Chris Aelbrecht (41) is al zijn halve leven zo gefascineerd door Zuid-Amerika, dat hij er veel andere dingen voor derfde. Ondanks zijn verre zoektochten naar de ideale verbintenis tussen vrijheid en schoonheid, blijft zijn leven zich afspelen in een paar Sint-Niklase straten. Zijn hele hebben en houden zou in een rugzak moeten kunnen, vindt hij. Stilaan settelt hij zich nu wel in een vaste job en in een relatie, al is de stap naar een leven met z’n tweeën niet vanzelfsprekend voor hem.

R eizen en vooral Zuid-Amerika zijn mijn passie, maar aan de andere kant ben ik nooit echt wegge- weest uit een paar straten van Sint-Niklaas, waar ik ben opgegroeid. In mijn kindertijd was het een arbei- dersbuurt, ondertussen zijn er veel nieuwe Belgen ko- men wonen. Mijn vroegere lagere school is nu een opvangcentrum voor asielzoekers. Als ik bij mijn vriendin op het terras sta, kijk ik op het huis waar ik als kind negentien jaar woonde.”

“Toen ik negentien was, gingen mijn ouders uit elkaar. Precies in de periode dat ik moest beslissen wat ik zou gaan studeren. Mijn financiële mogelijkheden waren meteen beperkt. Ik koos voor een rechtenstudie in Antwerpen. Maar ik had geen werkmethode. Er was thuis ook geen traditie van studeren. Ik woonde bij mijn pa en zijn vriendin, dat lukte niet zo best. Daarna ben ik een tijd bij mijn moeder ingetrokken. Als negentienjarige denk je dat je sterk genoeg bent om op eigen benen te staan, maar het valt tegen wanneer je het doet. Pas achteraf heb ik mij gerealiseerd hoezeer die gebeurtenissen mij beïnvloed hebben.”

“Ik werkte ’s zomers om mijn studies te bekostigen. Omdat rechten niet lukte, ben ik Slavische filologie gaan volgen in Gent, grotendeels onder de invloed van de lectuur van Russische klassieken. Maar ook dat hield ik niet vol. Uiteindelijk moest ik in dienst bij de zeemacht, ik was toen al 22. De mijnenveger waarop ik voer, werd ook hier in de buurt gebouwd, op de Boelwerf in Temse. Alweer die link met thuis.”

“Na mijn legerdienst ben ik nog voor vertaler-tolk Spaans en Duits gaan studeren. Toen verongelukte een vriend van me, ik ging een paar weken niet naar de les en het zat erop. Studeren bleek niet echt mijn ding. De interesse was er wel maar ik kon me er niet op concentreren. Misschien ben ik ook wel een beetje chaotisch ?”

“Dankzij het Duits dat ik geleerd had, kon ik voor een stagejaar naar Bayer in Antwerpen. Eind jaren tachtig, begin jaren negentig waren er overal aanwervingsstops. Aan het eind van dat jaar kreeg ik een behoorlijke som geld in handen. Dat gaf me de kans om mijn droom te verwezenlijken : reizen, weg ! Ik was 27.”

“Begin november kwam ik, voor de Dia de los Muertes, terecht bij een Guatemalteekse indianengemeenschap in de bergen. De feesten en rituelen waren fascinerend, weken ben ik in Guatemala gebleven. Het was een bizarre periode, de guerrilla liep op zijn einde. In San Cristóbal de las Casas hing nog een oorlogssfeer. Ik voelde me snel thuis op die plek waar toen nog maar weinig toeristen kwamen. Allicht ook omdat Latijns-Amerika voor een reiziger uit onze streken gemakkelijk te veroveren is, het is minder vervreemdend dan bijvoorbeeld het Verre Oosten. Het was mijn bedoeling daarna serieus te gaan werken. Maar dat is nooit meer echt gelukt, tot voor kort dan.”

“Toen ik veel jonger was, had ik een tijd een baan bij een ziekenfonds. Het was kiezen of delen : ofwel engageerde ik mij volledig en ging ik opleidingen volgen, ofwel moest ik besluiten dat zoiets mij niet lag. Ik begon te werken als reisbegeleider voor Zuid- en Midden-Amerika. Jarenlang was ik vier tot vijf maanden op reis, tussendoor deed ik hier interimarbeid in de fabriek. Niet dat ik spijt had van die keuze, maar het combineren van reizen begeleiden en fabriekswerk woog zwaar. Misschien had ik veel eerder meer energie moeten steken in het zoeken naar jobs die beter samengingen met dat reizen.”

“Sinds begin januari 2007 zit ik in de reizenproductie bij reisorganisator Te Voet, onderdeel van Connections. Eindelijk heb ik de job die ik wil doen, ik kan mijn ervaring aanwenden voor het produceren van trips. Met reizen begeleiden is het nu wel gedaan. Reisleider zijn is geen makkelijke job. Ervaring is van kapitaal belang. Mensen zijn kritisch, ze zien een zwakke plek en ze pakken je erop. Tenslotte hebben ze betaald voor je werk. Je moet eigenlijk steeds met schema’s en planningen in je hoofd lopen, en toch mag je niet autoritair en strak overkomen. Je moet ook een beetje psycholoog zijn. Bovenal moet je het heel graag doen omdat je er ook veel voor moet opzijzetten. Aan de andere kant werk je op je bestemmingen jaren met dezelfde mensen. Zuid-Amerikanen zijn in het begin wat gereserveerd, maar eens je een grens over bent, wordt de relatie heel open en warm.”

“In die jaren heb ik een lange verhouding gehad, maar het reizen kwam ertussen. Misschien was het egoïstisch om te denken dat zij zou wachten tot ik definitief wou neerstrijken. Daar heb ik toch meer tijd voor nodig gehad dan ik aanvankelijk had bedoeld, en het kwam niet meer goed met haar.”

“Sinds vorige zomer ken ik Sarah, ze heeft twee kleine kinderen. Het is een fijne relatie, maar omdat ik al zo lang alleen leef, is het niet zo vanzelfsprekend om de stap naar een leven met z’n tweeën te zetten. Ik vertoef in mijn wereld die ik heb gecreëerd en waarbinnen ik mezelf heel veel vrijheid heb gegund. Aanpassen aan en samenleven met iemand anders is niet zo evident, al maak ik me er niet zoveel zorgen over, het komt wel in orde. Ook Sarah heb ik hier in Sint-Niklaas leren kennen, haar vorige partner heeft nog samen met mij op school gezeten. Heel bizar is dat, mijn leven dat zich, buiten het reizen, op zo’n klein territorium afspeelt. Soms vraag ik me af of dat wel gezond is. Ik zoek het niet op, maar het toeval brengt me hier altijd terug. Ik woon nu acht jaar op dit kleine appartementje, het is nog steeds ingericht als een veredelde hotelkamer. Al verzamel ik weer te veel. Op geregelde tijdstippen gooi ik dingen weg. Mijn hele bezit zou eigenlijk in een rugzak moeten kunnen.”

Schoonheid – Lelijkheid

“Ik heb veel geluk gehad door op mijn reizen zoveel schoonheid te mogen ervaren. Het ultieme schoonheidsmoment beleefde ik op mijn eerste reis naar Peru. Ik had drie weken de tijd om het programma te checken vooraleer ik met de eerste van drie groepen op pad ging. Vanuit La Paz in Bolivia heb ik toen de Huayna Potosi beklommen, een zesduizender. We kampeerden op een gletsjer en vertrokken om twee uur ’s nachts om tegen zonsopgang aan de oostkant te staan. Zover je kunt zien, ligt daar dan het onmetelijke Amazonewoud. Het immense van die plek overtrof elk begripsvermogen. Ik voelde me op dat moment ontzettend goed, in grote vorm, geen last van de hoogte. In elke vezel voelde ik dat ik leefde, ik ervoer de absolute vrijheid.”

“Vrijheid is voor mij zeer verbonden met schoonheid. Ondanks het feit dat ik in België tussendoor in de fabriek moest werken om aan de kost te komen, genoot ik als gids in Zuid-Amerika van de absolute vrijheid. Doen wat je graag doet, met mensen van de andere kant van de wereld bezig zijn. Reizigers plekken tonen die ze misschien maar één keer in hun leven kunnen zien. Ik denk dat ik meer dan veertig keer in Machu Picchu ben geweest. Voor mij was het bijna een evidentie, maar als ik dan keek naar die compleet verwonderde gezichten van mijn medereizigers, werd alles weer nieuw. De ontroering komt op den duur via hen.”

Schoonheid – Lelijkheid

“We zitten in een maatschappij waar grote vrijheid heerst. Je kunt je als persoon volledig ontwikkelen en toch maken veel mensen daar geen gebruik van. Steeds meer trekken ze zich terug op hun eigen terrein. Bang van de vrijheid. Vanuit de wetten van welke godsdienst dan ook krijgt de mens regels en wetten opgelegd en hij accepteert die. Iedereen die regels voorschrijft vanuit de autoriteit van een zogenaamde hogere kracht, staat in de weg van volop leven en van de vrijheid, en is een hinder voor het autonome denken. Ik vraag me altijd af wat die mensen tegenhoudt om de vrijheid met twee handen te grijpen ?”

“Dezelfde afkeer heb ik van de radicalisering in de maatschappij, van het groeiende nationalisme, dat enge hokje waarin men zich opsluit. Het nationalisme groeit overal, ook in Zuid-Amerika. Wie zich daarin barricadeert, begrijpt niet hoe de wereld op dit moment evolueert. Mensen denken ook altijd dat hun problemen uniek zijn – dat we alleen hier geconfronteerd worden met migratie en werkloosheid bijvoorbeeld. Conflicten en problemen zijn universeel. We kunnen van elkaar leren om onze problemen in vrijheid op te lossen, zonder dat we ons laten voorschrijven hoe dat moet vanuit obscure geboden en verboden.”

Wijsheid – Dwaasheid

“Wijsheid steunt op ervaring en inzicht, daarvoor moet je toch in het echte leven gestaan hebben. Het leven met zijn mooie kanten, maar ook met de teleurstellingen en de tegenslagen. Een mens moet wat gepokt zijn door het leven. Je moet steeds blijven zoeken naar schoonheid, kennis, liefde. Die zoektocht kan heel wat inzicht brengen. Wijsheid heeft uiteraard ook te maken met zingeving, met wat je van het leven verwacht en wat je nastreeft.”

“Door mijn werk heb ik met personen van zeer uiteenlopende achtergronden en leeftijden kunnen praten. Mensen die je iets bijbrengen zijn allemaal zoekers, levensgenieters met een open geest, die zonder veel moeite hun vooroordelen – als ze die al hebben – kunnen opzijzetten en oprecht geïnteresseerd zijn én blijven.”

“Ik lees veel over reizen, over het ontdekken van andere werelden, volken en culturen. Ryszard Kapuscinski en Bruce Chatwin zijn twee auteurs van wie ik al mooie, wijze gedachten en bedenkingen heb gelezen, doordrongen van openheid en inzicht. Voor mij zijn zij voorbeelden van wijze mensen, die iets kunnen doorgronden en ook vanuit een ànder standpunt hun visie kunnen geven.”

Wijsheid – Dwaasheid

“Vaak maak ik mij de bedenking dat we het hier allemaal te ingewikkeld maken, te veel nadenken over waar we mee bezig zijn, over hoe we moeten leven. We zouden wat onbevangener met het leven moeten kunnen omgaan. Ik heb geen auto en geen rijbewijs. Ik zou niet weten waar dat voor nodig is. Ik wil ook geen gsm. Mensonterend vind ik het om altijd bereikbaar te moeten zijn. Internet is utilitair, maar er zijn dagen dat ik mijn mailbox niet openmaak.”

“Toen ik met een groep in Mongolië was, galoppeerde ons op de steppe een ruitertje van vijf voorbij. We zijn vergeten dat dat eigenlijk gewoon is, we realiseren ons niet dat wij van zoveel vervreemd zijn. De natuurlijkheid van de omgang met het leven en de wereld zijn we verloren. Door dit soort permanente confrontaties tijdens mijn reizen, realiseer ik mij dat ten volle. Ik ben blij dat ik mensen dit kan laten ervaren. Soms maakt het geen grote indruk, maar altijd weer zijn er in een groep mensen die zo diep geraakt worden dat ze die andere wereld, dat andere leven, echt missen na hun terugkeer. Het blijft natuurlijk steeds fictie, onze manier van reizen, want wij moeten onderweg bijvoorbeeld niet jagen om te kunnen eten.”

Kracht – Zwakte

“Steeds meer voel ik dat ik moet opletten dat ik fysiek in orde ben. Ik krijg kwaaltjes. Vandaag heb ik last van mijn rug, het zal wel met de leeftijd te maken hebben. Er is natuurlijk de kraker om dat weer op te lossen.”

“Psychische kracht zoek ik door te proberen een kwalitatief leven te leiden. Voor voldoende input te zorgen. Opletten dat je bezig en geïnteresseerd blijft. Sommige mensen stoppen nogal snel, plots hebben ze geen interesses meer. Ik heb nog steeds goesting om dingen te leren. Daar kun je kracht uit putten. Muziek speelt een belangrijke rol voor mij. Ik leer bandoneon spelen, eerst heb ik accordeon geleerd. De klank van de bandoneon is meeslepend. Ik ben er nu een jaar mee bezig, het begint te lukken en dat geeft voldoening. Ik ben een grote filmliefhebber, en ook literatuur blijft mij boeien. Maar de meeste kracht put ik uit belevenissen. Als ik me wat minder voel, pak ik mijn koersfiets en ga een paar uur rijden door het landschap van Durme en Schelde. Het is de combinatie van de inspanning en het door de natuur gaan. Die totaalervaring heb ik nodig. Dat geeft me rust.”

Kracht – Zwakte

“Soms ben ik wat te snel tevreden. Waarschijnlijk had ik met meer drive veel meer kunnen halen uit mijn ervaringen. Ik ben er zo lang in blijven opgaan omdat ik het zo graag deed. De dadendrang ontbreekt me soms en misschien ook wel wat discipline. Ik ben een laatbloeier. Door de scheiding van mijn ouders heb ik tijd verloren. Als negentienjarige had ik niet de kracht om mijn leven in handen te nemen. De jaren die ik kwijtgeraakt ben, hebben me onzeker gemaakt. Maar daar kun je niet bij blijven stilstaan. Gelukkig is mijn zelfvertrouwen de jongste jaren gegroeid. Nu nog heb ik het gevoel dat ik op dit moment dingen doe, die andere mensen al tien jaar achter zich hebben.”

Wat ik wil meenemen

–

Heel mijn rugzak met reiservaringen.

In Zuid-Amerika heb ik geleerd om te gaan met mensen die een heel andere achtergrond en levenswijze hebben dan ik.

–

Mijn talent voor vriendschap. Ik heb heel wat goede vrienden die ik al 20, 25 jaar ken.

Wat ik wil achterlaten

–

Mijn onzekerheid. Misschien had ik

radicaler beslissingen moeten nemen.

Een tijd in Zuid-Amerika gaan wonen,

bijvoorbeeld. Uitgesloten is dat zeker nog niet. Het pionieren ginder heeft mij

volwassen gemaakt.

Door Tessa Vermeiren I Foto’s Saskia Vanderstichele