Kinderkamers uit de hele wereld in beeld

“Het is een boek over ongelijkheid”, zegt James Mollison aan de telefoon. “Het project is ontstaan toen ik voor Fabrica (de creatieve communicatiedenktank van Benetton) gevraagd werd om iets te doen rond de zestigste verjaardag van Unicef. Ik begon na te denken over hoe behoeftige kinderen altijd geportretteerd worden. Ofwel zijn zulke beelden extreem smily. Ofwel zijn het beelden uit tentenkampen in Darfur die zo wreed en ellendig zijn dat wij westerlingen het niet kunnen vatten. Het lijkt een andere planeet voor ons.”

“Ik begon ook te lezen in de universele rechten van het kind en daarin staat dat we allemaal gelijk zijn. But that is so completely untrue! Dus wilde ik kinderen allemaal op een identieke manier fotograferen: voor een wit doek. Zowel rijke als arme kinderen. Met daarnaast een beeld dat hun achtergrond duidelijk schetst. Het idee paste toen niet in de communicatie die Unicef destijds wilde voeren, maar ik heb het verder uitgewerkt tot dit boek.”

Hoelang hebt u er aan gewerkt?

James Mollison: Ik werk nog altijd voor Fabrica en ik doe ook mode- en reclamefotografie. Wanneer ik kon, combineerde ik buitenlandse trips met dit project. Zo werd ik naar Braziliƫ gestuurd in 2006. Daar heb ik het eerste kind gefotografeerd. Sommige plaatsen bezochten we samen met Save the Children uit Italiƫ. Anderen gingen we speciaal voor dit project opzoeken, zoals Nepal en de West Bank in Israƫl. Mijn vrouw Amber maakte de teksten.

Was het makkelijker fotograferen in sommige culturen dan in andere culturen? Er waren geen gemakkelijke of moeilijke culturen, maar foto’s van de rijkere kinderen waren lastiger dan van de armere kinderen. Het meest ontdaan was ik door het verhaal van Lehlohonolo en de andere aidswezen in Lesotho. Ze leven in zo’n kwetsbare omgeving, in het midden van de bergen.

Is dit een kinderboek?

Ik heb eerder al twee boeken gemaakt. Eerst James & Other Apes, waarin ik paginagrote portretten maakte van mensapen. Daarna maakte ik The Disciples met muziekfans, gegroepeerd volgens hun lievelingsgroep. Ze gaan telkens over Ć©Ć©n thema. Ze krijgen pas waarde als ze samengebracht worden in een reeks.

Kinderen bleken erg aangetrokken door die boeken. Toen ik met mijn uitgever Chris Boot aan het overleggen was, leek het ons wel logisch om dit thema eens specifiek vĆ³Ć³r kinderen te maken. Elk kind heeft een slaapplek en herkent het dus wel. Het is een goede manier om hen te helpen ongelijkheid te begrijpen of andere moeilijkere onderwerpen. Wij vinden kinderarbeid verschrikkelijk. Maar sommige families zijn zo ongelooflijk arm.

Indira, het meisje uit Nepal, gaat na haar werk naar school. Als ze niet zou werken, zou ze gewoon niet genoeg te eten hebben. Nu wel, Ć©n nu heeft ze ook de kans op opleiding. Haar verhaal kan kinderen helpen om genuanceerd te leren nadenken en een eigen mening te vormen.

Ik ben geboren in ’73 en maak geen deel uit van een generatie die per se de wereld wil veranderen. Maar ik hoop wel dat deze beelden mensen kunnen aanzetten tot kleine acties, dat ze mensen inspireren. Als persoon voel ik me ongelooflijk bevoorrecht, als ik het leven van al die kinderen zie. Ik hoop dat wie dit boek bekijkt ook dat gevoel krijgt. We hebben hier zoveel geluk, maar soms vergeten we dat.

Wat hebt u door dit boek nog bijgeleerd?

Dat ongelijkheid altijd zal bestaan. Maar tot op welk niveau is ongelijkheid te tolereren? Het is verwarrend om te zien dat het ene kind vecht en moet werken om naar school te kunnen gaan en het andere er alles aan probeert te doen om niet naar school te hoeven gaan.

Wat is de rol van een fotograaf in onze maatschappij, waar iedereen een camera heeft en gemakkelijk kan publiceren?

Ik wil foto’s maken die je aan het denken zetten of een emotionele reactie uitlokken. Maar het is een lastig beroep. Van dit soort projecten kan ik echt niet leven en magazines hebben geen geld en tijd om te investeren in goede fotografie. Ik leef vooral van reclame- en modeshoots, en van celebrityportretten. Het is een andere wereld, maar beide zijn interessant en beĆÆnvloeden elkaar.

Leen Creve (bew. Elien Haentjens)

Op de website van Unicef kan u het rapport ‘Children left behind. A league table of inequality in child well-being in the world’s rich countries’ nalezen. Het boek ‘Where Children Sleep’ van James Mollison is uitgegeven bij uitgeverij Chris Boot, ISBN 978-1-905712-16-8. Het boek is momenteel in herdruk en komt terug binnen in februari. In BelgiĆ« is het wel geleverd in de Bozarshop en in de Brusselse boekenwinkels Candide en Sterling.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content