Graubünden

Niet alleen ’s winters, maar het jaar rond is het grootste en oostelijkste kanton van Zwitserland een paradijs voor natuurliefhebbers, sportievelingen en andere levensgenieters.

Niet alleen ’s winters, maar het jaar rond is het grootste en oostelijkste kanton van Zwitserland een paradijs voor natuurliefhebbers, sportievelingen en andere levensgenieters. Graubünden in 10 trefwoorden.

1. Grishun
Graubünden, maar dan in het Reto-Romaans, samen met Duits en Italiaans de officiële taal van het kanton. De ruim 35.000 sprekers zijn over het algemeen zeer gehecht aan hun idioom, dat op zijn beurt uit vijf hoofddialecten bestaat en waar je als buitenstaander geen snars van begrijpt. Chur is de hoofdplaats van het kanton, maar allicht doen ook namen als Sankt Moritz, Davos, Scuol, Arosa, Lenkerheide en Klosters een belletje rinkelen.

2. HeidifactorMet 150 dalen, 615 meren en 937 bergtoppen nodigt Graubünden veeleer uit tot het aantrekken van stoere stappers. Een stevige wandeling van Savognin naar Alp Flix, door intens groene weiden, langs murmelende beekjes, roerloze vennen, chalets als overmaatse koekoeksklokken en koeien met bellen om hun nek, bezorgt zelfs de grootste stadsmus een hoog Heidigehalte. Hoe zuiver de lucht, hoe adembenemend de vergezichten, hoe charmant de tot bloembakken gerecycleerde badkuipen langs het wandelpad.

3. Alpenglamour
Sankt Moritz behoort samen met Gstaad (Berner Oberland) en Crans-Montana (Wallis) tot de top drie van de mondaine Zwitserse wintersportoorden. Maar ook ’s zomers heeft Sankt Moritz zijn charme. Je kunt je vergapen aan de etalages in Sankt Moritz-Dorf, waar luxemerken ampel vertegenwoordigd zijn en aan de vloot gelivreide portiers op de oprijlaan van vijfsterrenhotels.

Zoals dat hoort in een mondain vakantieoord is er ook een behoorlijk cultuuraanbod, met concerten, filmavonden en opvoeringen van de opera Il Barbiere di Siviglia. En mis vooral het charmante Segantini Museum niet, gewijd aan het werk van de plaatselijke romantische schilder Giovanni Segantini (1858-1899).

4. Wonder-waterHet druppelt, sijpelt, borrelt, klatert: de regio Ftan-Scuol-Tarasp-Sent telt niet minder dan 20 minerale bronnen van hoge kwaliteit waarvan de heilzame werking drieduizend jaar geleden al bekend was. En ja, je kunt je er ook in wentelen. In het Bogn Engiadina in Scuol doorloop je een ingenieus en mooi ontworpen circuit van thermale en massagebaden en warmeluchtkamers, bekend als de Romeins-Ierse baden.

5. Allemaal beestjes
Zullen er ooit opnieuw bruine beren in de Zwitserse bergen geïntroduceerd worden? Met zijn 170,3 km2 biedt het Zwitsers Nationaal Park, gesitueerd in de valleien van Engadin en Müstair en in hoogte variërend van 1400 tot 3200 meter, alvast genoeg ruimte. Voorlopig is dit zo goed als intacte natuurlijke Alpijnse landschap het domein van herten, gemzen, ibexen (wilde geiten met indrukwekkende gekromde horens), marmotten en diverse roofvogels.

6. Familiehotel
Waarschijnlijk een Zwitserse uitvinding: het type hotel dat al ruim een eeuw door dezelfde familie gerund wordt en waar de gasten van generatie op generatie trouw terugkeren. Zo’n instituut is Hotel Walther in Pontresina dat onlangs zijn honderdste verjaardag vierde: een oase van rust en goede smaak maar tegelijk volledig aangepast aan de noden van modern comfort.

7. Bergfiets
Van een heel ander kaliber is Cube in Savognin, een designhotel in de vorm van een glas-en-staalkubus die ’s nachts feeëriek verlicht wordt. Gelegen vlak bij de liften van het dalstation en het meer Lai Barnagn is het hotel het hele jaar door de uitvalsbasis van sportieve zielen.

8. Bündnerfleisch
Ook wel bekend als viande de Grisons: met witte wijn, zout, uien en kruiden behandeld en vervolgens gedroogd en geprest rundvlees dat als het belangrijkste culinair exportproduct geldt. Ook herten- en lamsvlees hebben in gedroogde vorm een plaats op de Bündner Plate, een hartig tussendoortje.

Daarnaast staat Graubünden bekend om zijn vele kazen die ‘natuur’, of in de vorm van raclette of fondue gegeten worden. Notentaart, nog zo’n heerlijke plaatselijke delicatesse. Italië is vlakbij, ook dat heeft ontegensprekelijk een invloed op de gastronomie.

9. Schellen-ursli
Zo heet het standbeeld van het jongetje met zweep op het marktplein van Zuoz, een juweel van een dorp dat eruitziet als een levend museum, met beschilderde huizen, houten erkers, rondbogen en fonteinen. De eerste vermelding van Zuoz dateert van 831. Zeer de moeite zijn de laatromaanse kapel San Bastiaun, met zijn goed bewaarde fresco’s en de gotische Santa Catharinakerk. www.zuoz.ch

10. Werelderfgoed
Waarom riep de Unesco in 2008 de historische Albula- en Berninaspoorlijnen tot werelderfgoed uit? In de eerste plaats omdat ze sinds de opening in 1904 het isolement van de Alpendorpen doorbraken. Bovendien zijn beide treinlijnen technische en architecturale hoogstandjes, aangelegd in harmonie met het landschap waardoor ze rijden.

Een rit met de Bernina Railway is ook nu nog ronduit spectaculair. Er zijn de enorme hoogteverschillen, er zijn de steile hellingen, de vele bochten en de precaire draairadii. En intussen zie je in de comfortabele, panoramische rijtuigen de wouden, alpenweiden, meren en gletsjers aan je voorbijglijden.

Bron: Weekend Knack