Het gebeurde in de tijd dat ik voor De Grootste Krant van het Land werkte, en iets over de opwarming van de aarde wou schrijven. In een glazen kantoortje ging ik mijn zaak bij de hoofdredacteur bepleiten. De jonge dertiger liet me mijn betoog doen, trok toen één wenkbrauw naar omhoog en zei droog : “Jij bent echt wel een believer he, Jean-Paul.” Ik stond perplex. Hij reageerde alsof ik hem over banshees vertelde die huilen in verlaten kastelen. Niet over wetenschappelijke feiten.

Dat is nu drie jaar geleden. Sindsdien ben ik ze vaker tegengekomen, de flurken die schamper doen over de gevolgen van hun gedrag op het milieu. Ik heb me afgevraagd hoe je zo koppig blind kunt blijven. Waarschijnlijk is het gewoon gemakkelijk toekomstige dreigingen botweg te negeren. Je kunt voortleven zoals je altijd al hebt gedaan, in je patserbak wegscheuren en uitpakken met je ‘sportieve’ rijstijl. Weinig kans dat er ongeborenen komen klagen.

‘Butthe times they are a changin’, zoveel is duidelijk. Tot voor kort was bekommernis om het milieu weinig sexy. Over klimaatverandering zeuren was zoiets als in een bar vol jong en geil volk over de risico’s van geslachtsgemeenschap preken. Daar komt nu verandering in. Wie met de tank een broodje smos gaat halen, wordt door steeds meer mensen scheef bekeken.

Zoals wel vaker het geval is, dreigt de slinger door te slaan naar de andere kant. Je kunt geen kookpot meer zonder deksel op het vuur zetten of het schuldgevoel slaat toe. Voor je het weet vraag je je vriendin met het doorspoelen van haar ochtendplas te wachten omdat je de jouwe er nog bij wilt voegen, teneinde alles in één milieuvriendelijke beweging door te kunnen trekken. Dergelijk bewustzijn riekt naar zuurdesem en gekookte kool. Het is een hoopvolle gedachte dat we het tij kunnen keren door jaarlijks een Dikke Truiendag te organiseren. Maar als we eerlijk zijn, weten we beter.

Controleer je bandenspanning. Sluit de gordijnen ’s avonds om de warmte binnen te houden.Sta niet langer onder de douche dan nodig. Tips genoeg, de een al kneuteriger dan de andere, maar over de échte oorzaak van de klimaatopwarming hoor je tot dusver weinig. Ik bedoel de overbevolking. Dwaalden er in 1930 nog geen twee miljard zielen zoekend op deze aardbol rond, dan zijn dat er nu bijna zeven miljard. Wie tachtig jaar oud is, heeft de wereldbevolking in zijn (m/v) leven dus weten verdrievoudigen. Drie keer zoveel mensen, die allemaal willen reizen en hobbykok spelen en ook weer kinderen krijgen. In een niet eens zo ver verleden was talrijk kroost van levensbelang om het voortbestaan van onze soort te verzekeren. Tegenwoordig is het omgekeerd : als je met te velen bent, wordt álles wat je doet bedreigend voor de natuur, tot zelfs het eten van fishsticks toe – zoals onlangs in de Grootste Krant stond te lezen.

Toch wordt het krijgen van nageslacht nog aangemoedigd met kinderbijslag en fiscale voordelen, terwijl het logischer zou zijn een soort ‘baartaks’ in te voeren en kinderweelde te belasten. Weinig kans dat minister Reynders zoiets zal overwegen. De vergrijzing, nietwaar, en de aangeboren schrik van politici om de mensen tegen de haren in te strijken. We zullen zelf de hygiëne moeten hebben om ons voort te planten met de bezadigdheid van een spaarlamp. Het volstaat natuurlijk niet dat die boodschap Elke en Jochen uit Berchem bereikt. Je moet ook Faustin meekrijgen, taximan in Congo en vader van 25 kinderen, van wie hij niet alle namen kent*.

Zou mijn ex-hoofdredacteur, nu de klimaatverandering tot op hoog niveau ernstig wordt genomen, nog even negationistisch denken als drie jaar terug ? Ik hoop dat hij zijn gelijk haalt en dat de klimaatverandering straks kan worden bijgezet in het Museum van Vergeten Bedreigingen waar we ook al de millenniumbug aantreffen, de Russen en de zure regen.

Iets zegt mij echter dat we er dit keer niet zo gemakkelijk mee weg zullen komen.

jp.mulders@skynet.be

*Zoals opgetekend in het pas bij Lannoo verschenen ‘Congo (Belge)’ van Carl De Keyzer en David Van Reybrouck.

Jean-Paul Mulders