Come as you are: hoe Tomorrowland dichter bij Woodstock staat dan we denken

Kleden mensen zich zo uitbundig omdat ze vinden dat ze zich hier zo moeten kleden, of kleden ze zich zo omdat dit de enige plek is waar ze dat kunnen? De festivalfashion van Tomorrowland onder de loep.

‘Wat staat er precies op je T-shirt?’

– ‘Keep Calm and Party On, dat is een super bekende tekst’

‘Juist, welke dichter schreef die ook alweer?’

– ‘Well … It wasn’t Hemingway, was it?’

Festivalgangers vragen naar hun outfit, het is een kunstvorm geperfectioneerd door lifestylemagazines die snel doorhadden dat ze eigenlijk ook wel gratis op een muziekfestival wilden rondbanjeren zonder al te veel journalistieke moeite te moeten doen.

Sinds het moment dat Kate Moss op Glastonbury haar met modder en e-coli besmeurde benen in de kijker plaatste middels afgeknipte jeansshorts en wellies is festival fashion en de bijhorende festival streetstyle een dingetje geworden. Waar je vroeger je best deed om schoenen waarmee je het drie dagen lang kon uithouden én de juiste bandshirts mee te nemen, ben je vandaag gezien als je niet gezien wordt en minstens vijf outfitwissels voor je instagramaccount in je trolley hebt zitten. De laatste jaren luidt de vraag van streetstylers op heilige festivalgronden niet what, maar who are you wearing. En dan heb ik het niet alleen over de explosie aan merknamen en retailers die zich maar wat graag vasthaken aan de grote muziekevenementen en de karrenvracht aan celebs die tegen betaling een festivalbandje om hun pols schuiven.

‘Als het op Tomorrowland al niet kan, waar dan wel?’

In de mensenzee die de pendeltrein op het perron van Boom uitspuwt spot ik minstens zeven meerminnen, drie indianen en een handvol individuen die alleen al door langs te me te schuifelen mijn longen vol glitter jagen. Het is een bont allegaartje waar de doorsnee bewoner van de Antwerpse randgemeente op eender welke andere dag de deur zou voor vergrendelen, maar tijdens Tomorrowland wordt ervoor op straat gekomen. Met plastic tuinstoelen zitten ze klaar op de stoep in afwachting van de felle optocht die zich naar het recreatiedomein de Schorre begeeft. Het gebeuren doet misschien nog het meeste denken aan de Disneyparade, al omvat deze stoet meer personages. Een jongen in opblaasbare T-rex zweet haast uit zijn alterego maar wordt kordaat meegesleurd door zijn vriendin, die voor de gelegenheid een hoge hoed op haar roze gespoten krullen heeft gezet.

Come as you are: hoe Tomorrowland dichter bij Woodstock staat dan we denken
© Wouter Van Vaerenbergh

‘Als het op Tomorrowland al niet kan, waar dan wel hé’, zegt een vrouw die boven een redelijk doordeweekse outfit van jeansrok en t-shirt toch een paar elfenvleugels en een diadeem met glitterpompoms draagt. Of ze die speciaal is gaan kopen voor het dit weekend? ‘Ja, bij de Claire’s.’

De kledingwinkels rekenden vroeger op het winterseizoen, het zomerseizoen en de resortcollecties, maar sinds de ontploffing van festival fashion is daar ook nog het festival seizoen bijgekomen, dat rond april in werking treedt. Online retailers als Asos adverteren funky regenjassen, zonnebrillen met getinte glazen en kattenoortjes, gehaakte bikinitops, tie-dye jurkjes en jeansshorts die je zelf ook had kunnen verknippen maar waarom zou je. In ketens in grote winkelstraten vind je oorbellen met pluimen, tassen met franjes, fluwelen chokers met schunnigheden en haarbanden met schattige stoffen bloemetjes. Zelfs luxehuizen als Chloé en Gucci rekenen op de festivalagenda van hun influencers om de kassa te laten tiltslaan middels lieftallige broderiejurkjes, zijden kaftans en wijde pantalons met paisleyprint.

Come as you are: hoe Tomorrowland dichter bij Woodstock staat dan we denken
© Wouter Van Vaerenbergh

De knipoog naar de jaren zeventig is onmiskenbaar in deze festival fashion, en lijkt met de jaren ook niet te veranderen. De streetstylebeelden van Coachella en Glastonbury zijn op rubberlaarzen na editie na editie zodanig inwisselbaar dat Amazon zelfs een Festival Girl Halloween Costume heeft en Snapchat een filter opdroeg aan de boho-girl met bloemen in het haar. Het is een tikkel ironisch dat een modeverschijnsel dat zo hard leunt op Woodstock zodanig veel geld in omloop brengt. Het festival dat ontstaan is uit een anti-establishmentbeweging met liefde voor muziek heeft een trend voortgebracht van uniforme crochet outfits voor mensen die geen flauw idee hebben welke bands er zullen aantreden. En dat allemaal omdat festivals al lang niet meer alleen op de muziek, maar op de belevenis steunen.

Een ‘authentieke belevenis’

Vraag het iedere moderne festivaloprichter: festivals draaien vandaag de dag om een ‘authentieke belevenis’ in een wereld van digitale overload, ‘een manier om samen te komen met anderen’, om een ‘offline connectie te vormen’ die uiteraard wel veelvuldig via sociale media moeten gedocumenteerd worden of anders heb je het niet meegemaakt. Om op te kunnen vallen in een massa festivalgangers die zweren bij de fringe gaan mensen de laatste jaren steeds verder met hun festivaltenue, en lenen ze inspiratie bij andere tijdperken, melkwegstelsels en culturen. Dat laatste levert al eens problemen op. Celebs kwamen al meermaals onder vuur te liggen omdat ze zich etnische outfits toe-eigenden in de hoop wat extra likes binnen te kunnen rijven.

Onder het vaandel cultural appropriation woedt er in de Verenigde Staten een hevige discussie over wanneer en of je bepaalde vreemde culturele elementen en symbolen op een respectvolle manier naar je eigen outfit kan vertelen. Het is een ingewikkelde discussie die voornamelijk draait om een machtsonevenwicht. Als blanke cool points scoren met box braids terwijl dat voor zwarten een haardracht kan zijn die ervoor zorgt dat ze op de luchthaven voor een ‘random security check’ uit de wachtrij worden gehaald? Als Amerikaan feesten met de verentooi van een volk dat je voorouders onderdrukt en uitgemoord hebben bij de stichting van hun wondermooie natie? Als ongelovige een bindi tussen je wenkbrauwen kleven omdat het zo mooi glimt? Het is aannemelijk dat er commentaar op komt.

Come as you are: hoe Tomorrowland dichter bij Woodstock staat dan we denken
© Wouter Van Vaerenbergh

‘Sorry ik begrijp je vraag niet goed’, schreeuwt een Braziliaan met wie ik vijf seconden geleden nog wel een vlotte conversatie voerde. ‘Of je snapt dat mensen beledigd kunnen zijn door het feit dat jij je kleedt als een opperhoofd met spullen waar je waarschijnlijk nog geen vijftien euro voor betaald hebt en die straks ergens doorweekt met pis en bier naast je tent belanden?’ Hij haalt zijn schouders op en vraagt me om een selfie. Cultural appropriation is geen bezorgdheid op Tomorrowland, zo getuige ook een groep Vietnamese vrienden met traditionele nón lá op het hoofd. ‘Ik zou het helemaal niet erg vinden mochten er Belgen onze outfits aandoen. Dat wil alleen maar zeggen dat ze het mooi vinden toch? Wil jij het eens proberen?’

Come as you are: hoe Tomorrowland dichter bij Woodstock staat dan we denken
© Wouter Van Vaerenbergh

Ik bedank vriendelijk, al zou de hoed me wel beschermen voor de brandende zon die zich op mijn neus heeft genesteld. Ik durf geen zonnecrème bij te smeren omdat een bevriend journaliste mijn jukbeen ‘om in de sfeer te komen’ versierd heeft met een ferme klodder roestbruine glitter. Praktisch is het toch allemaal niet, zo’n festival outfit, leg ik een stel Zweden voor die zich in vijf identieke maatpakken met opvallende kleurvlakken hebben gehesen. ‘Ik vind van wel, op deze manier vinden we elkaar sneller terug én we trekken de aandacht van de fotografen, zij kicken op group shots. Ons doel is om de aftermovie te halen.’ Ook Yael uit Israël hoopt haar aanwezigheid op Tomorrowland op die manier te vereeuwigen. Ze draagt een bikini, een eenhoornmuts en heeft een toverstaf in de hand. ‘Op een feestje thuis zou ik nooit zo durven rondlopen, maar hier is het wel eens leuk. Ik ben al vier keer gefotografeerd’, knikt ze enthousiast.’

‘Vandaag ben ik een zeemeermin’

Wie een beetje professionele hulp nodig heeft bij het aannemen van een festivalpersonage kan terecht bij de M.A.C Cosmetics stand op Dreamville, waar make-up artists je laten kiezen uit zes verschillende festivallooks: van gouden eyeliner op de lippen tot fijne witte bloemetjes naast de ogen. Op de eerste dag alleen al hebben ze 250 kampeerders kunnen opmaken tijdens hun shift. ‘We zien het in de winkels eigenlijk ook al’, zegt global senior make-up artist Ines Borgonjon. ‘Wanneer het festivalseizoen in aantocht is stijgt de vraag naar glitter en feller gekleurde producten enorm. We hebben het zelfs al meegemaakt dat mensen met foto’s van bijvoorbeeld Summerfestival recht naar onze pro store stappen om de spullen te kopen waarmee ze die look kunnen namaken.’

Voorbij zijn de dagen dat je kampeertoiletzak bestond uit een tandenborstel, vochtige doekjes en waterproef mascara, al opent dat natuurlijk ook de deuren naar extra creativiteit. Ik bewonder een meisje met een zilverkleurige gezicht dat haar blauwe mascara bijwerkt met behulp van de frontcamera van haar smartphone. De diamantjes op haar voorhoofd bewegen wanneer ze spreekt. ‘Vandaag ben ik een zeemeermin, en straks hangt het allemaal aan mijn hoofdkussen’, grinnikt ze.

Come as you are: hoe Tomorrowland dichter bij Woodstock staat dan we denken
© Wouter Van Vaerenbergh

Maar net zoals het grondgebied van Tomorrowland uitpuilt van mensen die eens iemand anders willen zijn, wemelt het er ook van mensen die eens zichzelf willen zijn. Op de brug aan de Garden of Madness duikt Jodie op, een zeeheks tussen de zeemeerminnen, een fluorescerende fee tussen delicate boho-elfjes. Felroze en oranje dreadlocks worden uit haar hevig opgemaakte gezicht geduwd met indianenveren, haar lijf – sterk van het dansen- is gehuld in een bodysuit dat aangevreten is door de Tomorrowmot en wanneer ze me knuffelt hang ik vol glitter. Het is een prestatie om alsnog op te vallen in deze schreeuwerige massa maar ze doet het, zij het vooral door haar gelukzalige gezichtsuitdrukking. ‘Nee dit is niet wat ik iedere dag uit de kast zou trekken, maar ik wil het wel’, lacht ze. ‘In Engeland moet ik mijn volume een beetje lager zetten, maar ja, aan sommige dingen ontsnap je niet’. Ze trekt aan één van haar kleurige dreads.

‘Het liefst van al zou ik zo ook gaan werken’

‘Ik ben altijd opgelucht wanneer het festivalseizoen weer begint want dan leef ik helemaal op. Toch is er geen enkel festival dat me toelaat all out te gaan zoals hier.’ Ik vraag haar naar Glastonbury, een product uit haar thuisland en toch wel het Coachella van West-Europa genoemd. ‘Yeah, ik doe daar mijn ding, maar ik merk dat mensen me er toch nog anders behandelen. Hier ben je deel van de crowd. Togertherness, weet je. Ik ben hier zo ontzettend gelukkig’, zucht ze, terwijl een nabije drugshond bedenkelijk de oren spitst.

Come as you are: hoe Tomorrowland dichter bij Woodstock staat dan we denken
© Wouter Van Vaerenbergh

Waar ik me ontzettend zelfbewust voel met die ene streep glittergel op mijn wang, wentelt Jodie zich behaaglijk in haar schreeuwerige identiteit. Ik besef dat ik me veel verder van mijn eigen comfort zone bevind dan zij op dit moment, en ik herken haar blik bij heel wat van de mensen die ik de rest van het weekend tegen zal komen. ‘Op Pride kan ik zo ver niet gaan’, aldus Daniel wiens gewicht van zijn balzak volledig op zijn schouders rust middels een on-ironisch gedragen blauwe slip in Boratstijl die gekadreerd wordt door een witte kostuumbroek met handige uitsnijding op kruishoogte. ‘Enfin, ik kan het wel, maar daar voelt het voor mensen meer aan als een statement. Alsof ik het voor het publiek doe in plaats van voor mezelf. ‘Ik heb niets tegen jeanetten, maar moeten ze nu echt zo flamboyànt zijn‘.’ De Antwerpenaar haalt lachend de schouders op. ‘Het liefst van al zou ik zo ook gaan werken, misschien nog met een blazer maar daar is het nu te warm voor.’

In een maatschappij waar je jezelf constant moet benadrukken en onderstrepen, maar waar je tegelijkertijd weggegomd en uitgespuwd kan worden wanneer je écht jezelf aan de wereld toont kan het bevrijdend zijn om op zo’n massaevent op te gaan in de caleidoscoop. Het gaat Jodie of Daniel niet om een hashtag of een label. Integendeel. Geen Marc Jacobs of Urban Outfitters, maar vooral ook geen ‘freak’ of ‘weirdo’.

Vastgeroeste vooroordelen losmaken

Het zijn woorden die ik overigens het hele festival niet hoor. Hoewel de VIP-ruimtes van Tomorrowland zeker bevolkt worden met het soort dat bedenkelijke blikken zou werpen wanneer Daniel hun vergaderruimte zou binnenwandelen – hun eigen zalmroze broeken en pullovers terzijde gelaten- lijkt er in het koninkrijk dat de gebroeders Beers uit de Antwerpse klei gestampt hebben geen plaats voor die minachting. Alsof de waanzinnig dure cocktails niet enkel tongen en ledematen maar ook vastgeroeste vooroordelen losmaken. Op het wandelpad van de Rose Garden naar de Freedom stage staat een vijftiger in een diamanté Philipp Plein t-shirt en loafers met gesloten ogen te wankelen op de muziek, zijn armen fladderen als geknakte vlindervleugels boven het hoofd. Waar hij op een andere openbare gelegenheid misschien behandeld zou worden als het onderwerp van spot of een te ontwijken loos projectiel is hij op Tomorrowland een mascotte. Enkele voorbijgangers met ontblote bast, body paint en een Canadese vlag om de schouders stoppen en vormen een welgemeende danscirkel rond de man die hen in het dagelijkse leven allicht te weinig zou hebben betaald voor hun start-up. ‘Yeah bro!’

Come as you are: hoe Tomorrowland dichter bij Woodstock staat dan we denken
© Wouter Van Vaerenbergh

Dat Tomorrowland een atmosfeer weet te creëren waarin iedereen zich met zijn gekozen identiteit, outfit en onbeholpen danspasjes toch veilig en omarmd voelt is een verdienste die het festival dichter bij Woodstock brengt dan eender welk ander muziekevenement. ‘De hippie-esthetiek heeft niet zozeer te maken met een bepaalde look of met het gebruik van bepaalde stoffen, maar meer met een houding’, weet Valerie Steele, curator van The Museum at the FIT. ‘Het was een wegsturen van de conventies, een opgestoken middenvinger aan het (mode)systeem. Dat hele no-labels, clothing-optional, come as you are-sfeertje kan er vandaag anders uitzien, het belangrijkste is dat je jezelf vrijlijk kan uitdrukken’, aldus Steele aan WWD ter ere van de veertigste verjaardag van Woodstock.

Eén van de grootste aantrekkingskrachten van het festival in Boom is dan ook het volledig fictieve en zelfvoorzienend land waar je voor een weekend per jaar even kan ontsnappen aan de dagelijkse sleur met wat plaktattoos en een koppel engelenvleugels. Toch weegt het proeven van enkele dagen iemand anders zijn niet op tegen het eindelijk onbeschaamd jezelf te mogen zijn. Met toeters, bellen én glittergel.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content