Door het zikavirus dreigt het aantal clandestiene abortussen in Brazilië fors toe te nemen. Het zijn vooral arme zwangere vrouwen die het slachtoffer zijn.
Een sterke toename van het aantal clandestiene abortussen is “zeer waarschijnlijk, want veel vrouwen weten dat ze niet op de overheid kunnen rekenen om hen te helpen. De economische crisis en de werkloosheid maken dat allemaal nog erger”, zegt sociologe Silvia Camurça, directeur van SOS Feministisch Instituut voor de Democratie.
Aan het zikavirus, dat door de Aedes aegypti-mug wordt verspreid, wordt de epidemie van microcefalie toegeschreven, de geboorte van de duizenden kinderen met een te klein hoofd.
Abortusdebat
Door de epidemie is het abortusdebat weer opgelaaid in Brazilië. Vandaag is abortus strafbaar behalve wanneer de zwangerschap het leven van de moeder in gevaar brengt of het gevolg is van een verkrachting.
Clandestiene abortussen gebeuren meestal in precaire omstandigheden. Vaak is daardoor het gezondheidsrisico voor de moeder zeer groot.
Uitzichtloos
Ook voor moeders die ondertussen kinderen met microcefalie ter wereld brachten, zijn dringend maatregelen nodig. “De moeders zijn bijna allemaal arm”, zegt Camurça. “Ze krijgen geen hulp in het huishouden en kunnen het nu niet meer bolwerken.”
Opvang buitenhuis is zo goed als onbestaand. “De crèches zijn niet voorbereid op kinderen met microcefalie. Er zijn er vandaag al veel en de komende maanden zullen er nog veel meer geboren worden. De situatie is uitzichtloos.”
270 bevestigde gevallen
Camurça’s organisatie is actief in de noordoostelijke deelstaat Pernambuco. Daar is tot nog toe het grootste aantal gevallen van microcefalie geregistreerd. Tot 23 januari waren er 1373 meldingen, waarvan er 138 bevestigd zijn en 110 geen microcefalie bleken te zijn, maar van 1125 gevallen is het onderzoek nog bezig.
In heel Brazilië zijn er tot dusver 270 bevestigde gevallen. Van 3448 gevallen is het onderzoek nog niet uitgevoerd of afgelopen.Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie verspreidt het zikavirus zich “op explosieve wijze” en kunnen er in Brazilië alleen al 1,5 miljoen besmettingen zijn.
Nog geen oorzakelijk verband
Voor de meeste mensen is het virus ongevaarlijk, maar bij de baby’s van zwangere vrouwen kunnen misvormingen optreden. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is er nog geen oorzakelijk verband gevonden tussen het zikavirus en de misvormingen maar in Brazilië twijfelt niemand er nog aan dat de Aedes aegypti-mug de schuldige is.
Insectenwerende middelen
Brazilië zet 220.000 militairen in om de mug te bestrijden. Men wil al de broeihaarden uitschakelen. Vooral stilstaand water, bijvoorbeeld in potten en afgedankte autobanden, zijn gevaarlijk. Brazilië telt 49 miljoen woningen.
Zwangere vrouwen krijgen insectenwerende middelen. “Maar in de winkels zijn er niet veel meer, en de meest geschikte middelen zijn duurder” en dus minder bereikbaar voor de arme vrouwen, zegt Camurça.
Auteur: Mario Osava/IPS
