Het MoMu wijdt dit najaar een overzichtstentoonstelling aan het twintigjarige bestaan van Maison Martin Margiela. Een portret van ’s lands meest controversiële en ongrijpbare modeontwerper, in twintig kenschetsen.

1. Bijna niemand weet hoe Martin Margiela eruitziet. Bij de start van zijn label Maison Martin Margiela in 1988 gaf hij nog uitleg bij zijn collecties, maar al snel verdween de Limburger achter de coulissen. Sindsdien heeft hij geen interview meer gegeven, nooit geposeerd voor een foto. De focus ligt op Margiela’s kleren en zijn denkwereld. De pers stond hij al die jaren per fax te woord, tegenwoordig communiceert het Maison ook via e-mail.

2. Alles is wit. Niet noodzakelijk de kledij, maar wel elke werk- en verkoopruimte heeft witte muren, vloeren, meubels, schetsboeken en katoenen hoezen. In 1988 had Margiela geen geld voor meubels, en dus verfde hij zijn verzameling rommelmarktvondsten coherent in wittinten. De medewerkers van het Maison dragen een witte stofjas, net als de verkopers in zijn achttien wereldwijde boetieks.

3. Deconstructie is de term die op zijn werk gekleefd wordt. Het was een poging van de media om eind jaren tachtig Margiela’s stijl te omschrijven (zonder pejoratief te willen klinken, want Margiela brengt geen antimode). Wel legt hij als een volleerde kleermaker de inwendige structuur van een kledingstuk bloot : tekenpatronen zijn langs de buitenkant van een stuk zichtbaar, een jurk heeft onafgewerkte zomen met losse draden, mouwen zijn gescheurd, schouders uit proportie. Hij is de filosoof van de mode die de imperfecties van alledag vertaalt in zijn kledij. De ontwerper koestert daarbij een grote liefde voor gebruikte voorwerpen en stoffen.

4. Zijn stukken dragen geen naamsetiket. Vier witte naaisteken zijn zichtbaar langs de buitenkant van een kledingstuk, waar normaal het naamslabel zit. Het etiket draagt alleen een nummer, dat een van Margiela’s verschillende lijnen vertegenwoordigt. Het etiket van zijn hoofdlijn was tot vorig seizoen blanco, maar draagt vanaf nu het nummer één. Het blanco label wordt voortaan gebruikt voor de podiumcollectie die op de modeweek van Parijs geshowd wordt.

5. Margiela nummert zijn verschillende lijnen van 0 tot 23. Omdat er nooit naamlabels in zijn kleren staan, bedacht hij een systeem om zijn verschillende lijnen te nummeren met lukraak gekozen cijfers (hij heeft er geen 23 in totaal). Een etiket met een cirkel om een nummer geeft aan tot welke collectie het stuk behoort : de herenlijn (10), dameslijn (1), klassieke luxelijn voor vrouwen (4), klassieke luxelijn voor mannen (14), sportieve dameslijn (6), zonnebrillen (8), schoenencollectie (22), accessoires (11) en de unieke, vaak op maat gemaakte couturelijn Artisanal (0).

6. Bokkenpootjes, gebaseerd op de Japanse tabi-enkelsok, transformeren zich in Margiela’s geest tot een schoen. Zijn laarzen met gespleten neus – als waren het hoefjes van een bok – zijn legendarisch.

7. Zijn conceptuele mode moet gedragen worden om ze te kunnen begrijpen. Een kledingstuk is vaak niet met één blik te bevatten, het geniale van de pasvorm niet altijd zichtbaar.

8. Zijn website oogt als een FTP-server die onder constructie ligt. Verschillende thema’s zijn onderverdeeld in submappen. Net als Margiela’s kledij ziet de site eruit als een work in progress.

9. Maison Martin Margiela communiceert in de pluralis majestatis. Het hele medewerkerteam, dat bestaat uit verschillende nationaliteiten, beantwoordt de faxen en e-mails in de wij-vorm. Ze doen dat om te focussen op het groepswerk en uit respect voor de wens van hun ontwerper om anoniem te blijven.

10. Bestaande kledingstukken brengt hij soms opnieuw uit. Halverwege de jaren negentig bedacht Margiela zijn Replicaconcept voor kledingstukken die hij perfect vond zoals ze waren. Bij wijze van stijloefening brengt hij soms het perfecte leren jasje of het perfecte paar schoenen opnieuw uit, in exact hetzelfde materiaal en met dezelfde constructietechniek als het origineel.

11. De ontwerper is een voorwerp van studie in modescholen.

12. Margiela stuurt onconventionele uitnodigingen uit voor zijn defilés. Geen glanzend papier of gouden letters. Wel kindertekeningen, of een plattegrond van Parijs waarop bij wijze van adresaanduiding ergens een pijltje staat.

13. Al even ongewoon zijn de defilé-locaties : oude metrostellen, verlaten fabriekspanden, rokerige bars. In plaats van een defilé, bracht hij eens een tabloid uit met zijn nieuwe collectie en verzonnen nieuws. Of een videopresentatie. En in plaats van modellen gebruikt hij marionetten, kleerhangers of mensen die hij van de straat plukt. Of heren in witte jassen die de nieuwste kledingstukken een voor een omhoog houden.

14. Margiela’s denken inspireert andere topontwerpers. Toen enige jaren geleden geïnsinueerd werd dat creaties van ontwerpers als Prada en Marc Jacobs wel zeer sterke overeenkomsten vertoonden met stukken van Margiela, reageerde Marc Jacobs in het Amerikaanse modevakblad Women’s Wear Daily : “Ik heb nooit ontkend dat ik geïnspireerd word door Martin Margiela, of Rei Kawakubo van Comme des Garçons. Iedereen die bewust nadenkt over wat het leven voorstelt in deze wereld, is beïnvloed door deze ontwerpers.”

15. De woorden van het Maison worden internationaal aangehaald in boeken en expo’s.

16. Gelijktijdig met de overzichtstentoonstelling worden nieuwe verkooptassen in gebruik genomen. De witte stoffen zakken die klanten bij aankoop in de Margielaboetieks meekrijgen, worden bedrukt met verjaardagsliedjes van onder meer The Beatles en Dalida.

17. Iedereen die iets betekent in de modewereld draagt Margiela. Het zijn kenners die een geheim delen en de ontwerper infor-meel bij de voornaam noemen, Martin. Leken merken daarentegen op dat er ‘losse draden aan uw jurk hangen’, of de dames van de stomerij knippen die er goedwillig af.

18. In 2002 werd Maison Martin Margiela overgenomen. Dat gebeurde door Renzo Rosso, de man achter Diesel, die onlangs ook Viktor & Rolf inkocht. Die overname gaf het Maison meer financiële ruimte om te experimenteren.

19. Margiela’s filosofie is voor de fans toepasbaar op dagelijkse dilemma’s. ‘Wat zou Martin Margiela doen ?’ kan een leuke denkoefening zijn voor wie zich afvraagt hoe je van een meubelloos appartement iets maakt of hoe je een uitnodiging in elkaar knutselt voor een verjaardagsfeest. En vooral : waar geef je het feest ?

20. Van 1998 tot 2003 werd Margiela aangesteld als hoofddesigner van de vrouwenlijn van Hermès. Daarmee bewees hij dat hij wel binnen de lijntjes kan kleuren en wat een vakman hij is.

Door Elke Lahousse

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content