Maria Dekeersmaeker, een Belgische journaliste en auteur gebeten door de schrijf- en reismicrobe, bundelde verhalen van inspirerende Omani vrouwen. Whispers of Oman vertelt niet alleen hun persoonlijke lotgevallen, het boek is ook een inwijding in de geschiedenis en modernisering van het land. Wij spraken de auteur over de daadkrachtige vrouwen die het onderwerp vormen van haar werk.
Het Sultanaat Oman is gelegen aan de zuidoostkust van het Arabische schiereiland en wordt geleid door Sultan Qaboes. Vrouwen hebben er in theorie dezelfde rechten als mannen. Volgens het BTI Country Report over Oman klopt dit in praktijk nog niet helemaal. Toch zijn de vrouwen er hoopvol en zien ze hun toekomst op de professionele markt rooskleurig in.
‘Ik kwam terecht in het sultanaat Oman toen ik in 2007 research deed voor een roman. Ook werkte ik er aan opdrachten voor Europese magazines. Via de artikels die ik moest klaarstomen kwam ik terecht in het zuidelijke deel, Dhofar. De ontmoetingen met interessante mensen prikkelden me zodanig dat ik besloot om verder aan research te doen in de regio. De keuze was snel gemaakt. Ik wilde met de lokale bevolking bezig zijn. Als ik alles wilde begrijpen in Oman, moest ik structuur aanbrengen. Ik ben op eigenwijze manier gaan rondwandelen en heb met verschillende mensen gesproken.
‘In 2009 heb ik besloten om permanent in Oman te verblijven. Zo kon ik mijn artikels afwerken, een column schrijven voor een archeologisch magazine en onderzoek doen voor mijn roman.’
‘Ook schreef ik een toeristische gids over de regio, die opgebouwd is als een combinatie van toeristische informatie en verhalen. Heel wat verhalen kwamen tot mij in de vorm van vrouwen die me dingen toevertrouwden. Waarschijnlijk omdat ik zelf ook een vrouw ben en hun respect en vertrouwen won.’
Sterk op een zachte manier
‘Mijn contacten vormden een netwerk en de vrouwen die ik sprak stelden me op hun beurt voor aan inspirerende vrouwen. Ik wilde iets doen met deze boeiende levensverhalen en besloot ze te bundelen. Zo ontstond het idee voor Whispers of Oman. De titel verwijst naar de interesse die fluisteringen opwekken, de kracht van sterk te zijn op een zachte manier en de grootsheid die in kleine dingen vervat zit.’
‘Is het een soft boek? Dat denk ik niet, want als je de portretten leest ontdek je sterke statements. Sommige portretten en uitspraken nodigen uit tot reflectie.’
‘Je kan ook veel herkennen in de verhalen. Ik laat verscheidene soorten vrouwen aan het woord: van verschillende generaties en met verschillende soorten jobs. Daarom denk ik dat de lezer ook dingen zal herkennen. De weg die ze volgden is misschien niet altijd dezelfde als de onze, maar hun pad is ingebed in hun cultuur en dat maakt het net boeiend.’
Sultan Qaboes en het recht op onderwijs
Het Omaanse volk is dol op hun leider, Sultan Qaboes. In een staatsgreep in 1970 stuurde hij zijn vader in ballingschap en nam de macht over. Hij kneedde Oman tot het land dat het nu is. Families die naar het buitenland waren gevlucht om daar beschaving te zoeken, keerden terug naar hun moederland en werden door Sultan Qaboes met open armen ontvangen.
‘De grootste verandering die Sultan Qaboes in de jaren zeventig teweegbracht, was het onderwijs beschikbaar stellen voor gans zijn volk. ‘Al moet ik onderwijs onder de bomen geven, ik zal het doen,’ klonk het in zijn beroemde speech. Vrouwen kunnen dankzij hem gaan studeren en zichzelf zo emanciperen. De vrouwen in het boek erkennen allemaal wat hun leider voor hen verwezenlijkt heeft. Het stimuleren van alfabetisme en onderwijs zorgt ervoor dat vrouwen dezelfde functies kunnen uitvoeren als mannen en er bovendien evenveel voor betaald moeten worden. Op dit moment zijn er zelfs meer vrouwen dan mannen ingeschreven in het hoger onderwijs van Oman.’
HH Dr. Mona Fahad Al-Said, assistent van de rector van de Sultan Qaboos Universiteit in Muscat, verwoordt het in het boek als volgt: ‘Vrouwen in Oman hebben altijd alle kansen gekregen om te floreren en slagen. Ons grootste voordeel was de mogelijkheid om te studeren. Zowel ik als andere vrouwen hebben de kans gekregen om bijdragen te leveren, te innoveren en ons te ontplooien. Dit schrijven we allemaal toe aan onze geliefde Sultan Qaboes die het belang van vrouwen erkent en hen de middelen geeft om successen te boeken.’
Tradities en de toekomst van de vrouw
‘De vrouwen zijn erg trots en vertelden me dat ze het op hun eigen manier wilden bereiken. Zo geeft Dr. Aida Slayem Salemin Al-Hajryhaar visie op de toekomst van de vrouw in Oman: ‘Empowerment moet van de vrouwen zelf komen vind ik. Vrouwen maken deel uit van de maatschappij, en niet enkel om te poetsen en baby’s te verzorgen. De wetten staan aan onze kant. Het zijn de vrouwen zelf die de kansen moeten grijpen. Tradities houden vrouwen nog steeds tegen. Onderwijs is daarom een noodzaak.”
‘Een van de vrouwen in het boek, Amina Suhail Al-Mashani, deed onderzoek voor haar masterthesis naar de positie van de werkende vrouw in Dhofar. Ook zij kwam tot de conclusie dat tradities vrouwen in de bedrijfswereld op bepaalde vlakken tegenhouden. Zo weerhouden tradities vrouwen er onder meer van om alleen te reizen. Voor zakenreisjes kan dit een probleem vormen.’
Toch maakt Amina zich geen zorgen over de plaats van de vrouw op de werkvloer in de toekomst: ‘Hoe meer we studeren, hoe meer we gekwalificeerd zullen zijn. We zullen wachten tot we de zon zien schijnen, tot ons zelfvertrouwen groot genoeg is.’
‘Vrouwen hechten nog steeds veel belang aan de zegen van hun vader. Gelukkig zijn het vaak de vaders in Oman die hun dochters steunen en stimuleren om verder te gaan studeren. In dit geval helpt de traditie om raad te vragen aan je vader de vrouwen dus om hun dromen waar te maken.’
Met een open geest
‘Heel wat vragen die wij westerlingen hebben over deze Islamitische samenleving worden beantwoord in het boek. Hoe vrouwen hun geloof combineren met hun dromen, hoe ze tradities respecteren maar er ook tegen ingaan en hoe zij empowerment interpreteren.’
‘Tijdens het verzamelen en schrijven wilde ik geen opinie opdringen, mijn westerse waarden niet opleggen aan de vrouwen. De vrouwen bedankten me dan ook voor het luisteren, zonder een waardeoordeel uit te spreken. Ik hoop dat de lezer het boek leest met een open geest en zelf nadenkt over de verhalen. Lezers zijn slim genoeg om zelf hun weg te zoeken in de mozaïek van verhalen. Geniet ervan of verwerp het, doe ermee wat je wil, maar sla het onbevooroordeeld open.’
Whispers of Oman geeft een breed beeld over wat de vrouwen in Dhofar bezig houdt. Zo zijn er verhalen over de dromen van de vrouwen, zijn er getuigenissen van vrouwen met borstkanker, verhalen die de modernisering toelichten en portretten die de taboes en tradities uit de doeken doen. Kortom ‘Whispers of Oman,’ vertelt verhalen over trotse en eerlijke vrouwen vol levenslust en daadkracht. Het boek bevat 38 verhalen met foto’s.
Vanaf 26 augustus, vijf dagen lang, kunnen lezers het e-boek gratis downloaden via Amazon.
Meer lezen? Maria bracht eerder al het Engelstalige boek ‘The DNA of Salalah-Dhofar, A Tourist Guide,’ (ook als e-boek verschenen bij Amazon) en ‘Treasure Chest Salalah-Dhofar (in Arabisch/Engels) uit. In het kielzog van deze boeken ontstonden het blogmagazine Alarba en de website Mariastories.
(LP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier