Vanaf volgende week kan een beetje digitaal handige Harry via een gloednieuwe Vlaamse website zijn eigen ontwerp opladen en in drie dimensies laten ‘afprinten’. Je zou het online breien, haken of timmeren kunnen noemen.

U hebt een leuk idee voor een originele armband in uw hoofd, maar u bent niet sterk in zilversmeden, houtbewerking of glasblazen ? Of u wilt een écht unieke pen, die niemand anders heeft ? Deze week gaan een Vlaamse en een Britse website online waarop u zélf spullen ontwerpt, al dan niet met hulp van professionelen. Een rapid prototyping-machine (zie kader) maakt er het echte voorwerp van. Enkele weken later krijgt u het thuis bezorgd. Een revolutie ?

“Al in 1999 speelden we met het idee om de rapid prototyping-technieken die we in huis hadden naar de consument te brengen”, zegt Wilfried Vancraen. Hij is CEO van Materialise, een bedrijf uit Leuven met het grootste aantal rapid prototyping-machines van Europa én de belangrijkste producent van software om met die machines te werken. Het bedrijf ontstond in 1990 als spin-off van de Leuvense universiteit en ontwikkelde zich snel tot een firma die niet alleen prototypes voor bijvoorbeeld de auto-industrie maakt, maar ook gepersonaliseerde implantaten voor de medische wereld. Vooral knieën en tanden. “Dat zijn per definitie goede voorbeelden van de individualiseringsmogelijkheden van onze machines”, zegt Vancraen.

Vijf jaar geleden richtte hij Materialise. MGX op, een merk dat lampen en interieurobjecten uitbrengt die het resultaat zijn van het loslaten van jonge ontwerpers op de techniek. Dat leverde ook voor de consument bereikbare producten op. In de versie die Materialise voorstelde weliswaar. “Maar nu, met de lancering van de nieuwe website i.materialise.com, willen we iedereen de mogelijkheid bieden om zelf spullen te ontwerpen. Of bestaande objecten aan te passen. Daarna ‘printen’ wij de objecten ‘af’ voor de klant en sturen we ze op.”

Een digitale kopie van uzelf ?

Er ging een uitgebreide testfase aan de lancering vooraf : de 750 werknemers van Materialise, verspreid over de wereld, mochten een maand lang i.materialise uitproberen. “We schrokken toch even : honderdtachtig inzendingen kregen we binnen ! Armbanden, poppetjes, maquettes voor woningen, boekensteunen… Een werknemer had een bordspel, maar was een paar pionnen kwijt. Hij maakte er nieuwe en tekende er zelf symbooltjes op.”

De nieuwe website biedt verschillende opties : “Je kunt of zélf designer worden of je kunt het werk van een designer naar je hand te zetten. Het eerste vraagt natuurlijk ervaring met 3D-tekenen. Maar die groep is vrij groot : wereldwijd schat men dat er een miljoen mensen zijn die 3D-ontwerpen maken als hobby. Toen ik jong was hadden veel mensen een kleine houtwerkplaats in hun achtertuin. Nu bestaat er een computergeneratie die met videospelletjes speelt en die probeert creatief te zijn met eigen animatieprojecten. Op internet vind je meer en meer tools, zoals digitale klei. Sommige tools zijn gratis, andere moet je betalen. Voortaan kunnen die mensen hun ontwerpen ook eenvoudig opladen in i.materialise. We zullen hen steunen door bijvoorbeeld lampvoeten te verkopen waarop ze dan zelf een armatuur kunnen maken.”

Voor beginners die niet driedimensionaal kunnen tekenen, zal het bedrijf in de loop van de komende maanden bestaande modellen beschikbaar stellen die zij dan kunnen aanpassen. “Zo kunnen ze bijvoorbeeld een persoonlijke tekst op een voorwerp plaatsen. Of ze kunnen een beperkt aantal andere kenmerken wijzigen waardoor het voorwerp groter, kleiner, hoekiger, ronder… wordt. Mensen zullen ook een 3D-scan van zichzelf kunnen laten maken, waarmee wij dan een bronzen borstbeeld realiseren.”

I.materialise is niet de enige die deze mogelijkheden biedt. Rond deze tijd wordt ook www.ucodo.com gelanceerd, in Londen. Dat staat voor User Co-Designed Object en steunt op bestaande voorwerpen die een bezoeker naar voorkeur kan aanpassen.

De website werd in demoversie voorgesteld (en getest) op de honderdste verjaardag van het Science Museum in Londen eind augustus. “De gebruiker wordt nu niet langer geconfronteerd met de vraag : ‘Koop ik het product zoals het ontworpen is’, maar met de vraag : ‘Wat kan ik veranderen ?’,” aldus de bedenkers van Ucodo.

Produceren op afstand

Die nieuwe digitale tools stellen de toekomstige rol van designers ter discussie, meent Wilfried Vancraen. “Zij leveren in dit systeem geen afgewerkt product meer, maar een mastershape die de klant kan aanpassen. Een uitdaging voor elke designer.”

Het doet dromen. Van een digitale ‘printer’ naast de bakker om elke hoek, waar je gepersonaliseerde meubels, decoratievoorwerpen en gebruiksvoorwerpen zult kunnen afhalen. Of van het ‘afprinten’ van producten op moeilijk bereikbare plekken in de wereld. Of van autosnelwegen met minder vrachtwagens misschien ?

Het principe bestaat reeds : nu al wordt er geproduceerd op afstand, zij het met andere technieken dan rapid prototyping. In 2007 ging in the VS bijvoorbeeld www.ponoko.com van start. Het principe is gebruiksvriendelijk : je tekent of koopt een schets, of je downloadt een foto van een product dat je zelf wilt maken. Vervolgens kies je uit een lijst van materialen : hout, metaal…. Een laser cutting machine snijdt het idee uit en het komt flatpacked richting uw voordeur. Half september ging Ponoko bovendien een samenwerking aan met een keten van ateliers die CNC-machines (die aangesloten aan een computer hout- of metaal kunnen bewerken) hebben staan op www.100kgarages.com. In Europa zijn voorlopig alleen een Britse en Zweedse schrijnwerker aangesloten.

Info : http://i.materialise.com gaat online vanaf 10 november.

Door Leen Creve Portret Rob Stevens

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content