Zij offerden hun vakantie op: Emilie onderzoekt taal in Oeganda

De mensen in deze laatste zomerreeks besloten de afgelopen maanden zon, zee en strand te laten voor wat ze zijn en wijdden hun vakantie aan een hoger doel. In enkele portretten gaat Knack op zoek naar wat hen drijft. Vandaag: Emilie Dewitte.

Emilie met een rolex: een chapati met ei in gerold.
Emilie met een rolex: een chapati met ei in gerold.© Kabubi Herman

Emilie Dewitte, afgestudeerde studente Taal- en Letterkunde, is zo gebeten door taal dat ze de ene onderzoekstage na de andere doet. Deze zomer trok ze daarvoor naar Oeganda, waar we haar skypegewijs strikten voor een gesprek.

“Ik doe nu anderhalve maand een stage voor Peripheral Vision International, ofwel PVI. Die ngo evalueert de impact van acties van andere ngo’s, maar heeft ook haar eigen projecten waarin ze onderzoekt hoe je het beste informatie kan verspreiden in de media en hoe bepaalde communcatietactieken het gedrag van mensen kunnen beïnvloeden.

PVI doet vooral innovatieve mediaprojecten. Een concreet voorbeeld zijn hun boda’s (typische brommertaxi’s) met een televisiescherm op zonne-energie op bevestigd, waarmee bijvoorbeeld naar rurale gebieden gereden kan worden en waar er dan video’s getoond kunnen worden. PVI werkt ook samen met verschillende bekende Ugandese muzikanten en artiesten.”

“Er wordt te weinig gereflecteerd over hoe je een boodschap het beste overbrengt, of in welke taal.”

“In het begin was het een beetje onzeker of ik het wel zou doen of niet. Ik voelde dat ik misschien, net als mijn vrienden, een betaalde job moest zoeken en geld moest beginnen verdienen in plaats van een onbetaalde stage te doen. Maar de functie van research assistant in de ontwikkelingssector en dan specifiek rond taal en media sprak mij zo aan dat ik geen nee kon zeggen. Ik ben geïntrigeerd door talen en daaraan is er in Oeganda geen gebrek: de inwoners hier spreken meer dan 30 talen!”

Woordenschat

“Ik werk momenteel aan een project rond woordenschat bij PVI. Welke woordenschat wordt gebruikt in de media door verschillende organisaties, ngo’s, de overheid en kent het doelpubliek die woorden wel? Welke connotaties hebben ze bij die woorden? Die studie is in het Engels, maar wie weet kunnen we later onze methodologie toepassen op andere talen. Ons onderzoek zal resulteren in een service die we later aanbieden aan andere ngo’s die hun boodschappen willen communiceren naar hun doelgroep toe bijvoorbeeld.”

Kampala
Kampala© Emilie Dewitte

“Toen ik mijn Franse huisgenoot over dat project vertelde, zei hij, “you’re going back to the roots”, en zo voelt het wel. Er wordt te weinig gereflecteerd over hoe men iets overbrengt, of in welke taal. Het is vaak een add-on maar geen project an sich. Als het onderzoek ons meer inzicht kan geven in effectieve communicatie in Oeganda, is het geslaagd.”

“De ongelijkheid tussen expats en de bevolking die ze willen ‘helpen’ is gigantisch.”

Expats vs. locals

“Ik woon nu in een huis met een Franse expat die voor de EU werkt. Hier in Kampala zitten gigantisch veel expats die vaak samenwonen. Het valt me echt op hoeveel blanken hier zijn. In tegenstelling tot een vorige stage in Ghana, zit ik niet echt in een Oegandese gemeenschap. Dat hier zoveel westerlingen zijn, maakt het wel gemakkelijk om hier te leven: er zijn supermarkten, je kan je gemakkelijk verplaatsen,… Toch is het helemaal anders dan een vorige stage in Ghana waarvoor ik de plaatselijke taal onderzocht. Je zou kunnen zeggen dat het samenwerken met de Amerikanen bij PVI ook een culturele aanpassing was.

Ik heb geen ervaring in of met expat gemeenschappen. Toen ik hier aankwam het eerste weekend, waren er meteen twee feestjes. Allemaal jonge Amerikanen en Europeanen. Dat was vrij verrassend en decadent. Versta me niet verkeerd, ondertussen weet ik dat die mensen wel hard werken, maar dat was het eerste dat ik zag. Al die ngo’s hier in de hoofdstad, al het geld dat hier aanwezig is en gretig uitgegeven wordt aan decadente feestjes en meetings… Het is confronterend om dat te weten. De ongelijkheid tussen expats en de bevolking die ze willen “helpen” is gigantisch, en dat is iets heel contradictorisch in het systeem.”

“De jonge generatie heeft grote toekomstdromen, wil ten volle leven en is trots op haar Afrikaanse identiteit.”

“Na een tijdje merk je wel dat het niet zo strikt gescheiden is als je op het eerste zicht denkt. Ik ben hier ook nog maar enkele weken, dus er is heel veel dat ik niet weet of niet begrijp hier. Oegandezen die al een buitenlandse ervaring hebben gehad, tot de middenklasse behoren en studeren, duiken af en toe op in expat-vriendenkringen. De samenleving in Kampala is hier heel hybride en internationaal. Veel Oegandezen hebben Indische roots. De Oegandese identiteit bestaat op zich niet.”

Documentaire

“Ik hoop mijn bijdrage te kunnen leveren aan de kennis die PVI al heeft rond media en hoe je bepaalde media kan gebruiken in Oeganda zodat de juiste informatie bij de juiste doelgroep terecht komt. Natuurlijk is een stage ook altijd een persoonlijke verrijking. Ik hoop mijn onderzoekscapaciteiten te kunnen verbeteren en gewoon iets bij te leren op cultureel vlak.”

Roshan, de oprichter van de maandelijkse Poetry in Session.
Roshan, de oprichter van de maandelijkse Poetry in Session.© Gilbert Frank Daniels

“Ik weet dat ik mezelf steeds meer werk geef, maar ik wil gewoon iets doen met de kennis die ik hier opdoe. Daarom heb ik besloten nu ik hier nog ben een soort audio documentaire te maken over de poetry scene in Kampala – die is heel actief en inspirerend. Ik had toch nog niet zoveel te doen (lacht.) Quindo (een radio- en media-lab uit Kortrijk) heeft me een platform aangeboden hiervoor. Toen ik met dat plan naar Moses, de geluidsman van PVI stapte, introduceerde hij mij bij schrijvers, bloggers, dichters en sociale activisten. Ik had een vaag idee over hoe ik taal en communiceren wilde linken aan identiteit, en nu krijgt het stilaan vorm. Ik heb al enkele performance poets geïnterviewd en elke week is er wel een poetry night of poetry event waar ze de microfoon kunnen nemen. Velen van hen zijn heel sociaal geëngageerd, beïnvloed door de hip hop-scene en rappen of spreken over pan-Africanism, kolonialisme in al zijn complexe huidige vormen, corrupte politici, name it.”

“Nu heb ik wel echt veel hooi op mijn vork genomen. Maar ik doe wat ik graag doe. Ik wil mijn tijd hier optimaal benutten en zoveel mogelijk in mij opnemen.”

Toekomstdromen

“De jonge generatie heeft grote toekomstdromen, wil ten volle leven en is trots op haar Afrikaanse identiteit. Dat sociaal engagement spreekt ook uit een programma van PVI, Newzbeat. Daarvoor maken lokale rappers samen een journaal op NTV, om jongeren bij de actualiteit te betrekken.

Nu heb ik wel echt veel hooi op mijn vork genomen. Maar ik doe wat ik graag doe. Ik wil mijn tijd hier optimaal benutten en zoveel in mij mogelijk opnemen. Ik vraag me wel af wat voor reacties er gaan komen in België, want bij ons zijn er ook erg veel verschillende culturen en meertaligheid, en een groeiende slam poetry scene in Antwerpen bijvoorbeeld.

Ik heb nog niet echt plannen wanneer ik terug ben. Ik voel dat Kampala wel een verslavende stad is, er gebeurt heel veel – heel rauw ook. Ik zou hier langer kunnen blijven. Ook de jobinhoud is heel uitdagend. Sociaal onderzoek voeren rond taal en communicatie in een ngo, dat is gewoon fantastisch.”

Dit artikel maakt deel uit van een zomerreeks. Eerder verscheen ook al Sara laat anderen dansen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content