MIKAEL COLVILLE-ANDERSEN IS VAST NIET DE ENIGE MAN DIE GRAAG NAAR FIETSENDE MEISJES KIJKT. MAAR HIJ HEEFT ER TWEE JAAR GELEDEN WÉL ZIJN BEROEP VAN GEMAAKT. DE DEENSE REGISSEUR EN FOTOGRAAF ADVISEERT NU STEDEN OM NOG MEER MEISJES (EN JONGENS) OP DE FIETS TE KRIJGEN.

Mijn andere is een vintage, nóg mooier. Maar omdat ik straks mijn kinderen nog moet ophalen van school, heb ik toch maar mijn Bullit gekozen. Wat vind je ervan ?” Als we de hand van Mikael Colville-Andersen schudden, zien we in zijn stoere rode bakfiets een fotocamera liggen. En een pakje sigaretten, een zonnebril en een paar handschoenen. “Welkom in Kopenhagen, zijn jullie klaar om te trappen ?” Hij, zo blijkt, is er altijd klaar voor. Net als vele stadsgenoten, want meer dan een derde gebruikt hier de fiets om te gaan werken.

Mikael Colville-Andersen is fotograaf en filmregisseur en was een van die vele Kopenhagenaars die fietsen altijd al de normaalste zaak ter wereld vonden. Tot hij op 14 november 2006 tijdens het pendelen een foto maakte van een meisje op de fiets. Hij postte die ’s avonds op zijn blog. Het regende positieve reacties. Dus maakte hij de hele winter en lente fietsfoto’s om in juni 2007 een nieuwe blog te starten. “Die doopte ik Copenhagen Cycle Chic omdat die term fietselegantie goed beschrijft. Van dag één stroomden de bezoekers toe. Het raakte blijkbaar een gevoelige snaar, mijn beelden van hippe modieuze fietsers hier in Kopenhagen. Fietsmarketing was tot dan toe beperkt tot promotie van snelle racemachines in speciale carbonvezels voor sportieve mannen. Het was een sporttuig, geen dagelijks transportmiddel. Er was dus een rolmodel, maar het was het verkeerde. ‘Zo kan ik toch niet gaan werken ?’ klonk het. Op de website toon ik gewoon dat fietsen met stijlvolle kleding kan.”

The Times selecteerde hem bij de honderd beste websites, Marketing Magazine bij de tien hottest fashion websites en The Observer riep hem in februari nog uit tot een van de tien invloedrijkste modebloggers. Hij heeft vijfduizend bezoekers per dag en zevenduizend groepsleden op Facebook. Ondertussen zijn er tachtig cycle chic-websites, waaronder eentje in België. “De foto waar het mee begon, heb ik een nieuwe naam gegeven : The Photo That Launched a Million Bicycles.”

Mikael Colville-Andersen kreeg reacties en vragen : over mode, maar ook over de fietscultuur en de infrastructuur in Kopenhagen. Dus ik ging op zoek naar de succesfactoren hier. Hij richtte in 2007 een tweede, beleidsgerichte website op onder de titel Copenhagenize en gaf twee jaar geleden zijn job op om zich fulltime met de web-sites en een eigen consultancybureau bezig te houden. Sinds 2008 adviseert hij de stad Kopenhagen en ondertussen gaf hij over de hele wereld lezingen.

U hebt er nu al drie jaar over kunnen nadenken : waarom fietsen Kopenhagenaars zo veel ?

Wij Denen houden van simpel, esthetisch en functioneel. Dat is zo voor meubelen, voor blikopeners én voor transport. Als de fiets de snelste manier is om van punt A naar punt B te gaan, dan zullen we die gebruiken. Dat hebben de fietsers ons zelf gezegd, toen we het hen vroegen. Negen op de tien gaf dat als hoofdreden, samen met het feit dat het goede lichaamsbeweging is. Slechts zes procent zei dat het goedkoop is en amper één procent fietst omdat het milieuvriendelijk is. Je moet daarbij ook weten dat maar veertig procent van de mensen een wagen heeft, omdat de taksen hier zo hoog zijn. In de States en het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld heeft fietsen een hele generatie overgeslagen omdat de auto er té dominant is. Met uitzondering van San Francisco, Portland en New York City, daar gaat het nu echt de goede kant op. In Parijs, Barcelona en Dublin trouwens ook.

Wat leerde uw onderzoek u ? Hoe kan een stad fietsen aantrekkelijk maken ?

Fietsen moet ten eerste gemakkelijk en snel gaan. Ten tweede moet het aantrekkelijk gepresenteerd worden, zoals je gelijk welk ander product aantrekkelijk toont. Ten derde moet het alternatief van de auto nog onaantrekkelijker gemaakt worden door hoge belastingen in de stad te heffen, of snelheidsbeperkingen op te leggen. Ten vierde moet je de fiets weer democratiseren. Het is een transportmiddel voor iedereen, niet voor bepaalde subculturen alleen.

U adviseert Kopenhagen, wat zegt u dan concreet ?

We scoren slecht op puntje twee. Er heerst hier een veiligheidsmanie. Fietsen is gevaarlijk, klinkt het. We zouden graag de helft van de bevolking hier dagelijks doen fietsen, maar zo gaat dat niet lukken. Auto’s zijn gevaarlijker, maar de autolobby is sterker dan de fietslobby. Voorlopig toch.

De drukste fietsstraat van het Westen, de Nørrebrogade, krijgt nu een dubbel fietspad : een traag en een sneller. Kopenhagen heeft een “groene golf” voor fietsers geïnstalleerd op drukke assen : wie twintig per uur rijdt, heeft meestal groen licht tijdens de ochtendspits richting stad, ’s avonds uit de stad. Het is sneller én veiliger, want de snelste fietsers moeten zich wat inhouden, de trage fietsers moeten wat harder trappen. En je krijgt een homogene flow.

Momenteel testen we ook een parkeerplaats waar vier bakfietsen overdekt kunnen staan. Het gaat erom de fietsers te verwennen. De stad liet ook relingen installeren bij de lichten, zodat fietsers in het zadel kunnen blijven zitten, ik adviseerde ze ook om er vuilnisbakken te plaatsen om van op de fiets iets in te gooien. We hameren op aparte rijstroken op kruispunten en duidelijke markering.

Wat zijn uw plannen verder met cycle chic ?

Ik heb de term juist gedeponeerd als trademark in de States. Ik verkoop spullen als stickers, kalenders en T-shirts en die gaan vooral naar daar én naar het Verenigd Koninkrijk. Ik probeer de familie van cycle chic-websites ook goed bijeen te houden. Daarom organiseer ik dit voorjaar de eerste cycle chic-conferentie met de 20 of 25 belangrijkste bloggers. Later dit jaar komt ook mijn boek over het onderwerp uit, bij een grote internationale uitgeverij. Ik heb meer dan tienduizend foto’s, dus het wordt een zware selectie. Ik werk ook verder aan mijn derde website die een beetje naar het achterplan was verschoven.

www.slowbicyclemovement.org gaat over genieten van op het gemak fietsen. Weet je dat er vroeger slow bike races gehouden werden ? Om het traagst twintig meter afleggen. Echt waar. Cool toch ?

Ik geloof dat de echte kracht van de fiets ligt in het universele ervan. Iedereen leert op een bepaald moment in zijn of haar jeugd fietsen, het is een rite de passage en daarnaast ook een mooi symbool van vrijheid en anarchie.

www.cyclechic.be, www.copenhagencyclechic.com, www.copenhagenize.com, www.slowbicyclemovement.org

DOOR LEEN CREVE FOTO’S DIEGO FRANSSENS

“IEDERE VROUW DIE IK KEN, ZEGT HET : HET IS MAKKELIJKER OM TE FIETSEN OP HOGE HAKKEN DAN ERMEE TE WANDELEN.”