Een Amerikaanse pick-up, gelakt in kaki en matzwart. Een asobak, zoals ze zeggen. Hij staat op banden die zo hoog zijn als mijn auto en is zo gigantisch dat je er bijna mee moet lachen. Op elk van de achterste spatlappen is een opgestoken middelvinger afgebeeld.

Wat drijft iemand ertoe met zoiets te rijden ? Een ongelukkige jeugd, frustraties over sadistische ploegbazen en loopse lieven ? In elk geval weinig dat te maken heeft met het schone en het goede in de wereld. Bestaat dat nog ? Of is het onder een steen gekropen omdat het zich schaamt ? Het lijkt alsof we steeds meer ingesloten worden door sjoemelende politici, manipulerende bazen en malafide heilsprofeten. Enerverende wachtmuziekjes en keuzemenu’s. Press one for English. Heeft u een vraag over MMS ? Druk dan op vier.

Keuzemenu’s mogen op het eerste gezicht bagatellen lijken, voor mij zijn ze dat allerminst. Ik haat de metallieke stemmen die allerlei opties opsommen waarvoor je niet belt. Hun enige doel is te vermijden dat je in contact komt met een kostenfactor, namelijk een mens van vlees en bloed. Mijn tenen krullen ook van de manier waarop zo’n mens dan afscheid van je moet nemen als je hem eindelijk aan de lijn hebt gekregen, na een kwartier wachten en het vinden van de geheime toets nummer negen :

“Kan ik u nog met iets van dienst zijn, meneer ?”

“…”

“Dan dank ik u voor uw belangstelling in onze producten en wens ik u nog een fijne dag namens Huppeldepup.”

Waarbij Huppeldepup natuurlijk dien mens zelf niet is – die heet gewoon Detlev of Jan – maar het nutsbedrijf of de telecomoperator waarvoor hij werkt. Ik wil dan altijd zo snel mogelijk een einde aan het telefoongesprek maken, uit een soort plaatsvervangende schaamte.

Voor de aandachtige waarnemer zijn keuzemenu’s natuurlijk maar een symptoom van een veel grotere plaag, te weten een door geld verneukte wereld. Luister en kijk om u heen. Kijk naar de televisieprogramma’s die vulsel zijn geworden tussen de reclame. Kijk naar de bejaarden in onze rusthuizen, die op hun kamer zitten te beschimmelen omdat er niemand is om met hen een ritje in hun rolstoel te gaan maken. Werk is immers geen écht werk als niemand er flinke winst uit kan halen. Kijk naar de snacks, die altijd max moeten zijn. Zelfs de Swiffer is nu 30 procent breder. Kijk naar de sfeervolle gevels van Zeeman en Lidl en Aldi, die je verwelkomen bij het binnenrijden van zowat elke Europese stad. Kijk naar de TomTom van een vriendin. De USB-poort was losgekomen, volgens de man in de winkel zou het 200 euro kosten om die te herstellen. Kon ze beter meteen een nieuwe kopen, u kent het. De vader van haar vriend kreeg het euvel met zijn soldeerbout in vijf minuten gerepareerd.

Soms hoop ik het nog mee te mogen maken dat tegen dit alles een beweging op gang komt die krachtig genoeg is om ons weer te doen dromen. Zoiets als mei ’68, maar dan anders. Iets wat zo meeslepend is dat marketeers het de volgende week niet alweer in hun slogans kunnen inkapselen. Een beweging of partij die neen zegt tegen uitbuiting en lelijkheid en superwinsten. En tegen slechte reclame, zoals ik er op de tram onlangs zag voor laarzen. “Een onweerstaanbaar aanbot”, stond daarbij. Zou zo’n mens die dat bedenkt ’s nachts lekker slapen ?

Een kleine revoluutsie, als het ware, daar droom ik dus nog van. Zo’n stralende ochtend, waarop alles nieuw ruikt en jonge mensen een schop geven tegen de onrechtvaardige mesthoop die hun voorgangers ervan hebben gemaakt. Zo’n ochtend waarop misschien zelfs het erfrecht eens ter discussie kan worden gesteld.

Blijf dromen Mulders, naïeve puit, en als je weer eens naar een wachtmuziekje over love & happiness luistert, in afwachting van een keuzemenu in zeventien talen, denk dan aan je grootvader, die je met opgestroopte hemdsmouwen duwtjes in de rug geeft op de schommel. Steeds hoger, tot de toppen van je schoenen de nok van het dak raken en het kietelt in je buik en jullie allebei lachen, uitbundig alsof de Europalaan met de moestuin en het witgekalkte huis de prettigste plek is op aarde. Denk aan jullie bondgenootschap, duurzamer dan de DAF 44 en zelfs dan de zon, die haar stoffig licht uitstrooit op de zaagdaken van de eternietfabriek.

Jean-Paul Mulders