Verdwijnen kooieieren binnenkort uit de winkelrekken?

De boerin van een eierboerderij in Gaesti (Roemenië) controleert de lading van de dag. © ISOPIX

Winkelketen Delhaize heeft zich in een persbericht geëngageerd om tegen 2020 geen kooieieren meer te zullen gebruiken in producten van haar huismerken. Een niet onbelangrijk signaal, zeker omdat het niet de enige retailer is die met dat zo’n initiatief op de proppen kwam.

Legbatterijen zijn in Europa verboden sinds 2012, maar toch is de kans groot dat je wel regelmatig eieren vanuit een dergelijk systeem naar binnen werkt: ze worden regelmatig nog verwerkt in voeding als sauzen of koekjes die via import hun weg naar onze winkelrekken vinden. Nu besluit warenhuisketen Delhaize de bewuste eieren echter definitief te weren uit haar assortiment, ook in de verwerkte producten. Eerder deden ook de winkels van Colruyt, Lidl en (deels) Carrefour dat.

De meeste producenten van de 1200 huismerkproducten die eieren bevatten zeggen vandaag al geen kooieieren meer te gebruiken en tegen 2020 zal de overige 32 procent van die producten ook met diervriendelijkere eieren gemaakt worden. Michel Vandenbosch, voorzitter van dierenrechtenorganisatie GAIA, juicht het engagement toe en noemt het ‘een voorbeeld voor de retailsector in binnen- en buitenland.’

Het ene ei is het andere niet

Als je je afvraagt welke eieren Delhaize dan wel zal gebruiken in haar huisproducten en welke soorten eieren er nu allemaal zijn, geven we je graag een opfrissing. De verschillen tussen de eieren zijn niet te proeven en tot vandaag is er nog geen verschil op vlak van voedingswaarde aangetoond, dus de keuze leunt vooral op ethische waarden.

Een legbatterij in de Verenigde Staten.
Een legbatterij in de Verenigde Staten.© ISOPIX

Legbatterij-ei

Legbatterijen zijn ontworpen met een maximalisatie van de opbrengst en een minimalisatie van de kosten als centrale idee. Dat betekent dat er heel veel kippen worden gehouden op een kleine oppervlakte, vaak opgestapeld in verschillende etages, en dat de kooien zo simpel mogelijk zijn. De dieren vertonen geen typisch kippengedrag en verwonden elkaar regelmatig. Door de gerasterde kooien lijden ze ook vaak aan verwondingen op hun poten.

Europa bestempelde deze methode in 2012 als te dieronvriendelijk om nog toe te laten. Eieren uit legbatterijen belanden wel nog via import en verwerking in de Europese voedselketen.

Kooiei

Om het gat in te vullen dat ontstond nadat legbatterijen in de ban werden gedaan, bedachten massaproducenten een nieuw systeem: verrijkte kooien. Het basisidee om met zo weinig mogelijk kosten zoveel mogelijk opbrengst te realiseren bleef hetzelfde. Om de methode een diervriendelijker imago te geven dan legbatterijen, kregen de kippen enkele centimeters meer ruimte en een zitstok waar ze om de beurten even op kunnen zitten. In wezen is er echter nauwelijks een verbetering vast te stellen.

Verrijkte kooien zijn binnen Europa toegelaten tot 2025. Je herkent deze eieren aan het cijfer drie vooraan de code die op elk ei gedrukt staat, al verkopen de meeste supermarkten deze eieren niet meer los. In 2015 zat nog twee derde van alle legkippen in Vlaanderen in een verrijkte kooi.

Scharrelei

Verschijnt er bij het horen van het woord ‘scharrelei’ een mental picture van een boerderijkip die bedachtzaam wormen uit de grond plukt voor je ogen? Dan moeten we je beeld lichtjes bijstellen. Scharrelkippen zitten in gigantische ‘stallen’ (ook dat woord klinkt romantischer dan het in werkelijkheid is), die uit maximum drie verdiepingen kunnen bestaan. Daar hebben de kippen al dubbel zoveel ruimte als hun collega’s in legbatterijen en hebben ze een met strooisel bedekte vloer. Tegelijk zitten ze nog steeds met zoveel kippen op een beperkte oppervlakte (je hebt wellicht al gehoord van het beeld van een A4’tje per kip), dat er allerlei maatregelen nodig zijn om ziektes en agressie tegen soortgenoten tegen te gaan: preventieve medicatie en snavelkap is toegestaan.

Een controle van een eierboerderij in Gaesti, Roemenië. Geen daglicht, erg beperkte ruimte per kip, meerdere verdiepingen en geen mogelijkheid om naar buiten te gaan: dit zijn scharrelkippen.
Een controle van een eierboerderij in Gaesti, Roemenië. Geen daglicht, erg beperkte ruimte per kip, meerdere verdiepingen en geen mogelijkheid om naar buiten te gaan: dit zijn scharrelkippen. © ISOPIX

Scharreleieren krijgen als eerste deel van hun code het cijfer twee mee. Het zijn wellicht voornamelijk dit soort eieren dat Delhaize nu in haar producten zal gebruiken.

Vrije uitloop

Kippen die in een vrije uitloopproductie zitten, zijn de eersten in dit rijtje die tijdens hun leven de zon kunnen zien en meer typisch kippengedrag vertonen. Deze komen al iets dichter bij dat mooie beeld van de bedachtzaam scharrelende kip, al is het ook hier nog steeds toegelaten om hun snavel minder puntig te maken, preventief medicatie toe te dienen en de kippen productiever te maken door de stallen zestien uur per dag te laten baden in het licht. De prijs is wat hoger dan scharreleieren, aangezien de boer meer beschikbare grond moet hebben.

Een ei van vrije uitloop herken je aan de code die begint met een.

Biologisch ei

Een kip in een biologisch bedrijf is wat dierenwelzijn betreft het beste af in dit rijtje: ze krijgen meer ruimte, kunnen overdag naar buiten gaan wanneer ze dat willen, hebben daglicht in de stal, een donkere nacht van acht uur lang en ze behouden hun volledige bek.

Je herkent biologische eieren aan de nul die de eicode voorafgaat, maar ook wel aan de hogere prijs: een logisch gevolg van de hogere kosten van de boer.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content