Deze week brengt Het Geluidshuis ‘De Reisgenoot’ uit, een nieuw verhaal in hun reeks ‘Heerlijke Hoorspelen’. DeBuren zijn net aan een reeks citybooks begonnen, een vervolg op hun twee miljoen keer gedownloade gratis Radioboeken. Langzaam maar zeker wint luisterliteratuur aan populariteit.

Het ene is gebaseerd op een scenario van een boek, wordt geregisseerd en gespeeld met stemacteurs als Koen De Bouw, Warre Borgmans en Koen De Graeve ; het andere zijn speciaal voor de reeks geschreven verhalen, meestal ingesproken door de schrijver zelf. Maar alle twee zijn ze varianten van hetzelfde : literatuur om naar te luisteren. Was er in het begin nog vooral scepsis, dan beginnen de audioboeken langzaam maar zeker aan populariteit te winnen.

Een nieuw fenomeen is het uiteraard niet – herinner u de legendarische hoorspelen van Orson Welles, de feuilletons van Het Koekoeksnest of sprookjes op vinyl. Zijn audioboeken iets voor nostalgici ? “Dat krijg ik wel eens te horen”, zegt Koen Brandt van Het Geluidshuis, de drijvende kracht achter de Heerlijke Hoorspelen. “Maar dat is zeker niet het hele verhaal. Wat we met die Hoorspelen doen gaat veel verder : we proberen het naar de dag van vandaag te projecteren. We brengen volledige audiofilms.” Dorian van der Brempt, directeur van deBuren en bedenker van hun Radioboeken : “Het is natuurlijk een variant op het eeuwenoude storytelling, maar het wordt wel gekoppeld aan hedendaagse multimediale technieken als podcasts, iPods en e-books.”

De verklaring van het fenomeen gaat volgens hen ruimer. “Het sluit perfect aan bij de tijdgeest. We worden luier en zoeken manieren om onze behoeften makkelijker en direct te bevredigen. We zitten ook in een belevingsmaatschappij, waarin consumenten meer en meer als belevers worden benaderd”, zegt van der Brempt. Audioboeken passen daar helemaal in : de klassiekers waar u in papieren versie maar niet aan toe komt, kan u makkelijk als audioboek opzetten en zo toch meepikken.

Van der Brempt noemt het leesteren : luisteren vraagt minder inspanning dan lezen én is combineerbaar. “Je kunt luisteren in de wagen, maar ook tijdens het wandelen, het sporten of in bad”, zegt Koen Brandt. “Dat is volgens mij de grootste sterkte : je kunt luisteren naar een verhaal terwijl je met iets anders bezig bent.”

En dat blijkt ook : met stip de meest aangehaalde plaats om te luisteren, zo leert een korte rondvraag, is de auto. Net zoals de krant niet overleeft zonder de ontbijttafel en de trein, kunnen audioboeken en hoorspelen niet zonder de auto – en misschien ook iPod. Niet toevallig noemden deBuren hun Radioboeken ook wel filetroost. Veel meer dan een alternatief voor een boek lezen, lijkt het een alternatief voor de autoradio. “We leven in een snelle tijd, maar we moeten nog vaak wachten”, zegt van der Brempt. Het mag duidelijk zijn : hoe oud de audioboeken ook zijn, het zijn kinderen van deze tijd.

–

city-books.eu (gratis stadsportretten : e-books, podcast, teksten, foto’s en filmpjes)

heerlijkhoorspel.be

KOEN DE GRAEVEacteur en een van de stemmenvan De Reisgenoot

“Ik denk dat ik in alle hoorspelen van Het Geluidshuis heb meegespeeld, en eerlijk : ik vind ze echt fantastisch. Vooral Het Jaar van de Kreeft vond ik geweldig geregisseerd. Ideaal voor in de auto tussen Antwerpen en Brussel. Het fijne is dat ze echt een wereld proberen te creëren in hun audioboeken : de bruitage en achtergrondgeluiden zijn zo vol en zo rijk dat alles schitterend klinkt. Het geeft je de kans om je verbeelding het werk te laten doen.”

LIEVE BLANCQUAERT fotografe

“Ik denk dat ik een van de eersten in Vlaanderen was om naar audioboeken te luisteren. Voor er sprake was van Nederlandse audioboeken, ging ik naar Waterstone’s in Brussel voor de klassieke werken van Shakespeare. Schrijvers die ik normaal nooit zou lezen, maar wel naar wou luisteren, blijkbaar. Ik ben vaak onderweg, en op weg naar Amsterdam is zo’n audioboek de ideale reisgenoot – zeker als een Britse superacteur het heeft ingesproken. Ik ben zelfs al te laat gekomen door die audioboeken : als het boek nog niet af is aan het einde van de rit, durf ik al eens blijven zitten. ( lacht)”

ANNELIES VERBEKEschrijfster

“Mijn favoriet ? De vierdelige cd Geschiedenis van de Russische Literatuur, ergens in de jaren tachtig voorgelezen door Karel van het Reve in zijn salon – je hoort zelfs soms de auto’s voorbijrijden. Met zijn heerlijk onderkoelde stem overloopt hij de werken van auteurs als Tsjechov en Dostojewski. Ik denk dat ik dat al tien keer heb geluisterd : sommige passages ken ik van buiten. Het nadeel : als je de auto start met een passagier naast je en die cd springt op, durf je al eens rare blikken krijgen. Het is meer iets voor in je eentje in de auto, zal ik maar zeggen.”

ANNELIES BECK, VRT-journaliste

“Tijdens de afwas of als ik een lange rit voor de boeg heb, zet ik al eens een audioboek op. Vooral de Engelse klassiekers zitten in mijn collectie : Jane Austen of Virginia Woolf, auteurs die je nog niet hebt kunnen lezen op papier. Ik vermoed dat het ook wel een stukje teruggaan naar de kindertijd is : ik vond het vroeger heerlijk om voorgelezen te worden. En zeker vertolkt door mensen als Juliette Stevenson, dé Jane Austen-stem, of Jeremy Irons, gaat daar iets speciaal van uit.”

DOOR geert zagers – FOTO’S MICHEL VAEREWIJCK