De symbolische betekenis van hipstertrends

Wie zichzelf vandaag de dag nog een hipster durft noemen is er allicht geen. Deze subcultuur van zelfbewuste onverschilligheid domineert de mainstream en laat dat nu net lekker ironisch zijn. Of post-ironisch. Geen zorgen, wij volgen ook niet meer. Maar waar komen hipstertrends zoals baarden, fixies of weckpotten plots vandaan? Hoe komt het dat deze fenomenen plots veranderen in hypes? En welke sociaalpolitieke behoeften vullen ze in? Bustle verdiepte zich in “hipsterism” en verklaarde vijf prominente verschijnselen. Nee, dit zijn geen aprilvissen, wel trendanalyses, en die leg je sowieso best even op de gril, het liefst bedekt onder een flinke zoutkorst.

Beard Boom

De symbolische betekenis van hipstertrends
© Laura Janssens

Er zijn verschillende theorieën verbonden aan de baardtrend. De meest logische verklaring is allicht dat de baard anno 2013 niet meer alledaags was, waardoor de baarddrager zich wist te onderscheiden. (Trendwatchers zeggen echter dat de baard nu té populair is waardoor hij weer trend-af is.)

De afgelopen vijftig jaar maakten baarden deel uit van de tegencultuur. In de jaren zestig vormden ze zo het onderscheid tussen de “luie hippies” en de “hardwerkende zakenman” wiens kantooretiquette hem voorschreef om gladgeschoren op het werk te verschijnen.

Een volle baard stond toen dus al voor meer dan enkel “indruisen tegen de gangbare modetrends”: hij verraadde ook wat voor soort werk je uitoefende. De meest recente ‘Beard Boom’ viel niet toevallig samen met de dot-com boom: bedrijven als Google, Facebook, Apple en Twitter staan bekend om hun relaxte houding en coole kantoorgebouwen, waar mensen boven maatpakken worden gesteld en je je dus ook niet hoeft te scheren. Vandaag staan baarden voor sommigen dus niet per sé voor rebellie, maar net voor succes en creativiteit.

Baarden worden bovendien geassocieerd met een zekere “rustieke mannelijkheid”, zo schrijft Bustle, een eigenschap die we steeds aantrekkelijker vinden in een wereld vol gladde, flitsende technologie.

Weck this way

De symbolische betekenis van hipstertrends
© Laura Janssens

The New York Times wijt de terugkeer van de weckpot als bloemenvaas, drinkbeker, lunchbox en, nuja, weckpot aan de drang naar authenticiteit. “Wanneer de economie niet echt super is gaan mensen beroep doen op nostalgie. Het is geruststellend om te weten dat bepaalde voorwerpen, zoals een weckpot, tijdloos zijn.”

Deze nostalgie gaat hand in hand met een zeker je-m’en-foustisme, een MacGyveriaanse kijk op het alledaagse leven. Bovendien is je #cointreaufizzcocktail sippen uit een mason jar (want zo heten die dingen in het Engels) een opgestoken middelvinger naar de oh zo nette tafeldekking van zij die gesetteld en geconformeerd zijn, een knipoog naar het huwelijksservies.

Retro Crafting

De symbolische betekenis van hipstertrends
© Laura Janssens

Breien, borduren en haken: winkels als Veritas doen gouden zaken (en kunnen ons in het vervolg inhuren voor rijmende reclameslogans). Uiteraard heeft een deel van deze trend de oorsprong in de economische crisis, die heel wat DIY projecten heeft gevoed. Waarom zou je immers nog geld uitgeven aan dingen die je zelf kan maken?

Bovendien krijgen we ook steeds meer aandacht voor het ecologische en humane aspect van onze kleding. Beelden van sweatshops en afvalbergen gaan de wereld rond en laten ons met een wrang gevoel achter. Handmade is eerlijker en websites (Hallo Etsy!) maken het makkelijk om zelfgemaakte spullen te kopen en verkopen.

Volgens The New York Times staat de trend voor het verwerpen van de kapitalistische staat, voor het heft in eigen handen nemen, maar ook voor privilege: wij zijn getalenteerd genoeg om de ketens links te laten liggen, wij hebben geld genoeg om enkl nog bio te kopen, fatsoen genoeg om een eerlijke prijs te betalen voor onze producten.

Food for thought

De symbolische betekenis van hipstertrends
© Laura Janssens

We smullen van dagelijkse kost, slow én raw food en Amerikaanse specials als hotdogs, hamburgers en popcorn – al krijgen die laatste wel een gourmet update met eigenzinnige ingrediënten. Weg met schuimpjes van dit en een krokantje van dat: ook op ons bord keren we terug naar de roots, naar het authentieke en naar nostalgiegerechten.

Een succesvolle man of vrouw gaat immers niet iedere avond op restaurant, maar is gestructureerd en gedisciplineerd genoeg om zelf een potje te koken én een eigen biertje te brouwen. Dat lees je goed: homebrew, moonshine, craft beer: termen die vooreerst met Cletus en Brandine Spuckler werden geassocieerd, zijn nu een badge op je mouw.

De hipsterkeuken is trouwens ook uitgebreid tot op het terras: stedelijke imkers, kleine moestuintjes en vertikale kruidenmuren zijn schering en inslag. Zelfvoorzienend zijn en (weeral) je afzetten tegen de consumptiemaatschappij zijn blijkbaar écht de stokpaardjes van de moderne hipster.

Fixie fietsen

De symbolische betekenis van hipstertrends
© Laura Janssens

Verduidelijking: een fixie is een fixed gear bike, (gebruik nooit de term “fixie fiets” in gezelschap waarvan je vermoedt dat ze cooler zijn dan jij: het is immers een pleonasme) en met andere woorden een fiets zonder verschillende versnellingen waar je dus echt mee moet FIETSEN. Trappen. Zelfs bergop. Ugh.

Bustle beweert dat de trend gestoeld is op de vrijheid blijheid mentaliteit van fietsbezorgers die tussen het drukke verkeer slalommen en sierlijk als stoer tegelijk zijn. Fixieliefhebbers bouwen hun teerbeminde tweewieler bovendien het liefst van al zelf op en sommigen voorzien het ding zelfs van retro accessoires zoals speelkaarten in de spaken of een 1920s zadel.

De fixie combineert dus eigenlijk zowat alle bovenstaande trends, van handgemaakt tot afzetten tegen de consumptiemaatschappij, van simpel en nostalgisch tot ecologisch, mannelijk en urban en is bij deze ook uitgeroepen tot het ideale accessoire van de niet-zelfverklaarde hipster, die deze natuurlijk al lang in zijn of haar voortuin heeft staan, naast het plekje grond waar de groene boontjes eindelijk beginnen te kiemen.

Illustraties: Laura Janssens

(bronnen: Bustle, Wired, The New York Times)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content