Palestijns toerisme tart Israëlische bezetting

In een door Israël bezet deel van de Westelijke Jordaanoever kunnen toeristen vandaag een trektocht maken of een arboretum bezoeken. Deze initiatieven moeten de Palestijnen opnieuw vertrouwd maken met hun land.

Abu Ismaeel heeft twee grote tenten opgezet in het glooiende woestijnlandschap van Rashayda. Tot zijn eigen verbazing bezoeken groepen buitenlandse en Palestijnse toeristen zijn afgelegen terrein om er de nacht door te brengen. “Het is moeilijk, want we hebben water noch elektriciteit”, verklaart hij.

Rashayda is een van de 53 gemeenschappen die samenwerken met Masar Ibrahim Al Khalil (Abrahams Pad). Deze Palestijnse organisatie promoot wandeltochten op de Westelijke Jordaanoever, als onderdeel van een route die Abrahams voetstappen volgt door vijf landen in het Midden-Oosten.

Honderden bezoekers

Mede dankzij een gift van de Wereldbank kon deze organisatie een bijzonder model van toerisme ontwikkelen, waarbij geïsoleerde en verarmde gemeenschappen onderdak bieden aan de wandelaars. Dit jaar ontwaakten al honderden bezoekers uit de hele wereld in Abu Ismaeels tent.

Rashayda ligt in Area C, dat is de ongeveer 60 procent van de Westelijke Jordaanoever die volledig onder Israëlische controle valt. De bouw van permanente gebouwen of het verbeteren van infrastructuur mag hier niet. Water wordt per vrachtwagen aangevoerd. In ruil voor de legendarische Palestijnse gastvrijheid moeten buitenlandse bezoekers dus voor de broodnodige inkomsten zorgen.

Volgens George Rishmawi, directeur van Masar Ibrahim Al Khalil, geeft deze trektocht toeristen de kans om de natuurlijke schoonheid van Palestina te ontdekken. “We brengen gasten en diegenen die hen ontvangen direct met elkaar in contact. Zo kunnen mensen onze fauna en flora ontdekken, en onze cultuur en tradities beleven.”

Gps-routes

Het pad is duidelijk aangegeven en er zijn kaarten en gps-routes beschikbaar. Je kan de verschillende etappes alleen of met een gids aanvragen, gedurende een dag of verschillende dagen. Voor de volledige tocht, van Jenin in het noorden tot de graftombe van Abraham in Hebron (334 kilometer lang), heb je twee weken nodig.

Het grootste deel loopt zigzaggend door Area C. “Zonder illegale nederzettingen en legerbasissen zou ons werk tien keer eenvoudiger zijn”, zegt Rishmawi. “Maar het feit dat we een veilig ononderbroken pad hebben uitgestippeld ondanks de Israëlische bezetting, is symbolisch erg belangrijk voor de Palestijnen.”

Door de beperkingen die de Israëlische autoriteiten hebben opgelegd sinds de Tweede Intifada “zien we een generatie opgroeien die haar land niet kent”, aldus de directeur. “We tonen jonge Palestijnen hoe mooi het hier is, en tegelijk bestrijden we de werkloosheid in de gemeenschappen waar we mee samenwerken.”

Educatief project

Nabij Ramallah wil een ander lokaal initiatief Palestijns patrimonium in ere herstellen, en een cultuur van natuurbescherming promoten. Mashajar Juthour is een arboretum, of bomentuin, gelegen op een heuvel net buiten de stad.

Het project begon twee jaar geleden toen Saleh Totah en Morgan Cooper hier met hun spaargeld een stuk land van 1 hectare kochten. Het stuk was ongeveer 18 jaar onbeheerd gebleven, en volgens de Israëlische interpretatie van de geldende Jordaanse wetgeving zou het daardoor in aanmerking komen voor de bouw van een nieuwe nederzetting.

“Het was belangrijk om de oppervlakte terug te eisen”, zegt Cooper. Door het land te kopen wou het koppel een stukje geschiedenis teruggeven aan de leden van de gemeenschap van wie de voorouders de stenen muren en terrassen op de heuvel hebben aangelegd.

Mashajar Juthour is een educatief, cultureel en ecologisch project. “We willen mensen uit de gemeenschap bereiken, vooral families. Want als je kinderen niet opvoedt om de hoeders te worden van het land, is er geen toekomst voor de bescherming van dat land”, legt Cooper uit.

Het koppel en een aantal vrijwilligers hebben inheemse bomen geplant op de ooit verlaten heuvel, om er een arboretum van te maken. “Er gaat bijzondere aandacht naar planten die vogels aantrekken, om het ecosysteem nieuw leven in te blazen”, aldus Totah. “Maar het kost ons enorm veel moeite, want er is geen water.”

Imkeren

Omdat het park in Area C ligt, mogen er geen essentiële infrastructuurwerken gebeuren. “Mensen vragen ons om de aardeweg die naar de heuvel leidt, te verbeteren. Maar we mogen niet. Idem voor elektriciteits- en watervoorzieningen. Zelfs een regenwaterput bouwen is technisch gesproken illegaal”, verklaart Cooper.

De voorbije twee jaar heeft het koppel heel wat tegenslagen gehad, maar dankzij de steun van individuen en kleine giften konden ze bezoekers aantrekken voor activiteiten als imkeren, bomen planten, hergebruiken van afvalwater en een workshop stenen muren bouwen.

Cooper en Totah willen dat de bezoekers die naar Area C komen, het land beleven als een levend geheel dat voedt en gevoed moet worden, in de plaats van een statisch ideaal of de herinnering aan iets verloren.

“In Mashajar Juthour staat praten over het Palestijnse patrimonium gelijk aan praten over de identiteit, cultuur en tradities die voortkomen uit de relatie met het land.” (IPS)