Een boot gemaakt uit gerecycleerde plastic flessen – ze zijn nog duidelijk zichtbaar -, daarmee steekt fervent ecostrijder David de Rothschild volgende maand de Stille Oceaan over. Net voor het hijsen van de zeilen kregen we deze telg uit een van de machtigste bankiersfamilies ter wereld nog aan de lijn.

Zo’n 11.000 zeemijlen zal de Plastiki varen. Aan boord : een kleine crew van zeilers en wetenschappers onder leiding van David Mayer de Rothschild. Op dit eigenste moment wordt de boot uitgetest en als dat meevalt, start begin februari de grote oversteek tussen San Francisco en Sydney in Australië. Een reis van zo’n drie maanden.

Ahoy, sailor, bent u er klaar voor ?

David Mayer de Rothschild : Ja hoor.

U hebt uzelf al bewezen als eco-avonturier (zie kader), waarom wilt u zo graag weer eens vertrekken ?

Om mensen op de hoogte te brengen. Plasticafval is een groot probleem, vooral in de zee. Negentig procent van het afval in de oceanen is plastic. En dat komt overwegend van vier zaken : zakjes, flessen, bekertjes en dekseltjes. Dus moeten we nadenken : hebben we die eigenlijk wel nodig ? Hoe kunnen we die op een andere manier gebruiken en vooral, op een andere manier weggooien ? We kunnen er belastingen op heffen, ze verbieden of ze op een milieuvriendelijke manier recycleren.

Toen plastic honderd jaar geleden uitgevonden werd, was het een wondermateriaal. Toen konden we niet weten welke impact het zou hebben op de planeet. Maar nu weten we dat wél : waar stromingen samenkomen, ontstaan in de oceaan gigantische drijvende plastic-afvalbergen. Maar die zijn maar een deel van het probleem. Want het meeste plastic in de oceaan is microscopisch klein. Die microdeeltjes trekken toxische stoffen aan : DDT of pcb’s, dioxines. Vissen zoals tonijn krijgen die stukjes giftig plastic binnen via zeeplankton en wij eten die tonijn. Het is dus een rechtstreeks gezondheidsprobleem voor onszelf.

Hoe vermijdt u dat mensen moedeloos worden en zeggen “Er is de zure regen, er is het gat in de ozonlaag, nu zijn het weer bergen plastic in de zee. Wat kan ik daar nu aan veranderen ?”

Door oplossingen aan te bieden ! De lijst met problemen is lang, maar de lijst met oplossingen is langer. Zo simpel is het. We hebben zélf een erg belangrijke oplossing gevonden : het frame van onze boot is gemaakt van gerecycleerde petflessen. Om stevig genoeg te zijn om als boot te kunnen dienen, moet kunststof normaal gekoppeld worden aan een ander materiaal. Net zoals beton bijvoorbeeld ook gewapend moet worden met ijzer om stevig te zijn. Wel, wij hebben een zelfgewapende pet ontwikkeld, srpet. Het is zijn eigen matrix. Eén materiaal is gemakkelijker te recycleren dan twee, die eerst nog van elkaar gescheiden moeten worden. Die srpet zou in de toekomst gebruikt kunnen worden voor computers, of voor scanners in ziekenhuizen of zo.

In het frame van de boot komen plastic flessen, om hem te helpen drijven, maar ook om ervoor te zorgen dat iedereen die de boot ziet, onmiddellijk snapt waaruit hij gemaakt is. En zodat iedereen ook ziet dat een plastic fles toch ook een waarde kan hebben als materiaal. Op dit moment wordt maar 20 procent van de plastic flessen echt gerecycleerd.

Was dat nieuwe materiaal de enige uitvinding bij de bouw van de boot ?

Zeker niet de enige, wel de belangrijkste, die ook veruit de meeste tijd in beslag heeft genomen. We zijn eigenlijk pas in april aan de boot zelf beginnen bouwen. Er zijn ook andere slimme milieuvriendelijke en duurzame oplossingen op de Plastiki : we hebben gewerkt met organische lijm van cashewnoten en suiker, er zitten driehoekige zonnepanelen op de boot die nooit eerder gebruikt zijn. We hebben een windturbine aan boord en een moestuin. En we gebruiken allerlei andere duurzame watertechnieken : regenvangers en stoomdouches. Allemaal dingen waarvan vele mensen het bestaan nog niet afweten, maar die wel functioneren. Het zijn oplossingen voor dringende problemen.

Het lijkt of het bouwen van de boot bijna spannender is dan de bootreis zelf ?

Absoluut ! Die positieve energie die daaruit voortkomt, is geweldig. We zijn nu drie jaar bezig en er hebben echt veel mensen geholpen : ingenieurs, architecten, ontwerpers, …

Het is tijd dat we stoppen met allemaal apart te werken. We hebben hier een groot probleem waar we voor staan. We moeten ons concentreren. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje, iedereen. Ik heb veel interessante mensen ontmoet en ben geïnspireerd door velen onder hen ( zie kader). But nobody is as smart as everybody. We kunnen een lappendeken van kennis aanwenden. Je ziet nu echt een beweging ontstaan van wetenschappers en individuen die elkaar vinden en samenwerken. We moeten wel : als soort moeten we nu samenwerken om onszelf een toekomst te geven. Ik wil niet dramatisch doen, maar ik probeer realistisch te zijn ; we moeten buiten de lijntjes denken en de gewoonten die we zoveel jaren gehad hebben afleren. Anders wordt deze aarde een gevaarlijke plek.

Bent u een optimist ?

Natuurlijk. Change can happen really quickly, dat weten we allemaal, vooral nu ook onze economie zo’n verandering kent. We moeten alleen stoppen om het bruto nationaal product te blijven zien als maatstaf voor succes. Omdat de natuur daarin niet meegerekend wordt. We bekijken winst totaal los van de natuur. Dat moet nu veranderen en gelukkig zien steeds meer mensen dat in.

–

Info : de Plastikireis is live te volgen via Twitter, Facebook of de website www.plastiki.com. Meer info over de andere projecten van David de Rothschild op www.adventureecology.com.

Door Leen Creve

“We moeten samenwerken om te overleven, buiten de lijntjes denken, en sinds jaren vastgeroeste gewoontes afleren. De lijst met problemen is lang, die met oplossingen langer.”