Het grote meubelrapport

Het Meubelrapport is ons jaarlijks overzicht van ’s werelds invloedrijkste designers, en hun opvallendste nieuwe ontwerpen.

Ronan en Erwan Bouroullec

De Bouroullecs blijven de belangrijkste, meest eigenzinnige designers van het moment. Dit jaar pakken ze hoofdzakelijk uit met vertrouwelijke, kleine projecten. Established & Sons, het Britse merk, presenteerde in Milaan hun Lighthouse, een lamp van Muranoglas, marmer en aluminium, in gelimiteerde oplage uitgebracht met glasspecialist Venini. De Franse broers zetten ook hun samenwerking verder met de Parijse galerie Kreo. Hoogtepunten : de Lianes (een reeks lampen in glasvezel, rubber en Corian) ; de Roches(matzwarte shelving units), en de Conque (een mysterieuze, glanzend zwarte wandlamp). Eveneens voor gefortuneerde verzamelaars : de kleine lampencollectie Lampalumina, uitgevoerd in Ceramica alumina, een hoogtechnologisch keramiekmateriaal (voor het merk Bitossi). Minder exclusief zijn twee tafels voor Magis : de tafel Baguettes (op chopstick-magere poten), en het bistrotafeltje Central – een revisie van een klassieker, in de traditie van Jasper Morrison. En dan zouden we nog bijna het grootste Bouroullec-project van het jaar vergeten : een volledige badkamerserie, de Axor Bouroullec.

Fernando en Humberto Campana

2010 staat bij de Braziliaanse broers Campana in het teken van barok. Hun spectaculairste werk is, zoals in het verleden, verkrijgbaar van de Italiaanse fabrikant Edra. Hun Barbarians-collectie bestaat uit nieuwe ontwerpen plus enkele herziene versies van bestaande meubelen, met als hoogtepunten : de Cabana, een kast als een Tahitiaans strorokje. Voor Nodus ontwierpen de Campana’s twee tapijten. São Paulo is driedimensionaal en bijna architecturaal van effect ; Circus is rond en redelijk kitscherig -een van hennep gemaakt veld waarop een groep poppen languit ligt te slapen (gelimiteerde oplage van tien exemplaren).

Antonio Citterio

Citterio, een van ’s werelds productiefste industrieel designers, is als vanouds present bij B&B Italia, met Ray, een absoluut functionele beige bank die weer net iets anders is dan de honderd en zoveel andere banken die de ontwerper op zijn resumé heeft staan (zie onder meer de Charles, waarop deze Ray blijkbaar het officiële vervolg is). De Lutetia, ook bij B&B Italia, maar dan bij Maxalto, is een klassieke driezit. In dezelfde collectie een reeks houten meubelen, zoals de Eracle. En de modulaire Suita Sofa, ondergebracht in de Home Collection van Vitra, wordt aan de man gebracht als een moderne klassieker.

Claesson Koivisto Rune

Het Zweedse trio blijft zijn stempel drukken op de meubelsector. Onder meer bij het Italiaanse bedrijf Arflex, waarvoor ze de bank Hillside ontwierpen. De collectie Portico, bij Living Divani, bestaat uit een reeks tafels en een boekenrek, voor thuis- of kantoorgebruik. Bij Offecct, uit Zweden, zijn er banken ( Minima) en bijzettafeltjes in de vorm van sneeuwvlokken (jawel, Snowflakes). Tacchini kreeg hun oversized vierkante poefs, Quartier, en Cinova de bedden Life en Temple. De Zweden werkten daarnaast ook voor minder bekende bedrijven, zoals Former ( Keel, een stuurse houten tafel) en Mabeo (een collectie houten meubilair in organische stijl, Kalahari). Leukste nieuwigheid van CKR : de origamiachtige W101, een van gerecycleerd papier gemaakt lampje voor het kleine bedrijfje Wästberg.

Matali Crasset

Het werk van Matali Crasset behoeft vaak wat uitleg om volop naar waarde te worden geschat (één adres daarvoor : haar dikwijls erg interessante blog). Haar output voor 2010 is immens divers. Er is een collectie Essentiel de Pâtisserie voor Alessi, ontwikkeld met patissier Pierre Hermé. Er zijn lampen, voor de Italiaanse bedrijven Regenesi (de O-re-gami, in gerecycleerd leder) en Pallucco (de Foglie), en een Chambre d’ami voor Campeggi (een opvouwbare gastenkamer). Moustache, een jong Frans merk, neemt voor de tweede keer meubelen van haar op in zijn collectie : de Instant Arm Seat en de Instant de vie. Domeau & Pérès, een ander Frans merk, heeft een update van het project waarmee de designer destijds is doorgebroken : na Quand Jim monte à Paris is er nu Quand Jim se relaxe, een sofa plus poef. En dan noteren we graag nog Double Skin, Crassets karaf voor olijfolie in gekleurd glas, ontworpen voor een tentoonstelling in de Moulin de la Valette, een centrum voor hedendaagse kunst, in een voormalige olijfoliefabriek.

Tom Dixon

De nieuwe collectie van Dixons eigen merk heet Industry, en staat dus in het teken van bedrijvigheid. Bringing the consumer into the heart of industry, is dit jaar het streefdoel van de designer. Nieuw : de Void, een intrigerende lamp ; de Peg, een stapelbare caféstoel ; en de Offcut Bench, een houten bankje dat wordt gemaakt van de ongebruikte restjes uit een meubelfabriek. Dixon brengt ook een van zijn vroegste hits opnieuw uit, de Jack, in polyethyleen uitgevoerd : ” Sitting, stacking, lighting thing”, zoals de ontwerper het zelf beschrijft.

Verder heeft Tom Dixon nog een van de mooiste stoelen van het jaar bij Magis, de Mesh, en werkte hij samen met Philips Lumiblade aan de Flat Lamp, gemaakt met oleds, ofte organisch licht.

Tom Dixon geeft een lezing op 21/10 om 17 u. op het ‘Design at Work Forum’ op Interieur 2010 in Kortrijk Xpo.

Naoto Fukasawa

Is de Japanner de productiefste designer van het moment ? Misschien niet (Patricia Urquiola werkt allicht nog harder). Maar tijdens de designweek van Milaan kon je zijn minimalistische ontwerpen in elk geval niet vermijden. Bij B&B Italia toonde Fukasawa een kleinere, aan de crisis aangepaste versie van een fauteuil die hij vorig jaar introduceerde : de Piccola Papilio. Fukasawa’s Shelving System voor Artek is gebaseerd op het L-systeem van architect Alvar Aalto, destijds een van de oprichters van het Finse merk, dat dit jaar zijn 75e verjaardag viert. Eenvoudig en efficiënt, net als zijn werk voor onder andere Thonet (de 130, een stoel in geplooid hout) ; Panasonic (een zelfreinigend toilet) ; Maruni Wood Industry (de collectie Hiroshima, elegant, bijna traditioneel houten meubilair) ; Magis ( Déjà Vu, een spiegel en tafel, alsook de Cuclock, een verdomde koekoeksklok) ; en DePadova ( Tomo, een seating solution, alias bank).

Martino Gamper

Gamper is dit jaar de jonge aanwinst van de meubelindustrie : twee lancering slechts, twee stoelen, maar dan wél de twee meest begerenswaardige stoelen van het jaar : Vigna, een ranke superleggera met een hint naar art nouveau (Magis), en Sessel, een perfecte update van de klassieke stoel van gebogen hout, genre Thonet (Established & Sons).

Konstantin Grcic

Grcic lijkt zoekende. Geen overweldigende nieuwe ontwerpen in 2010, wel enkele aanvullingen bij bestaand werk ( Chair B, voor BD Barcelona Design, en de 360 Table, voor Magis), en enkele interessante, zij het niet onmiddellijk overtuigende experimenten. Bij Magis heeft Grcic een aluminium stoel ( Venice) die op het eerste gezicht net zo goed uit de ateliers van Philippe Starck had kunnen komen. Bij Established & Sons brengt hij een reeks glazen salontafeltjes ( Blow) en zoekt hij naar een alternatief voor conventionele, door de technologische vooruitgang ietwat achterhaalde fauteuilproductie. Maar het resultaat, Crash, is eerder lomp dan fascinerend. Grcic participeert ook aan de collectie van Marsotto Edizioni met stukken in wit carraramarmer, met een ligstoel ( Sultan) en twee beeldige bijzettafeltjes, Galata en Taksim).

Arik Levy

Dick, Pussy en Ass ? Dat zijn de namen van enkele containers die Arik Levy eerder dit jaar ontwierp voor de Parijse Slott Gallery. De designer bewijst hiermee dat de meubelindustrie niet helemaal verstoken is van humor. Levy mengt, zoals de meeste Franse designers op dit moment, mainstreamprojecten met werk in beperkte oplage. Hij ontwierp varianten op zijn Rock-collectie (gefacetteerde poefs/ bijzettafeltjes/wandrekken, bij de Nederlandse galerie Priveekollektie), maar ook nieuw tuinmeubilair voor het Italiaanse Emu, de collectie Pattern en een tafel Double en een sofa Teatime voor Molteni.

Piero Lissoni

Lissoni is al jaren kind aan huis bij zowat alle gevestigde fabrikanten, en daar komt voorlopig geen verandering in. Hij heeft dit jaar projecten bij Kartell ( Audrey, een stoel in aluminium, de eerste keer dat het in plastic gespecialiseerde bedrijf zich aan die technologie waagt) ; Cassina ( Aire, een naar de normen van dat merk veeleer experimentele lichtgewicht sofa) ; Glas Italia (een glazen tafel gemaakt met restafval van een glasfabriek) ; Porro (een dunnere versie van een dertien jaar oud kastsysteem, de stoel Neve, een kast en een salontafel) ; en Living Divani (de Pasticca, een modulair zitsysteem dat door de designer zelf een provocatie wordt genoemd).

Jean-Marie Massaud

Massaud is, net als Lissoni, een van de lievelingen van het designestablishment, met werk bij een dozijn fabrikanten. In alfabetische volgorde : Brix ( Daedalus, een keramiekcollectie) ; Environment (lampen, vazen, een tafel en rekken voor dit nieuwe, ecologisch verantwoorde merk) ; Glas Italia ( I-Beam, een kleine collectie bestaande uit ligstoel en bijzettafeltje) ; MDF Italia (stoelencollectie Achille) ; Poliform (een handvol sofa’s, stoelen en tafels, met namen als Carmel, Metropolitan en Brasilia) ; Poltrona Frau (stoelencollectie Fitzgerald) ; en Skitsch (de stoel Aka en het sofasysteem Asap : met stip ons favoriete Massaud-ontwerp van het jaar). Verzamelaars van het werk van Massaud gaan maar beter nu op zoek naar een nieuwe opslagplaats.

Jasper Morrison

Jasper Morrison blijft zoeken naar supernormaal design (maar noem hem toch liever geen minimalist). Zijn Smithfield voor Flos is geïnspireerd door metalen lampenkappen in het oude Londense marktgebouw met dezelfde naam. Voor Vitra ontwierp Morrison een nieuwe versie van zijn Place Sofa. Cappellini kreeg onder meer een sofa met zijzakjes ( Camp) en de lichte leunstoel Bel Air. En voor Marsotto Edizioni bedacht hij een versie in carraramarmer van zijn houten kratten voor Established & Sons van enkele jaren geleden (de tafeltjes London, Paris en Rome).

Jasper Designs, Projects and Drawings, 1981-’89 : van 15/10 tot 30/11bij Gyselinck design, Wijngaardstraat 26, Kortrijk, www.gyselinckdesign.be

Nendo

Ook nog steeds goed vertegenwoordigd : het Japanse collectief Nendo dat bij Arketipo een poef Moya, een gekanteld ( Cube) en een gebroken ( Dent) salontafeltje en een bibliotheekkast Target brengt. Nog een boekenmeubel bij Kartell, de gelakte bibliotheek Sundial (de tussenschotten zijn in verschillende hoeken geplaatst). Verder ook nog Mickey’s Ribbon Stool, een gelimiteerde Disney-versie van hun Ribbon Stool, bij Cappellini.

Luca Nichetto

2010 is onder meer het jaar van Luca Nichetto. We zagen uitstekend werk van de 34-jarige, voorheen veeleer obscure designer bij onder meer Skitsch ( Plinto, een enigszins industrieel aandoend bijzettafeltje, en de sofa Shogun) ; Galloti & Radice ( Layer, een tafel op een poot van gestapelde houten ringen) ; Offecct (de stoel Robo) ; Foscarini ( Troag, een hanglamp) ; Established & Sons ( Pipe, een multifunctionele lamp) ; Tacchini (de sofa Dressed, aangekleed met kussens) ; en ten slotte Casamania ( Poliart, een familie koffietafeltjes geïnspireerd door de culturele identiteit van Parijs, Barcelona, Venetië en Istanbul, telkens in een kleur die herinnert aan het bekendste culinaire gerecht van de stad).

Inga Sempé

We zijn liefhebbers van het subtiele design van Inga Sempé. De Française heeft dit jaar een mooie (zij het, wat ons betreft, niet overdreven comfortabele) bank bij Ligne Roset ( Ruché : een soort matras over een houten structuur) ; een eenvoudige maar magistrale wandlamp bij Luceplan ( Ecran) ; een klok in ambtenaarsgrijs voor Moustache ( Guichet) ; en een zeer geslaagd paddenstoellampje voor het Zweedse Wästberg ( W103, met of zonder schroef). Alles top, en op de diverse meubelbeurzen gepresenteerd in fantastische kleuren.

Philippe Starck

We zijn van mening dat Philippe Starck – als het over meubelen gaat – nu wel alles heeft gezegd wat hij ooit wilde zeggen, en dat hij zich misschien beter kan concentreren op andere projecten. Al weet je natuurlijk nooit. Opgemerkt in Starcks portfolio voor 2010 (en in de meeste gevallen ontworpen met medewerking van Eugeni Quitlet) : Ghost Buster (plastic rekjes/nachttafeltjes), Magic Hole (een stoel en een bank met een als intrigerend bedoeld gat in de armleuning) en Super Impossible (plastic kuipstoel), alles bij Kartell. Bij Driade presenteerde Starck de pip-e, een tuinstoel met latjes. Bij het Franse XO was er de Mi-Ming, een door traditionele Chinese meubelen geïnspireerde stoel. Voor outdoorgigant Dedon ontwierp Starck zijn leukste meubel dit jaar : de Play, een nieuwe, speelse standaard voor de plastic buitenstoel.

Vincent Van Duysen

Het is een goed jaar voor Vincent Van Duysen. Na een lange pauze is er eindelijk een (bescheiden) vervolg op zijn samenwerking met B&B Italia : Surface is een collectie polyvalente lage tafeltjes. De meest prestigieuze Nederlandse meubelfabrikant, Pastoe, heeft een nieuwe kast van Van Duysen : Totem. Karakteristiek voor dat meubel zijn de rompen die onafhankelijk van elkaar kunnen worden gedraaid. In de woorden van de architect : “Totem is een object waar je van alle kanten naar kunt kijken.”

Patricia Urquiola

De lijst met nieuwe producten van Patricia Urquiola is, zoals we van haar gewoon zijn, indrukwekkend lang. Bij haar belangrijkste nieuwigheden horen de Bend Sofa, een sculpturale, bijna primaire bank die van ver met de hand lijkt te zijn gemaakt (maar in feite het resultaat is van digitaal onderzoek), bij B&B Italia. Voor Molteni ontwierp Urquiola het systeem Net Box, een serie grote en kleine kasten en nachttafeltjes met deuren in gelakt gaatjesmetaal en het sofasysteem Night&Day. Scriba, voor hetzelfde merk, is een vrij conventionele schrijftafel, zeg maar : een bureau voor thuisgebruik. De Comback chair, voor Kartell, is een plastic versie van de achttiende-eeuwse Windsorstoel. Voor Moroso ontwierp Urquiola een handvol meubelen : de collectie Silver Lake, de fauteuil Klara en de banken Redondo en Spring.

Marcel Wanders

Marcel Wanders, op dit moment allicht de beroemdste Nederlandse designer, werkt dit jaar samen met grote namen als Cappellini en Magis. Bij het eerste merk heeft Wanders de Drain Table (in het midden van het tafelblad zit een mysterieus gat), en de Tulip Chair, een hoge stoel waarvan de vorm een tulp echoot – hup, hup Holland. Van zijn producten voor Magis spreekt de Sparkling het meest tot de verbeelding : een op- en doorzichtige, enigszins kinderlijke groene stoel, in een vederlicht materiaal dat op het eerste gezicht doet denken aan petflessen. Nog bij Magis : de Cyborg-stoel (kan zo in een James Bond), en de Troy, waarin niet zo subtiel een kantpatroon is verwerkt (Wanders, over dat kant : ” Her secret lingerie, waiting to reveal itself to us… before she shares with us her body… “).

Wanders tekent nog steeds voor Moooi, het door hemzelf opgerichte merk (de Monster Chair in gecapitonneerd leder, een stoel met manga-allure). Hij ging ook aan de slag voor het jonge Italiaanse bedrijf Skitsch (het bed Break A Leg Cinderella), en is stilaan Frankrijk aan het veroveren. Hij heeft een kleine collectie bij XO ( Babel, een plastic stoel, en de kleine outdoorlijn Eden), en ontwierp ook voor het befaamde kristalbedrijf Baccarat : een heus Forest of the United Crystals.

Tokujin Yoshioka

Memory, een van de hoogtepunten van het jaar, bij Moroso, is een stoel die nog het best kan worden vergeleken met een verfrommeld vel zilverpapier. Tokujin Yoshioka ontwierp verder nog een collectie, aan Shiro Kuramata verwant zitmeubilair voor Kartell, TheInvisibles, in transparant perspex. Zijn installatie voor Swarovski Crystal Palace, een kristallen zon in een verblindend witte ruimte, was een van de mooiste van de designweek van Milaan.

Door Jesse Brouns