HET IS STERKER DAN ONSZELF. ELK NIEUW JAAR FORMULEREN WE VERSE VOORNEMENS. MAAR HOE GOED ONZE INTENTIES OOK ZIJN, VAAK KOMT ER WEINIG VAN TERECHT. DAAROM HOUDEN WE HET DIT JAAR REALISTISCH, MET HAALBARE VOORNEMENS VOOR LICHAAM, GEEST EN HART.

Nieuwjaarsbrieven lezen we sinds onze kindertijd niet meer voor, maar de gewoonte om goede voornemens te maken, krijgen we niet zo snel afgeleerd. Klokslag middernacht vergeten we cynisme en mislukkingen. Met frisse moed zweren we chocolaatjes of sigaretten af. We kopen een fitnessabonnement om die kathedraal van een lichaam te kweken. En we gaan eindelijk die stapels ongelezen boeken wegwerken. Alles voor het gevoel met een schone lei te beginnen. Een nieuw jaar, een beter mens !

Maar – geen mens zonder maar – goede voornemens blijven vaak goede intenties. Aan het einde van het jaar ontlokkenze ons een diepe zucht. Weer niet gelukt. De kilo’s zijn gebleven, ons leven is er niet minder jachtig op geworden en die koersfiets vergaart stof in de garage. Het zijn geen prettige gedachten. Hebben we dan totaal geen wilskracht ? Zijn we zulke watjes dat we weer niet van de gebaande paden zijn afgeweken ?

Enige mildheid is aangewezen. Misschien schortte er niet meteen iets aan ons, maar aan de voornemens ? Zijn die niet wat te ambitieus ? Zou het een tikje utopisch kunnen zijn om én te stoppen met roken én Dwars door Brussel te lopen én meer thuis te zijn voor de kinderen ?

Laat het ons dit jaar haalbaar houden. We gingen te rade bij drie experts voor realistische voornemens, eenvoudige maatregelen met een positief effect op lichaam, geest en hart.

WERVEL VOOR WERVEL

Wie zichzelf niet meteen drie keer per week halters ziet torsen of tien kilometer ziet malen, kan toch aan zijn fysieke toestand werken. Wat dacht u van pilates, een bewegingssysteem om lichaam en geest te controleren ? “Ondanks het vrouwelijke, zelfs gay imago is pilates the real stuff. Meer mannen zouden pilates moeten beoefenen. Je wordt er sterker en leniger van.” Dat zegt Jeroen Vancoillie, de bezieler van Grace dat in juli 2009 de deuren opende in Leuven. Je kunt in het centrum terecht voor pilates, life coaching, pure food en meer. Alles voor meer vitaliteit.

Voor het psychologische luik zorgt Veronique Meert. Ze raakte ook gebeten door pilates, na een lange zoektocht langs fitnesscentra en sporthuizen. “Ik wou bewegen, maar vond geen laagdrempelige, toffe plek bij mij in de buurt. Sommigen komen te voet naar Grace, en regelen meteen een babysit voor de hele lessenreeks. Zo sluit je een contractje met jezelf. Om een voornemen te doen slagen, moet je het jezelf zo makkelijk mogelijk maken. Formuleer je eigen concrete, kleine doelstellingen, hoe confronterend dat ook kan zijn. Eén keer per week pilates is een goed begin.”

Jeroen coacht mensen individueel of in groepjes van acht. “Ik wil een band krijgen met mijn mensen, en ze in een huiselijke sfeer ontvangen. Ze nemen een engagement voor tien weken, en dat werkt aanstekelijk.”

“Jeroen heeft een arendsoog en een goede mensenkennis”, zegt Veronique. “Hij weet wanneer hij iemand kan ‘uitpersen’ tijdens een training, of wanneer hij rekening moet houden met klachten of vermoeidheid. Die persoonlijke aanpak garandeert kwaliteit. Net zoals bij mijn life coaching gaat hij samen op pad.”

“Ik wil mensen in beweging krijgen, doen dansen op de mat”, zegt hij. “Ik ben teacher in command : ik geef instructies, maar laat mensen vooral zelf bewegingspatronen leren. Hier geen monkey see monkey do. Of ze nu dertig of zeventig zijn, iedereen werkt in zijn eigen tempo, in een van de drie niveaus. Dat is de valkuil bij sportambities : mensen beginnen veel te intens, en kappen er na vier weken mee. Bij pilates is het herstel minstens even belangrijk als de prikkel.”

Bodybuilders kweekt Grace niet. “We trainen niet wat je ziet in de spiegel, maar streven naar een betere spierbalans. Vanuit het centrum van het lichaam maakt pilates je sterker. Je krijgt minder last van de verkortingen die ouder worden met zich brengt. Je wint aan kracht en flexibiliteit, je torso opent zich, en je bent minder stijf in onderrug en schouders.”

“Jeroen traint als het ware wervel voor wervel, stap voor stap”, zegt Veronique. “Hij zet geen druk, maar teaset : ‘Wat als je klachten zouden verminderen ?’ Na mijn pilatestraining merkte ik dat mijn houding was verbeterd, bijvoorbeeld in de auto.”

LEVENSHOUDING

“Bij mij in de les zit een kapster, die kampte met nek- en schouderproblemen”, zegt Jeroen. “Ze had al van alles geprobeerd. Nu schept ze tegen iedereen op over de heilzame effecten van pilates. Dat mensen hun lichaam vrij snel voelen veranderen, zorgt ervoor dat ze volhouden. In een fitnessgroep weet je zelden of je het goed doet. Daardoor boek je soms weinig vooruitgang en haak je af. Ik kan iedereen individueel begeleiden en spreek elke les mijn waardering uit voor de kleine of grote vorderingen.”

Wat pilates niet traint, is de conditie. “Maar mensen krijgen het gevoel hun lichaam te beheersen. Hun groeiende zelfvertrouwen en bewustzijn geven vaak spontaan zin om meer te sporten. Twee keer per week pilates combineren met één cardiovasculaire training – zoals gaan lopen of fietsen – is ideaal. Ook dat volg ik op. Ik mail of sms om te vragen hoe het gaat. Uit het intakegesprek onthou ik wie een extra zetje kan gebruiken.”

“Daarin onderscheidt een goede studio zich van fitnesszalen waarin ze aan twintig mensen tegelijk pilates geven, alle niveaus door elkaar, met een lesgever die niet klassiek geschoold is en in één dag een certificaat heeft behaald. Ik zweer bij professionalisme. Ik behoor tot de derde generatie die de echte leer van Pilates uitdraagt, en school me constant bij. Het is een levenshouding geworden.”

“Na tien weken pilates hebben mensen hier een goede basis. Vaak doen ze verder, omdat ze bij zichzelf een wilskracht ontdekt hebben, die ze ook gaan gebruiken in het dagelijkse leven. It’s a never ending story.”

–

www.grace-leuven.be

VAN MALLEMOLEN TOT KERMISMOLEN

Een gezond lichaam is weinig zonder een gezonde geest. Velen zullen zich op 1 januari voornemen stressbestendiger te worden, en de hoge werkdruk of die vervelende baas niet aan hun bloeddruk te laten raken. Een sabbatsjaar inlassen of drastisch van job veranderen hoeft niet, je komt al een heel eind met een streep mindfulness.

David Dewulf introduceerde in 2002 de term in Vlaanderen. “De hype heeft soms weinig te maken met de mindfulness based cognitive therapy waarmee ik werk. In die vorm heeft mindfulness wetenschappelijk bewezen effecten : de aandachtsfuncties versterken, je houding wordt positiever en de kans op depressie of burn-out vermindert aanzienlijk. Welke werkgever zou die resultaten niet willen boeken met zijn personeel ?”

Aandacht, het Instituut voor Aandacht en Mindfulness opgericht door Dewulf, begeleidt zo’n tweeduizend mensen per jaar. Hun methode is niet alleen toepasbaar in huis- en bovenkamer, maar ook op de werkvloer. “De vraag van bedrijven neemt de laatste jaren exponentieel toe. Colruyt bestelt tientallen trainingen per jaar. Sommige CEO’s zijn zo tevreden over een training die ze bij ons volgden dat ze hem bestellen voor hun personeel. Na onze acht sessies is het bijna onmogelijk geen verandering te voelen.”

Wie geen training volgt bij David of zijn collega’s, kan er Dewulfs nieuwste boek op naslaan. De mindful box : 7 inzichten voor je levenswerk moet lezers helpen betere, efficiëntere prestaties te leveren op het werk, en creatief om te springen met de balans werk-privé. “Mijn boek leert om problemen te bekijken en creatief aan te pakken. De boodschap ? Je kunt altijd meer dan je denkt en hoeft je niet te laten stoppen door angst of onzekerheid. We versterken de algemene houding ‘ not to react, but to respond.’ Wordt onze baas boos, dan reageren we vaak vanuit een primitieve vlucht- of vechtrespons die dateert uit de tijd van de wilde dieren. Dat hielp om te overleven. Nu zijn er geen leeuwen meer – althans, niet letterlijk -, maar vertonen we nog zulke onaangepaste stressreacties. Mindfulness leert je gepast omgaan met moeilijke situaties, of je nu werknemer of leidinggevende bent. Het geeft je inzicht in de manier waarop je jezelf beperkt.”

BUITEN DE LIJNTJES

Totaal zen worden, zou alweer licht utopisch zijn, maar mindfulness kan een objectievere kijk bieden. “Dat wil niet zeggen dat je onverschillig wordt. We moedigen passie net aan, om van je werk je levenswerk te maken. Maar dat mag niet ten koste gaan van jezelf of je omgeving. In de drukte van het leven wordt wat ons echt herbront vaak geschrapt. Het zijn net zulke time-outs die ons uit onze vaste gewoontes kunnen halen. Think out of the box. Als je dat leuk vindt, ga dan op een kermismolen zitten. Het doet er niet toe dat dat niet zou passen bij een directeursfunctie. Stretch je eigen levensvreugde, geniet van de kleine en goede dingen van het leven, en wees dankbaar. Succesvolle mensen zijn dankbare mensen.”

“In de trainingen laat ik mensen hun dromen uitspreken of opschrijven. De week nadien vraag ik of ze er al aan gewerkt hebben. ‘Geen tijd’ is geen excuus. Niemand heeft tijd, het gaat om prioriteiten. Mocht je maar drie maanden meer te leven hebben, zou je dan vele dingen radicaal anders doen ? Je kunt kleine kwaliteitsverschillen maken, bijvoorbeeld in de omgang met je partner.”

“Veranderen vraagt een inspanning, maar die is paradoxaal. Je levert even een inspanning om uiteindelijk zeer diep te ontspannen. Wist je dat je hersenen meer energie en zuurstof verbruiken als je je gedachten de vrije loop laat dan wanneer je gefocust met iets bezig bent ? Alleen de bereidheid om te focussen, vraagt wilskracht. Die kun je trainen.”

“Het is evident dat je mindfulness volhoudt. Als je één keer je tanden poetst, ben je toch ook niet klaar voor de rest van je leven ? ’s Ochtends, als de stresshormonen pieken, is het uitgelezen moment voor een korte oefening. Het is zoals een muziekinstrument stemmen. Erna ben je geïnspireerder en creatiever. Wie van mindfulness geproefd heeft, blijft gemotiveerd, en is minder vatbaar voor de macht der gewoonte. Je kunt alleen vandaag gelukkig zijn. Ik ben nog nooit iemand tegengekomen die morgen gelukkig is geweest.”

–

www.mindfulbox.be

OM HET GROENST

Ziezo, we worden stilaan fitter en rustiger. Maar zijn we ook betere mensen ? Hoe zit het bijvoorbeeld met onze groene voornemens ? We sorteren zonder morren ons afval, maar zijn we er ons van bewust dat meer verregaande actie nodig is ? Dat we Moeder Aarde milder moeten bejegenen, niet om mee te surfen op de hippe ecogolf, maar om effectief onze impact op het leefmilieu te verkleinen ?

Persoonlijke ecocoaches zijn wellicht een gat in de markt, maar voorlopig moeten we het in Vlaanderen stellen met zelfstudie en groepssessies. Daarin voorziet onder meer Ecolife, een Vlaamse milieuorganisatie die streeft naar ecologische gedragsverandering. Directeur Marc Bontemps beseft dat veel mensen de groene doe-het-zelftips al kennen, maar het kan nooit kwaad eraan herinnerd te worden – meteen een gouden regel voor goede voornemens.

“Ecolife bestaat al tien jaar, maar het is pas de laatste jaren dat we met zijn allen vinden dat het beter moet. Een respectabel aantal Vlamingen staat open voor het thema. Als we oproepen minder vlees te eten – dat maakt een enorm verschil -, of een dikketruiendag te houden, horen mensen het niet meer in Keulen donderen. De stijgende energieprijzen kunnen de doorslag geven, maar er spelen niet alleen financiële argumenten. Als kleinkinderen hun ouders en grootouders op de vingers tikken, wijst dat op een groeiend bewustzijn.”

“Meten is weten. Bij Eandis, Infrax of andere energiemaatschappijen kun je een metertje lenen waarmee je je verbruik thuis in kaart kan brengen. Het vraagt een kleine moeite, maar cijfers en kostprijzen werken motiverend. Snel tot resultaten komen, hoe klein ook, werkt bevorderend. Al te vaak denken we dat we niet zo’n groot verschil kunnen maken, en hebben we blijvende prikkels nodig om oude gewoontes achter ons te laten. Want vergis u niet : zelfs donkergroene jongens met spaarlampen en een zuinige verwarmingsketel moeten blijven worden aangespoord.”

WEDSTRIJDJE ZUINIGHEID

Ecolife probeert onder meer in bedrijven een omslag te veroorzaken. “We coachen ecoteams met gemotiveerde vrijwilligers, die om de twee à drie maanden een nieuw groen thema op de agenda zetten. Dat gebeurt niet met het vingertje, maar met de knipoog. Ze vertrekken vanuit hun eigen ideeën, want die zullen het goed doen. Vinden ze het papierverbruik essentieel, dan geven we tips om dat te verbeteren. Uit onze milieugedragsscan, waarbij we de visie van het personeel peilen, blijkt dat de sceptici het na zo’n acties vaak evident vinden om tijdens de lunch het licht en de pc’s uit te schakelen. Eens het de norm wordt, conformeren velen zich daaraan.”

“Extra motiverend zijn wedstrijden, bijvoorbeeld tussen afdelingen. Dat brengt leven. Na onze workshop ecodriving, waarmee we jaarlijks tot tienduizend mensen bereiken, gaan collega’s de uitdaging aan om om het zuinigst te rijden. Met het openbaar vervoer of de fiets reizen blijft het best, zeker voor verplaatsingen onder vijf kilometer, maar als werknemers veel de weg op moeten, kunnen ze maar beter leren hoe ze tot 7 tot 10 procent minder kunnen verbruiken. De meesten vinden onze workshop met simulator aantrekkelijk en leerrijk.”

“Idealiter frissen we de inzichten geregeld op, via sms of e-mail. Dat gebeurt nog te weinig. Alles kan beter. We werken aan een onlinetool, waarmee mensen binnenkort hun individueel energieverbruik kunnen bijhouden. Keuzes, zoals die voor het vliegtuig of de auto, worden gekwantificeerd. We verwachten weinig individuele respons, maar in groepen of verenigingen kunnen mensen elkaar controleren en stimuleren. Zo wordt het een spel.”

–

www.ecolife.be

DOOR KATRIEN STEYAERT – ILLUSTRATIE INGE BOGAERTS

“OM EEN VOORNEMEN TE DOEN SLAGEN, MOET JE HET JEZELF ZO MAKKELIJK MOGELIJK MAKEN.”

“JE KUNT ALTIJD MEER DAN JE DENKT EN JE HOEFT JE NIET TE LATEN STOPPEN DOOR ANGST OF ONZEKERHEID.”

“ZELFS DONKERGROENE JONGENS MET SPAARLAMPEN EN EEN ZUINIGE STOOKKETEL MOETEN BLIJVEN WORDEN AANGESPOORD.”