnen heb ik slechte knieën – maar op den duur verdween de pijn. De docenten bleven dat zeggen: ‘Pijn, geluk, verdriet: alles is tijdelijk.’

Dat bracht alles zo hard in perspectief. Doordat er zoveel tijd was om na te denken, kwamen allerlei scenario’s naar boven, tot en met uitspraken die ooit tegen mij waren gedaan op mijn vijftiende en waarmee ik blijkbaar nog zat. Het was zo veel dat ik op dag zeven kraakte, iets wat alle deelnemers vroeg of laat doormaken. Dan is het blèten, hoor. Gelukkig gaf onze monnik tips om vol te houden, waardoor ik kort erna een doorbraakmoment had: ik zag mijn lichaam en tegelijk voelde ik niets. In mijn vroegere scepsis zou ik nooit geloofd hebben dat het kon, maar ik beleefde de totale disconnectie.

De retraite versnelde mijn inzicht dat ik uit de zwaarte moest. Ik kreeg meer begrip en relativering, waardoor het bijvoorbeeld lukte om met mijn ex goede vrienden te blijven. Ik ben nu single, maar geniet intens van gelukkige momenten, net omdat ik besef hoe vluchtig die zijn.

Ik werd ook rustiger. Toen ik van Zuid-Afrika terugkwam, waren de collega’s verrast dat ik problemen relativeerde die ik vroeger dramatisch vond. ‘We lossen dit misschien nu niet op,’ zei ik dan, ‘maar binnenkort wel.’ Het is mijn aanpak gebleven. Ontwerpen is heel emotioneel, dus feedback komt soms hard aan, maar ik probeer die niet meer zo persoonlijk te nemen.

Dat ‘alles is tijdelijk’ hielp ook bij mijn laatste grote knoop: mijn Londense bedrijf wilde mijn positie veranderen, maar hielp me daarmee niet vooruit, integendeel. In the heat of the moment gaf ik mijn ontslag. Waarna ik dacht: ik heb net mijn carrière weggegooid zonder dat ik een alternatief heb. Maar ik vond deze geweldige job in Kopenhagen, precies door niets te forceren.

Natuurlijk heb ik nog slechte dagen, maar dan huil ik uit bij een trieste film of kruip ik in bed omdat ik weet: morgen voelt het anders. Het werkt uiteraard niet altijd, maar als je beseft dat alles voorbijgaat, slaag je er meestal in emoties én mensen te laten zijn. En zo een gezonde afstand te nemen.”