Vrouwen in Somaliland willen in het parlement

Een betoging in 2011 voor de internationale erkenning van de onafhankelijkheid van Somaliland. © Reuters

Vrouwenorganisaties in Somaliland willen dat bij de komende parlementsverkiezingen een tiende van de zetels wordt gereserveerd voor vrouwen. Op dit moment zit er namelijk maar één vrouw in de volksvertegenwoordiging.

Bar Seed is de enige vrouwelijke parlementariër in het parlement van 82 personen. Een groep vrouwenactivisten pleit er nu voor om een quotum van 10 procent in te stellen. Dat kwam eerder niet van de grond, maar, zegt Seed, “de publieke opinie verandert”.

Democratisch eiland

Somaliland wordt internationaal slechts als regio van Somalië erkend, maar heeft een eigen president en houdt eigen verkiezingen. Het wordt gezien als hoopvol democratisch eiland in een zee van Somalisch geweld. Alleen vrouwen doen daar opvallend genoeg amper aan mee. In het Huis van Oudsten, de Guurti, zitten geen vrouwen, in de ministerraad twee. Een plan om vrouwen een aantal vaste zetels te geven, werd al twee keer afgeschoten. Een keer door het parlement, een keer door de Guurti.

“Ik haat quota. Ik wil dat vrouwen uit zichzelf op vrouwen stemmen. Maar de huidige situatie staat dat niet toe, en daarom hebben we zulke quota toch nodig.”

Amina Farah Arshe

In mei besloot de regering de landelijke, lokale en presidentsverkiezingen uit te stellen tot eind 2016 of begin 2017. Daar was en is veel kritiek op, maar het geeft vrouwen nu wel de kans om ernstig campagne te voeren. Bovendien is de regering nu extra gemotiveerd om in de internationale gemeenschap democratisch over te komen. Vrouwenorganisaties zijn daarom opnieuw bezig met een campagne voor een quotum. Daarnaast voeren ze actief lobby om de partijen zelf te bewegen tot een vrijwillig quotum voor hun eigen lijsten. “Vrouwen dreigen bij de partijen dat ze hun steun niet krijgen als ze niets doen”, zegt Seed, lid van de Waddanipartij, een van de twee oppositiepartijen in Somaliland.

Vrouwen in Hargeisa, de hoofdstad van Somaliland.
Vrouwen in Hargeisa, de hoofdstad van Somaliland.© REUTERS

De campagne wordt geleid door het Nagaad Network, een lokale ngo die pleit voor empowerment van vrouwen. Directeur Nafisa Mohamed zegt dat het uiteindelijk helemaal afhangt van vrouwen zelf, en of ze zelf ook daadwerkelijk op een vrouw zullen stemmen.

Clanleider

Dat is helemaal niet vanzelfsprekend in Somaliland, waar de stam en de clan uiteindelijk bepaalt op wie er wordt gestemd. Omdat mannen als sterkere kandidaten worden gezien, krijgen vrouwen zelden de steun van een clanleider. Daarbij komt nog dat vrouwen vaak een relatie hebben met twee clans: de clan waar ze in is geboren de clan waar ze in is getrouwd. Dit is een nadeel, zegt Nura Jamal Hussein, een voorvechtster van vrouwenrechten, die erover nadenkt om zich zelf kandidaat te stellen. “Als een vrouw minister wordt, claimen beide clans dat ze bij haar horen. Maar als ze om hulp vraagt, zeggen ze allebei dat ze naar de ander moet gaan.”

Door culturele en religieuze waarden is het heel moeilijk om het debat te beïnvloeden. Zelfs een parlementariër als Mohamed Ali, die voor een quotum is, gelooft uiteindelijk niet dat een vrouw president mag worden. Dat zou tegen de leer van de Koran ingaan, zegt hij, en als hij zijn steun daarvoor zou uitspreken, zouden anderen zeggen dat hij zijn religie niet goed kent.

Wennen

Toch verandert er wel iets, zegt Mohamed, directeur van Nagaad. Volgens haar heeft het geholpen om geestelijke leiders individueel te benaderen en ziet ze dat ze langzaam wennen aan het idee van vrouwen in de politiek.

Amina Farah Arshe, een ondernemer, gelooft dat politieke invloed vanzelf zal komen als de positie van vrouwen in de economie eerst maar zou verbeteren. “Ik haat quota”, zegt ze. “Ik wil dat vrouwen uit zichzelf op vrouwen stemmen. Maar de huidige situatie staat dat niet toe, en daarom hebben we zulke quota toch nodig.”

(Katie Riordan)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content