Internationale dag van de Fair Trade: valt onze koffie te redden?

We moeten dringend bewuster gaan omspringen met de consumptie van koffie als we het voortbestaan ervan willen verzekeren. Naar aanleiding van de Internationale dag van de Fair Trade op 14 mei, onderstreept Fairtrade België het belang van eerlijke koffieproductie.

Drinken we binnen een decennia nog koffie, of zijn we tegen 2026 noodgedwongen overgeschakeld naar een dampende mok thee? Het gaat namelijk helemaal niet zo goed met onze koffie, en al helemaal niet met de boeren die op het veld moeten ploeteren om ons onze dagelijkse dosis cafeïne te bezorgen. ‘Als we zonder nadenken koffie blijven consumeren, ziet de toekomst ervan er niet rooskleurig uit’, weet ook de CEO van Fairtrade Belgie, Lily Deforce.

Dat hebben we deels te danken aan de klimaatsverandering. ‘Koffieplanten zijn een enorm delicaat gewas. Door de onzekere weersomstandigheden mislukt de oogst steeds vaker, wat desastreuze gevolgen inhoudt voor de koffieproductie.’ Anderzijds speelt ook het loon – of in heel wat gevallen het gebrek daaraan – een cruciale rol in de crisissituatie van de koffieboon. Deforce: ‘De prijs waaraan een pakje koffie over de toonbank gaat, wordt vastgelegd op de beurs in New York, en ligt al lange tijd onder wat wij als minimum hadden opgesteld. Boeren verdienen niet eens wat er nodig is om kostendekkend te zijn.’

Fairtrade Challenge

Die problematiek kaart Fairtrade België in het bijzonder aan op de Internationale Dag van de Fair Trade op 14 mei. Daar werd ook een actie aan gekoppeld: de zogenaamde Fairtrade Challenge, wat inhoudt dat deelnemers van 12 tot 15 mei zoveel mogelijk gecertificeerde koffie proberen te drinken. ‘Het gaat dus vooral om een sensibiliseringsactie’, vertelt Deforce. ‘We slaan de handen in elkaar met twintig verschillende landen, maar intussen lieten al vijftig landen weten acties te ondernemen. De respons is overrompelend.’

Maar als we de koffie willen redden van een mistroostig einde, hebben we meer nodig dan acties alleen. ‘We gebruikten heel wat bedrijven en organisaties als hefboom om onze actie extra kracht bij te zetten, maar uiteindelijk is het vooral belangrijk dat mensen in de supermarkt naar gelabelde koffie grijpen. Dat gebeurt nu nog te weinig. Van de 19,5 miljoen kopjes koffie die de Belgen dagelijks consumeren, zijn er slechts 665.000 door Fairtrade gecertificeerd, zo blijkt uit cijfers van Fairtrade.

Om de boeren te ondersteunen, en ze een sterkere stem te geven, gaat Fairtrade minutieus te werk. ‘De boeren die samenwerken met Fairtrade houden zich aan de regels om de eerlijke handel te bevorderen, waarop wij hen ondersteuning bieden. Zowel op vlak van ecologie als heel wat sociale factoren zijn voor ons enorm belangrijk. Veel boeren hebben dat vangnet echt nodig’, klinkt het bij Deforce.

In de nabije toekomst zullen we nog niet meteen ons koffiegebruik naar beneden moeten halen. Het is vooral belangrijk om de manier waarop we ons favoriet drankje consumeren bij te stellen. Wanneer je in de winkel normaal eender welk pak koffie in je mandje kiept, is het de volgende keer dus toch de moeite om even naar een Fairtrade-label te speuren. Daarbij: een eerlijk kopje koffie smaakt veel beter.

(SDW)